Όταν μιλάμε για διαχείριση κρίσης και ηγεσία, δε μιλάμε για κάτι στατικό. Είναι κάτι δυναμικό. Δεν περιορίζεται στο συγκεκριμένο χωροχρόνο εκείνης της στιγμής. Έχει και παρελθόν, έχει και μέλλον στη λογική της πρόβλεψης. Μια ηγεσία πρέπει να παίρνει διδάγματα και από το χθες και να μπορεί να προβλέψει τι θα γίνει στο μέλλον».
Αυτό ισχύει και με την παρούσα χρηματοπιστωτική κρίση που ουδείς μπορεί να προβλέψει τι θα γίνει και επειδή είμαστε μέσα σε ένα παγκόσμιο χωριό οφείλουμε να ξέρουμε τι γίνεται παντού και να είμαστε προετοιμασμένοι. Να είμαστε ήρεμοι και ήσυχοι μας έλεγαν και το 2009 με την κατάρρευση της Lehman Brothers και όμως ήρθαν τα πάνω κάτω. Άρα, όχι πανικός, αλλά προετοιμασία για δύσκολες περιόδους γιατί εάν πετάει μια πεταλούδα στις ΗΠΑ προφανώς επηρεάζει και εμάς ως οικονομία στην Ελλάδα και κατ’ επέκταση και στην Ήπειρο.
Το ζήτημα όμως είναι τι κάνουν και οι ηγεσίες. Οι ηγέτες είναι για να προβλέπουν. Άρα και με την παρούσα κρίση της θα γίνει πάλι μεγάλη συζήτηση για το ρόλο της Ηγεσίας και των Ηγετών. Ανέτρεξα σε διάφορα βιβλία και σημειώσεις μου και εντόπισα ένα κείμενο με τον τίτλο οι «10 Τακτικές Ηγεσίας σε Περίοδο Κρίσης».
Ο Philip J. Harkins- Διευθύνων Σύμβουλος της Αμερικανικής εταιρείας συμβούλων επιχειρήσεων Linkage μέ έδρα την Βοστώνη κι ο οποίος θεωρείται αυθεντία σε θέματα ηγεσίας, καινοτομίας, ανάπτυξης ταλέντων και επικοινωνίας, μεταξύ άλλων γράφει και ας το σκεφτούμε: «Οι χαρισματικοί ηγέτες είναι γνώστες ότι οι κακοτοπιές είναι αποτέλεσμα του τι έκαναν κατά την περίοδο της ευφορίας και ότι οι ημέρες της ευφορίας είναι άμεσο αποτέλεσμα των δράσεων και αποφάσεων που πήραν στους δύσκολους καιρούς. Το μέτρο του χαρακτήρα τους είναι η ψυχραιμία κι η αποτελεσματικότητα με την οποία αντιδρούν στις μεγάλες θαλασσοταραχές. Τέλος, αυτό που τους διακρίνει είναι ότι στέλνουν συχνά μηνύματα προς όλους, πάντα με κυρίως θέμα το ότι «θα ξεπεράσουμε τις δυσκολίες και ότι τα καλύτερα έρχονται».
Η διαχείριση κρίσεων δύναται να αποτελέσει το βασικότερο όπλο των σύγχρονων εταιρειών, οργανισμών, κυβερνήσεων, δήμων, περιφερειών, κ.α. ικανό να εξασφαλίσει την ύπαρξη, την βιωσιμότητα αλλά και την ανάπτυξη του εκάστοτε οργανισμού, κυβέρνησης, εταιρείας, κ.α. ύστερα και από μια σοβαρή κρίση.
Οι περιπτώσεις όσων επένδυσαν σε ένα οργανωμένο πλάνο διαχείρισης κρίσεων µε οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους και ξεπέρασαν µια κρίση είναι πολλές και αποτελούν παραδείγματα και τις υπόλοιπες.
