in

Το Θέμα | Προϋπολογισμός 2023 με αβεβαιότητα και επιβράδυνση της οικονομίας

Η ΤτΕ κρούει τον κώδωνα του κινδύνου

editor_image

Του Χρήστου Τσούτση


Υπερψηφίστηκε στην εθνική αντιπροσωπεία με ονομαστική ψηφοφορία ο κρατικός προϋπολογισμός του 2023 με 156 ψήφους, των βουλευτών της Νέας Δημοκρατίας.

143 βουλευτές καταψήφισαν τον προϋπολογισμό, ενώ στην ψηφοφορία συμμετείχαν 299 βουλευτές.

Παράλληλα, με μεγάλη πλειοψηφία υπερψηφίστηκαν οι αμυντικές δαπάνες και τα έξοδα της Προεδρίας της Δημοκρατίας. Συγκεκριμένα οι δαπάνες του υπουργείου Εθνικής Άμυνας έλαβαν 190 “ναι”, 109 “όχι”, ενώ τα έξοδα της Προεδρίας της Δημοκρατίας, 267 “ναι” και 32 “όχι”.

Ισχυρή επιβράδυνση της οικονομίας το 2023 και ανάκαμψή της κατά την επόμενη διετία, προβλέπει η Τράπεζα της Ελλάδος, στην Ενδιάμεση Έκθεση Νομισματικής Πολιτικής που υποβλήθηκε στον Πρόεδρο της Βουλής στα πλαίσια της ψήφισης του νέου Προϋπολογισμού. Η ΤτΕ εκτιμά ότι ο ρυθμός ανάπτυξης θα «πέσει» από το φετινό 6,2% στο 1,5%, πρόβλεψη που είναι χαμηλότερη από εκεί του οικονομικού επιτελείου (1,8%).

Η ΤτΕ θέτει αστερίσκους και εν γένει προβληματισμούς για την πορεία της ελληνικής οικονομίας, που σχετίζονται με το πολιτικό ρίσκο (δυσκολία σχηματισμού κυβέρνησης), τη νέα γενιά «κόκκινων» δανείων, τον επίμονο πληθωρισμό το 2023, καθώς τη συνέχιση του πολέμου στην Ουκρανία.

Η Τράπεζα της Ελλάδος βλέπει ανάπτυξη 6,2% για εφέτος και 1,5% για το 2023 και εκτιμά ότι ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας αναμένεται να ανακάμψει τα επόμενα έτη, φθάνοντας στο 3,0% το 2024 και στο 2,8% το 2025. Οι επιδόσεις αυτές μπορούν να επιτευχθούν υπό την προϋπόθεση ότι αφενός η γεωπολιτική κρίση θα έχει αποκλιμακωθεί και θα έχουν μειωθεί οι τιμές της ενέργειας και αφετέρου ότι η ελληνική οικονομία θα συνεχίσει να ενισχύεται σημαντικά από το διεθνή τουρισμό, την καλή πορεία υλοποίησης των επενδυτικών σχεδίων και τη σταθερή αναπτυξιακή προοπτική της ευρωζώνης.

Ειδικότερα, ο ρυθμός μεγέθυνσης της ελληνικής οικονομίας μπορεί να επιβραδυνθεί περισσότερο από ό,τι προβλέπεται σε περίπτωση:
⬛ περαιτέρω κλιμάκωσης του πολέμου στην Ουκρανία, καθώς αυτό θα οδηγήσει σε εντονότερη επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας,
⬛ υψηλότερου και πιο παρατεταμένου πληθωρισμού, γεγονός που θα οδηγούσε σε μεγαλύτερες αυξήσεις των ονομαστικών αμοιβών και θα έθετε έτσι σε κίνηση μια ανατροφοδοτούμενη άνοδο του πληθωρισμού,
⬛ νέου κύματος της πανδημίας, χαμηλού ποσοστού απορρόφησης κονδυλίων της ΕΕ,
⬛ εμφάνισης μιας νέας γενιάς μη εξυπηρετούμενων δανείων λόγω της πανδημίας και της ενεργειακής κρίσης μετά τη λήξη των μέτρων κρατικής στήριξης και
⬛ καθυστέρησης στο σχηματισμό κυβέρνησης μετά τις εθνικές εκλογές και στην υλοποίηση των δεσμεύσεων της οικονομικής πολιτικής.

Οι οξυνόμενες γεωπολιτικές εντάσεις στην περιοχή της νοτιοανατολικής Μεσογείου αποτελούν επίσης κίνδυνο για την ελληνική οικονομία.

Όσον αφορά τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ελληνική οικονομία η ΤτΕ υπογραμμίζει ότι παρά την πρόοδο όσον αφορά τη βελτίωση των δημόσιων οικονομικών, τη μείωση του φορολογικού βάρους και των ασφαλιστικών εισφορών, καθώς και την αύξηση της εξωστρέφειας, η διαρθρωτική ανταγωνιστικότητα παραμένει συγκριτικά χαμηλή σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Επιπλέον, η Ελλάδα καταλαμβάνει την 58η θέση μεταξύ 180 χωρών όσον αφορά τον δείκτη αντίληψης της διαφθοράς, σύμφωνα με την έρευνα της Διεθνούς Διαφάνειας για το 2021.

 

Είναι ξεκάθαρο ότι το 2023 θα είναι έτος εκλογών. Επομένως γνωρίζουμε ήδη εκ των προτέρων ότι ο προϋπολογισμός σε προεκλογική περίοδο είναι αρκετά δύσκολο να «τηρηθεί» κατά γράμμα.

