Προχωρά η επέκταση του συστήματος άμεσων πληρωμών IRIS στο σύνολο των επιχειρήσεων, προκειμένου και τα νομικά πρόσωπα να δέχονται υποχρεωτικά πληρωμές από πολίτες μέσω του συστήματος αυτού. Στη κατεύθυνση αυτή, στο νομοσχέδιο του Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για την ενίσχυση της Κεφαλαιαγοράς που θα αναρτηθεί σε δημόσια διαβούλευση το επόμενο διάστημα, θα περιλαμβάνεται διάταξη που ρυθμίζει την συγκεκριμένη επέκταση.
Ένα ερώτημα που τίθεται τακτικά είναι αν ένα δάνειο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για σκοπό διαφορετικό από αυτόν για τον οποίο χορηγήθηκε, π.χ. αγορά ακινήτου με χρήση καταναλωτικού δανείου. Αυτό είναι ένα ζήτημα που αποτελεί αντικείμενο ελέγχου και μάλιστα μπορεί αποτελέσει και αιτία επιπρόσθετης φορολόγησης. Ας δούμε κάτω υπό ποιες προϋποθέσεις μπορεί να γίνει αποδεκτό αυτό στο πλαίσιο ενός φορολογικού ελέγχου.
Είναι γνωστό, σύμφωνα με το άρθρο 34 του ν. 4172/2013 (τεκμήρια απόκτησης), ότι για την κάλυψη τεκμηρίου απόκτησης μεταξύ άλλων μπορούν να χρησιμοποιηθούν και τα ληφθέντα δάνεια τα οποία έχουν ληφθεί και αποδεικνύονται με έγγραφα στοιχεία που φέρουν βέβαιη χρονολογία.
Στο πλαίσιο αυτό είναι εφικτή η κάλυψη του τεκμηρίου αγοράς ακινήτου με καταναλωτικό δάνειο, αλλά υπόκειται σε συγκεκριμένες προϋποθέσεις και απαιτείται σωστή τεκμηρίωση, όπως:
- Το δάνειο έχει χορηγηθεί από αναγνωρισμένο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα της Ελλάδας ή της αλλοδαπής.
- Υπάρχουν όλα τα νόμιμα δικαιολογητικά όπως σύμβαση δανείου και τα αποδεικτικά εκταμίευσης των χρημάτων.
- Έχει δηλωθεί το ποσό του δανείου στην ετήσια φορολογική δήλωση (Ε1).
- Αποδεδειγμένη χρήση του δανείου, δηλαδή ότι τα χρήματα ελήφθησαν πριν από την αγορά του ακινήτου και τα χρήματα μεταφέρθηκαν από τον λογαριασμό που πιστώθηκε το δάνειο στον λογαριασμό του πωλητή.
- Όλα τα σχετικά έγγραφα, όπως το συμβόλαιο τραπεζικής κίνησης και η σύμβαση δανείου θα πρέπει να φυλαχθούν για μία πενταετία (τουλάχιστον) από τη λήψη του δανείου διότι η ΑΑΔΕ έχει δικαίωμα ελέγχου της εν λόγω συναλλαγής.
Κατά τη χορήγηση των καταναλωτικών δανείων οι τράπεζες αδυνατούν να χαρακτηρίσουν τον σκοπό χορήγησης. Ιδιαίτερα δε αν πρόκειται να χρησιμοποιηθεί για αγορά ακινήτου, διότι στην περίπτωση αυτή θα έπρεπε να ληφθεί στεγαστικό δάνειο. Η αδυναμία των τραπεζών για την αιτιολόγηση της χορήγησης καταναλωτικού δανείου μπορεί να οδηγήσει σε έλεγχο της συναλλαγής από την ΑΑΔΕ για τη χρήση του δανείου εάν π.χ. έχει αγοραστεί ακίνητο με τα χρήματα αυτά. Δυστυχώς κατά κανόνα τα δάνεια αυτά δεν γίνονται αποδεκτά από τον έλεγχο (με τις γενικές διατάξεις), διότι γίνεται πολύ στενή ερμηνεία των διατάξεων.