Οι ηγέτες που πλήττονται από την κρίση, οφείλουν να εντοπίσουν τον κίνδυνο, να τον περιορίσουν και τελικώς να τον εξαλείψουν. Ο πιο σημαντικός λόγος για τη δυσκολία διαχείρισης μιας κρίσης είναι η αδυναμία της εκάστοτε διοίκησης να προβλέψει τον κίνδυνο. Μόνο αν αναγνωρίσει η ηγεσία έναν κίνδυνο και τον παρακολουθήσει θα καταφέρει να τον αντιμετωπίσει. Η διαχείριση κρίσης για της επιχειρήσεις αποτελεί ότι και η πρόληψη για µια ασθένεια.
Η πρόληψη µιας ασθένειας θεωρείται η καλύτερη θεραπεία της. Είναι σηµαντικό να προσπαθεί ο κάθε οργανισµός, κυβέρνηση, εταιρεία, δήμος, κ.α. να µαθαίνει από τις κρίσεις που πλήττουν τον ίδιο αλλά και τους γύρω του, να εντοπίζει τα λάθη και τις παραλείψεις και να προσπαθεί να βελτιωθεί.
Εξάλλου, είναι γνωστό ότι μια κρίση μπορεί να επηρεάσει σοβαρά έναν οργανισμό, εταιρεία, κυβέρνηση, κ.α. ενώ σε κάποιες περιπτώσεις να οδηγήσει και σε κατάρρευση αυτού.
Απλά μαθήματα ηγεσίας σε περιόδους κρίσης. Και όπως έλεγε ο μεγάλος Κινέζος φιλόσοφος, Λάο Τσε, «Ο καλύτερος ηγέτης είναι εκείνος που οι άλλοι ίσα που καταλαβαίνουν την ύπαρξή του. Όταν η δουλειά τελειώσει και στόχος επιτευχθεί, θα πουν: το κάναμε μόνοι μας».
Και στην παρούσα κρίση που κανείς δεν ξέρει πως θα εξελιχθεί και εάν έχουμε επανάληψη των όσων ακολούθησαν της Lehman Brothers ο ρόλος των ηγετών είναι κρίσιμος. Και θα φανεί εάν έμαθαν από τις παλαιότερες κρίσεις. Εξάλλου οι ευθύνες τους είναι μεγάλες.
Αυτά ας τα σκεφτούν και όσοι ασχολούνται με την πολιτική και σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο. Η ενασχόληση με την πολιτική δεν είναι μόνο δημόσιες σχέσεις, αλλά έχει ευθύνη.
Δικαιοσύνη παντού
Εργαζόμαστε πάρα πολύ σκληρά και πολλές ώρες. Κολλάμε ένσημα, πληρώνουμε φόρους, κλπ. Είμαστε στην πραγματική ζωή και αποτελούμε ατμομηχανή της οικονομίας. Θέλουμε δικαιοσύνη και να φύγουν τα πάσης φύσεως λαμόγια, οι κηφήνες και οι εκλεκτοί. Επιτέλους τέλος στο φαύλο παρασιτικό, κοτσαμπάσικο σύστημα που ευνοεί τζάκια, φέουδα, οικογένειες, εκλεκτούς και υποτελείς.
Η οργή και των συντηρητικών
Μεγάλος προβληματισμός και οργή υπάρχει και σε συντηρητικούς ανθρώπους, νοικοκυραίους με όσα βλέπουν να εξελίσσονται. Άνθρωποι σοβαροί της διπλανής πόρτας, ελεύθεροι επαγγελματίες, μεροκαμακατιάρηδες, επιστήμονες, εργάτες, δημόσιοι υπάλληλοι και άλλοι είναι θυμωμένοι με όσα βλέπουν. Και ξέρουν ότι δεν τους αξίζει αυτό που βιώνουν και το κυριότερο θέλουν αλήθειες και δικαιοσύνη. Μη το υποτιμάνε και αυτό στα κέντρα λήψης των αποφάσεων που βλέπουν μόνο το πως τοποθετούνται ψηφοφόροι του κέντρου, της κεντροαριστεράς και της αριστεράς.