 

Οι προτεραιότητες και οι κίνδυνοι για τις τράπεζες
Αναφορικά με τις εξελίξεις στο τραπεζικό σύστημα επισημαίνεται ότι η αβεβαιότητα σχετικά με τις επιδράσεις της ανόδου των επιτοκίων, οι προοπτικές για χαμηλότερη ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας και η εντεινόμενη γεωπολιτική και ενεργειακή κρίση, δεν αφήνουν περιθώρια εφησυχασμού. Συνεπώς, θα πρέπει να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις που συνδέονται με το τραπεζικό σύστημα και αφορούν την περαιτέρω μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων και τη βελτίωση της οργανικής κερδοφορίας.

Αναγνωρίζεται ωστόσο η πρόοδος που έχει συντελεστεί στη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων (στο 9,7%) καθώς και το ότι όλες οι σημαντικές τράπεζες έχουν ήδη επιτύχει τον επιχειρησιακό στόχο τους για μονοψήφιο ποσοστό κόκκινων δανείων.

 

Τσίπρας: Αυτός ο προϋπολογισμός θα είναι ο τελευταίος της κυβέρνησης Μητσοτάκη
«Η συζήτηση έχει ένα ελπιδοφόρο μήνυμα να δώσει προς τον ελληνικό λαό. Αυτός ο προϋπολογισμός θα είναι ο τελευταίος της κυβέρνησης Μητσοτάκη» τόνισε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ -ΠΣ, Αλέξης Τσίπρας.

«Άρα, θα είναι και ένας προϋπολογισμός που δεν θα εφαρμοστεί», όπως είπε, καθώς «πολύ σύντομα μια νέα προοδευτική κοινοβουλευτική πλειοψηφία θα βρίσκεται σε αυτά εδώ τα έδρανα», εκτίμησε.

Αναφερόμενος στην κατάσταση που παρέλαβε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, «ήταν η δική σας παράταξη και οι αποτυχίες σας που οδήγησαν σε μια τρομακτική δημοσιονομική προσαρμογή», όπως τόνισε ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ.

«Νομίζετε ότι σε αυτή τη χώρα η ιστορία ξεκινά από το 2015» διερωτήθηκε ο κ. Τσίπρας, κατηγορώντας την ΝΔ ότι παρέδωσε στο ΣΥΡΙΖΑ «μια χώρα χρεοκοπημένη». Η διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ «αντιμετώπισε την κρίση που εσείς φτιάξατε στον ελληνικό λαό, τη δική σας την κρίση» δήλωσε, εστιάζοντας στην «εντιμότητα».

Παράλληλα, «μας παραδώσατε μια χώρα πνιγμένη στα χρέη και την ανυποληψία, σας παραδώσαμε μια χώρα με έξοδο στις αγορές» ανέφερε, σχετικά με την κατάσταση της χώρας το 2019 και υποστήριξε πως «ξαναγυρίσατε την πλειοψηφία των πολιτών σε μαύρες μέρες». Πράγματι σας έτυχε η πανδημία και καταγράψετε και εκεί αρνητικό ρεκόρ», όπως τόνισε, «γιατί αφήσατε το ΕΣΥ στην μοίρα του».

Ακόμη εγκάλεσε την κυβέρνηση για ανεπάρκεια και ιδιοτέλεια στη διαχείριση της πανδημίας και υποστήριξε ότι «σε ημέτερους και απευθείας αναθέσεις πήγαν τα λεφτά», ισχυριζόμενος ότι η μεγάλη πλειοψηφία «όχι μόνο δεν αισθάνθηκαν την ενίσχυση, αλλά σήμερα στην κυριολεξία, αδυνατούν να επιβιώσουν».

Ο Πρωθυπουργός στις δηλώσεις του τόνισε: «τον προϋπολογισμό που ψηφίζουμε τον διαπερνούν αυτές οι τρεις λέξεις: σταθερότητα, συνέπεια και συνέχεια. Είναι τρεις λέξεις που καθίστανται εθνική αναγκαιότητα σε μία παγκόσμια συγκυρία μεγάλης αβεβαιότητας».

Από τις ηγεσίες της αντιπολίτευσης ειδικά της αξιωματικής είπε ότι θα ζητήσει ένα πράγμα μόνο: να μη γίνουν πάλι θλιβερή εξαίρεση αρνούμενοι τα κονδύλια για την άμυνα του τόπου. «Ο φετινός προϋπολογισμός λοιπόν μπορεί να είναι ο τέταρτος της θητείας μας, εφόσον οι πολίτες μας εμπιστευτούν -δεν ανήκω στην κατηγορία αυτών που θα προεξοφλήσουν κανένα εκλογικό αποτέλεσμα- δεν θα είναι όμως ο τελευταίος της κυβέρνησής μας. Αντίθετα αποτελεί τον πρόλογο του οδικού χάρτη της χώρας μας για τα επόμενα χρόνια κι έναν ακόμα λόγο για τον οποίο αύριο θα πάρει δεύτερη εντολή η αυτοδύναμη Ελλάδα για να πάει μπροστά -θα το ξαναπώ- με σταθερότητα, με συνέπεια και με συνέχεια».

Είναι ξεκάθαρο ότι το 2023 θα είναι έτος εκλογών. Επομένως γνωρίζουμε ήδη εκ των προτέρων ότι ο προϋπολογισμός σε προεκλογική περίοδο είναι αρκετά δύσκολο να «τηρηθεί» κατά γράμμα, όπως επίσης ότι τα απόνερα του υψηλού πληθωρισμού και της ακρίβειας θα γονατίσουν την ελληνική κοινωνία με αποτέλεσμα να χρειαστούν άμεσες ενισχύσεις.