Το παράλογο των ελεγκτικών διαδικασιών είναι η αντιμετώπιση του φορολογούμενου, ο οποίος θα ελεγχθεί με τις γενικές διατάξεις είναι διαφορετική σε σχέση με τον έλεγχο με τις έμμεσες τεχνικές και συγκεκριμένα την τεχνική ανάλυσης ρευστότητας, διότι τότε το δάνειο γίνεται δεκτό, χωρίς να απαιτείται η αιτιολόγηση για ποιον λόγο λήφθηκε.
Βεβαίως, το άδικο για τον φορολογούμενο είναι ότι ο έλεγχος της ΑΑΔΕ θα εφαρμόσει κατά κανόνα τη μέθοδο ελέγχου με βάση την οποία προκύπτει μεγαλύτερος φόρος.
Μεγάλη προσοχή λοιπόν γιατί δεν είναι απολύτως ασφαλές να λαμβάνεται δάνειο και να χρησιμοποιείται για διαφορετικό σκοπό αυτόν για τον οποίο χορηγήθηκε, διότι αυτό μπορεί να μην γίνει αποδεκτό στο πλαίσιο ενός φορολογικού ελέγχου.
Δημοσιεύθηκε την περασμένη εβδομάδα ένας χρηστικός και συνοπτικός Οδηγός για την Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας για όλες τις επιχειρήσεις που υπόκεινται στην εφαρμογή της. Ο οδηγός θα είναι διαθέσιμος και στο psifiakikarta.gov.gr και θα επικαιροποιείται κάθε φορά που ένας νέος κλάδος εντάσσεται στην εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας.
Πρέπει να δώσουμε μεγάλη προσοχή στα πρόστιμα και ειδικά σε αυτό που αναφέρει: «Υποβολή στοιχείων της ψηφιακής κάρτας εργαζόμενου που τελούν σε απόκλιση με την πραγματική έναρξη ή την πραγματική λήξη της απασχόλησης» (εδώ εμπίπτει και η περίπτωση των «3 ορφανών»). Σε αυτή την περίπτωση το πρόστιμο ανέρχεται σε 3.000€.
Θυμίζω ότι με την απόφαση 37271/21-06-2024 του Υπουργείου Εργασίας ορίζονται τα ακόλουθα:
Όπως προαναφέρθηκε, η σήμανση της ψηφιακής κάρτας αποτελεί υποχρέωση του εργαζόμενου, η οποία θα πρέπει να τηρείται. Αυτό άλλωστε προκύπτει και από το άρθρο 652 του Αστικού Κώδικα σύμφωνα με το οποίο «ο εργαζόμενος οφείλει να εκτελέσει με επιμέλεια την εργασία που ανέλαβε και ευθύνεται για τη ζημία που προξενείται στον εργοδότη από δόλο ή από αμέλειά του».
Ωστόσο είναι πιθανόν από αμέλεια να μην χτυπηθεί η κάρτα κάποιου εργαζομένου κατά την έναρξη ή τη λήξη της εργασίας του. Δεδομένου ότι ένα τέτοιο ενδεχόμενο δεν αποκλείεται, και στα πλαίσια της καλής πίστης, είναι σκόπιμο να γίνονται αποδεκτά μέχρι 3 μονά χτυπήματα τον μήνα ανά εργαζόμενο, οπότε η σχετική διαπίστωση από την Επιθεώρηση Εργασίας να συνεπάγεται σύσταση και όχι επιβολή προστίμου.
Καλή Δύναμη.
Γιώργος Θεοδόσης
Φοροτεχνικός-Λογιστής
Πρόεδρος Ένωσης Φοροτεχνικών
Άρτας –Φιλιππιάδας
Μέλος του ΔΣ της Πανελληνίας Ομοσπονδίας Φοροτεχνικών ΠΟΦΕΕ