Το τεχνικό πρόγραμμα που συζητήθηκε την Παρασκευή στο Δημοτικό Συμβούλιο Β.Τζουμέρκων, αποτελεί μνημείο αποσύνδεσης από την πραγματικότητα. Είναι εκτός τόπου και χρόνου. Κινείται στην ίδια παλιά λογική: τουριστικές αναπλάσεις, μονοπάτια και έργα βιτρίνας, την ώρα που πνιγόμαστε. Είναι πρόκληση η Δημοτική Αρχή να συνεχίζει στην ίδια γραμμή, που μας έφερε εδώ.
Η κατάσταση είναι αποκαλυπτική: Δρόμοι έχουν κοπεί στα δύο, κάτοικοι και κτηνοτρόφοι αποκλείστηκαν, σπίτια βρίσκονται στο χείλος του γκρεμού, υποδομές έχουν παρασυρθεί από τα νερά και οι κάτοικοι ζουν με τον φόβο της επόμενης βροχής. Μπορεί να πανηγυρίζει η Περιφέρεια Ηπείρου ότι «άνοιξαν όλοι οι δρόμοι», αυτό όμως δεν κρύβει ότι η κατάσταση στους δρόμους είναι επικίνδυνη. Την Παρασκευή σημειώθηκε νέα κατολίσθηση στον δρόμο για το Αμπελοχώρι. Τι θα γινόταν αν εκείνη την ώρα περνούσε αυτοκίνητο; Πόσο ακόμη θα παίζουμε με τις ζωές των κατοίκων; Η στάση τους μας θυμίζει την στάση του Καραμανλή στην Βουλή πριν τα Τέμπη. Τότε που βεβαίωνε ότι «εξασφαλίζει την ασφάλεια των επιβατών».
Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, οι περιοδείες των κυβερνητικών στελεχών, των βουλευτών και του Περιφερειάρχη, που εμφανίζονται τώρα σαν «σωτήρες», είναι τουλάχιστον προκλητικές. Είναι αυτοί που με τις πολιτικές τους δημιούργησαν τα προβλήματα. Δεν θα τους πούμε και «ευχαριστώ» επειδή έρχονται για φωτογραφίες πάνω στα χαλάσματα.
Οι τελευταίες πλημμύρες στα Τζουμέρκα και σε ολόκληρη την περιοχή ανέδειξαν την παντελή ανυπαρξία ολοκληρωμένης αντιπλημμυρικής προστασίας. Δεν είναι φυσικό φαινόμενο η επανάληψη των ίδιων καταστροφών. Είναι αποτέλεσμα μιας διαχρονικής πολιτικής που αφήνει αθωράκιστο τον τόπο μας.
Όλοι γνωρίζουμε ότι η πολιτική της Ε.Ε., την οποία εφαρμόζουν όλες οι κυβερνήσεις, δεν θεωρεί επιλέξιμα για χρηματοδότηση τα έργα πολιτικής προστασίας, παρά σε ελάχιστες περιπτώσεις, με γνώμονα την λογική «κόστους-οφέλους».
Δεν είναι τυχαίο ότι στο κυβερνητικό πρόγραμμα «380+ Έργα για την Ήπειρο του 2030» τα αντιπλημμυρικά έργα είναι λιγότερο από το 1% της χρηματοδότησης. Δηλαδή, ποσό μικρότερο από αυτά που δίνονται για τους οδικούς κόμβους.
Ταυτόχρονα, φανερώθηκε ότι η πολιτική προστασία στην Ήπειρο λειτουργεί με όρους εγκατάλειψης:
- Σε Άρτα, Πρέβεζα και Θεσπρωτία υπάρχει μόνο ένας προϊστάμενος για όλες τις περιοχές και κανένας υπάλληλος.
- Η Περιφέρεια δεν έχει αγοράσει ούτε ένα δικό της βαρύ μηχάνημα.
- Όλες οι εργασίες γίνονται με ιδιώτες εργολάβους, με τεράστιο κόστος, δημιουργώντας έναν ολόκληρο κύκλο οικονομικών συμφερόντων γύρω από κάθε νέα καταστροφή.
Η Λαϊκή Συσπείρωση τα είχε επισημάνει όλα αυτά. Με δεκάδες παρεμβάσεις, προειδοποιήσεις και προτάσεις για σοβαρά, ολοκληρωμένα έργα αντιπλημμυρικής προστασίας, μελέτες στις λεκάνες απορροής, καταγραφή κινδύνων, έργα στα ρέματα, προστασία σε κρίσιμες περιοχές. Κάθε φορά βρίσκαμε μπροστά μας τοίχο. Αυτή η πολιτική πληρώνεται σήμερα από τον λαό των Τζουμέρκων.
Η Δημοτική Αρχή έχει αποδεχτεί τον σημερινό τρόπο που γίνονται οι μελέτες αλλά και τον προσανατολισμός τους: κομμάτι–κομμάτι, χωρίς συνολικό σχεδιασμό, χωρίς αξιολόγηση κινδύνων, χωρίς επιστημονική τεκμηρίωση για το σύνολο του υδρολογικού συστήματος. Αυτός ο αποσπασματικός τρόπος δουλειάς έχει αποδειχθεί επικίνδυνος, γιατί σε πολλές περιπτώσεις παρεμβάσεις σε ρέματα και ποτάμια δημιουργούν νέα προβλήματα αντί να λύνουν τα παλιά.
Δεν υπάρχει καμία συνολική μελέτη για τις παρεμβάσεις που γίνονται χρόνια τώρα στα ποτάμια της περιοχής – μπάζωμα κοιτών, εκσκαφές, υδροηλεκτρικά και έργα που δεν βασίζονται σε ενιαίες μελέτες. Πόσο έχουν επηρεάσει το φυσικό «φλεβικό σύστημα» των ποταμών; Τι επίδραση είχαν στις πρόσφατες καταστροφές;
Απαιτείται άμεσα και χωρίς άλλη καθυστέρηση:
- Ολοκληρωμένη μελέτη και σχέδιο αντιπλημμυρικής προστασίας για ολόκληρη την περιοχή των Τζουμέρκων. Διεκδίκηση των αντίστοιχων χρηματοδοτήσεων.
- Σοβαρή μελέτη για το πόσιμο νερό, την κατάσταση των δεξαμενών, τις ζημιές στα δίκτυα, την ασφάλεια και την ποιότητα του νερού μετά τις καταστροφές.
- Καταγραφή και αποκατάσταση ζημιών στο οδικό δίκτυο με προτεραιότητα στην ασφάλεια και όχι στις αναπλάσεις.
- Πλήρεις αποζημιώσεις των κατοίκων για τις καταστροφές που υπέστησαν.
- Ενίσχυση των υπηρεσιών πολιτικής προστασίας και των τεχνικών υπηρεσιών με προσωπικό και μέσα.
Η κατάσταση δεν παίρνει άλλο. Οι κάτοικοι των Τζουμέρκων δεν πρέπει να συμβιβαστούν με το «έτσι είναι τα πράγματα», ούτε να περιμένουν νέα τραγωδία για να διαπιστωθεί ότι τίποτα δεν είχε γίνει.