Η ακρίβεια και η άνοδος των τιμών έχουν συμπαρασήρει μεγάλες αλλαγές και στις τιμές βασικών προϊόντων, τις ποσότητες που βρίσκονται στην αγορά-σημαντικές ελλείψεις- αλλά και τις τελικές ποσότητες που καταναλώνονται από τους πολίτες.
Το πρόβλημα του πληθωρισμού όχι μόνο δεν επιλύθηκε με τα “market pass” και την φτωχοποίηση και μείωση της αγοραστικής δύναμης των πολιτών αλλά επιδεινωθηκε με ευθύνες και της Ε.Ε.
Όπως τονίζει σε αναλυτικό ρεπορτάζ η ηλεκτρονική εφημερίδα Agrenda υπάρχουν ” σημάδια κορύφωσης του ελαιολάδου παρά την ελλιπή παραγωγή”
Αντίθετες μεταξύ τους εκτιμήσεις για την πορεία των τιμών και μια φυσική αγορά σε στάση αναμονής και χωρίς πολλές αντοχές, έρχονται κυρίως να αναδείξουν το ρίσκο που καλούνται να διαχειριστούν όλοι κρίκοι στο κομμάτι της παραγωγής, μεταποίησης και εμπορίας ελαιολάδου.
Πρώτα σημάδια κορύφωσης της ανόδου στο ελαιόλαδο παρά την ελλιπή παραγωγή
Αν και στην πλειοψηφία τους οι παραγωγοί εξακολουθούν να βλέπουν σε διψήφια επίπεδα την τιμή για τα φρέσκα έξτρα παρθένα ελαιόλαδα, τα μηνύματα από τους αγοραστές του εξωτερικού δείχνουν πως η δυναμική της αγοράς, έχει τουλάχιστον για την τρέχουσα περίοδο, υποχωρήσει. Ήδη σε Ιταλία και Ισπανία, οι τιμές έχουν γράψει κάποιες απώλειες, ενδεικτικές της αντιστροφής του κλίματος, με ορισμένους παράγοντες της αγοράς να εκτιμούν πως για το επόμενο διάστημα η αγορά θα μπορούσε να σταθεροποιηθεί στην περιοχή των 8,5 ευρώ το κιλό για τα φετινά ελαιόλαδα και στα 7,5 ευρώ το κιλό για τα περσινά που κρατήθηκαν.
Το έλλειμα της παραγωγής, μαζί με την εξάντληση των αποθεμάτων, έχει λίγο έως πολύ διαπιστωθεί και αποτιμηθεί από την αγορά. Η ζήτηση, δείχνει πλέον πολύ κοντά στις αντοχές της και απηχούν αρνητικά οι κουβέντες για ανατιμήσεις που προεξοφλούνται από μεγάλες εταιρείες σε ολόκληρη την Ευρώπη, μιας και πλέον τα χαρμάνια περιλαμβάνουν ελαιόλαδα που αγοράστηκαν στα υψηλά του εύρους τιμών, όπως διαμορφώθηκαν το τελευταίο εξάμηνο.
Φυσικά τη σημασία του έχει και ο ρόλος των ενδιάμεσων, μεσιτών, οι οποίοι προσπαθούν να εξασφαλίσουν και τα δικά τους περιθώρια κέρδους.
Σε κάθε περίπτωση, φαίνεται πως αυτήν την στιγμή, κανείς δεν είναι διατεθειμένος να ρισκάρει πέρα από το βαθμό που αποτυπώνεται στην τιμή παραγωγού σήμερα, ήτοι 8,50 ευρώ έως 9,25 ευρώ για λίγα βυτία σε Λακωνία (Άγιοι Απόστολοι) και Ηλεία (Παπαδόπουλος Olive Mill).
Αν αναλογιστεί κανείς πως ένα βυτίο ελαιολάδου, αγορασμένο σε τιμή πέριξ των 9,20 ευρώ στοιχίζει τουλάχιστον 260.000 ευρώ, τότε γίνεται κατανοητό το μέγεθος του ρίσκου αλλά και ο κίνδυνος χρεοκοπίας σε περίπτωση κάποιου απότομου γυρίσματος της αγοράς.
Με τους Ισπανούς να δίνουν σταθερά τον τόνο στην αγορά, τα δημοσιεύματα των τελευταίων ημερών κάνουν λόγο για την πρώτη μετά από καιρό αξιόλογη μείωση των τιμών, με τη μέση τιμή να υποχωρεί κατά 10 λεπτά περίπου στα 8,15 ευρώ το κιλό και τα χαμηλά του εύρους να κάνουν βουτιά 50 λεπτών στα 7,35 ευρώ το κιλό.
Αναλυτές της ισπανικής αγοράς, αναφέρουν ότι από την 1η Δεκεμβρίου, όταν πλέον τα παραγωγικά κέντρα της χώρας θα βρίσκονται σε πλήρεις ρυθμούς και με την προϋπόθεση ενός βροχερού φθινοπώρου στην Ανδαλουσία, οι τιμές θα μπορούσαν να ξεκινήσουν μια πιο αποφασιστική αποκλιμάκωση.
Από την άλλη, οι αναλύσεις από την ιταλική αγορά, θέλουν τον ανοδικό κύκλο στις τιμές να μην έχει κλείσει, παρά τις απώλειες που έγραψε προ ημερών η λίστα τιμών του Μπάρι, με τις τιμές για τα έξτρα παρθένα ελαιόλαδα να υποχωρούν στα 8,90 ευρώ το κιλό έναντι των 9,50 ευρώ που διατηρήθηκαν το τελευταίο δίμηνο. Φυσικά για τα φρέσκα ελαιόλαδα, οι περισσότερες αγορές μεταξύ της Απουλίας και της Σικελίας διαμορφώνουν τιμές από 8,85 ευρώ το κιλό μέχρι 11 ευρώ το κιλό. Η ιταλική παραγωγή ελαιολάδου αναμένεται να αγγίξει τους 290.000 τόνους, αυξημένη περίπου 20% σε σχέση με πέρυσι, αλλά και αρκετά μακρυά από τις ετήσιες ανάγκες των 600.000 τόνων περίπου που αξιοποιούνται για την εσωτερική κατανάλωσε αλλά και τα ιταλικά μπραντ που εξάγονται.
Στην περιοχή μας όμως οι ελαιοπαραγωγοί θα έρθουν αντιμέτωποι και με άλλο ένα κρίσιμο θέμα. Το πρόβλημα της “ακαρπίας”, το οποίο επιστρέφει και θα δημιουργήσει προβλήματα για άλλη μια φορά. Ενδεχομένως και σημαντικές ελλείψεις.
Τόσο στην Πρέβεζα όσο και στην Άρτα η παραγωγή την φετινή περίοδο θα κυμανθεί στα ίδια επίπεδα αν και σε ορισμένες περιοχές των δύο νομών προβλέπονται σημαντικά προβλήματα με μείωση παραγωγής.
Επίσης η “μονιμοποίηση” των αυξήσεων σε καύσιμα και ρεύμα θα συμπαρασύρουν αυξήσεις στην παραγωγή για τα ελαιουργεία και αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα την σταθεροποίηση των απαγορευμένων τιμών για τους καταναλωτές.
Για αυτό άμεσα οφείλει η πολιτεία να αναλάβει πρωτοβουλίες παρέμβασης έτσι ώστε να αποφευχθούν τα χειρότερα τόσο για παραγωγούς όσο και για καταναλωτές.