Είναι εφικτό να δίνονται αποζημιώσεις μετά την οριστικοποίηση της ζημιάς τονίζει ο Ανδρέας Λυκουρέντζος και ξεκαθαρίζει ότι οι δικαιούχοι θα λάβουν ακέραιη την αποζημίωσή τους μέχρι το τελευταίο ευρώ. Ο πρόεδρος του ΕΛΓΑ και πρώην υπουργός μιλώντας στην Δημοκρατική Φωνή ανέπτυξε τα βασικά σημεία της στρατηγικής του Οργανισμού που σε συνδυασμό με τις κινήσεις και αποφάσεις του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης θα υπάρξουν ευεργετικές επιδράσεις για τις τοπικές αγροτικές κοινωνίες και συνεπώς θα βελτιωθεί και η οικονομική κατάσταση στην Ήπειρο. Παράλληλα, υπογραμμίζει ότι προαιρετική ασφάλιση σημαίνει καταστροφή του Γεωργοασφαλιστικού συστήματος.
• Κύριε πρόεδρε, θα ξεκινήσω από το μείζον θέμα που αφορά και τους αγρότες στην περιφέρεια της Ηπείρου και έχει να κάνει με τις αποζημιώσεις λόγω φυσικών καταστροφών. Σε τι φάση βρισκόμαστε και εάν θα υπάρξει σύντομα κάποιο θετικό νέο;
Οι καλλιέργειες φυτικού κεφαλαίου έχουν πληγεί βαρύτατα τη Χειμερινή περίοδο και την Άνοιξη 2021 στην Περιφέρεια της Ηπείρου. Ο ΕΛΓΑ έχει διαθέσει το σύνολο του ανθρώπινου δυναμικού για την προώθηση του εκτιμητικού έργου και την συνακόλουθη συγγραφή των πορισμάτων. Υπάρχουν ζημιές οι οποίες εντάσσονται στον Κανονισμό Ασφαλίσεων του Οργανισμού και οι αποζημιώσεις θα καταβληθούν σύμφωνα με τις οριζόμενες διαδικασίες. Υπάρχουν επίσης ζημιές οι οποίες θα αντιμετωπιστούν με άλλο χρηματοδοτικό πρόγραμμα, με την εξάντληση των δυνατοτήτων του νόμου τον οποίο ψήφισε πρόσφατα η Κυβέρνηση περί «Κρατικής Αρωγής». Οι δικαιούχοι θα λάβουν ακέραιη την αποζημίωση τους, μέχρι και το τελευταίο Ευρώ.
• Υπάρχουν πολλά προβλήματα και καθυστερήσεις μεταξύ της εκτίμησης μιας ζημιάς και της καταβολής της αποζημίωσης. Τι θα κάνετε γι’ αυτό;
Αυτή είναι η αλήθεια. Η σημερινή πρακτική-η οποία αποτελεί τον τρόπο λειτουργίας του ΕΛΓΑ επί σειρά ετών-είναι εντελώς ξεπερασμένη ενώ ο υποκειμενικός παράγων διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο, με συνέπεια παράπονα, διαφωνίες και χρονοβόρες ενστάσεις. Αμέσως μετά την ανάληψη των καθηκόντων μας ως Νέα Διοίκηση του Οργανισμού-με στόχο την ριζική αντιμετώπιση αυτών των αδυναμιών-θέσαμε ως κορυφαία επιλογή μας τη μετάβαση του ΕΛΓΑ στην ψηφιακή εποχή. Επιτύχαμε να συντάξουμε σε διάστημα μικρότερο των δέκα μηνών μία πρόταση για νέα Ολοκληρωμένα Πληροφοριακά Συστήματα, με τη βοήθεια του Υπουργού κ. Κυριάκου Πιερρακάκη και των συνεργατών του. Υπογράψαμε προγραμματική συμφωνία με την Κοινωνία της Πληροφορίας Α.Ε. και τώρα αναμένουμε την προκήρυξη του διεθνούς διαγωνισμού για την ανάδειξη του αναδόχου. Ευελπιστούμε ότι εντός του 2021,θα ξεκινήσουν οι πιλοτικές εφαρμογές του νέου συστήματος.
Επιδίωξή μας οι αντικειμενικές, με ακρίβεια και δικαιοσύνη εκτιμήσεις και η επίσπευση του χρόνου καταβολής των αποζημιώσεων.
• Πως στέκεται ο ΕΛΓΑ στην ψηφιακή εποχή;
Με βάσιμες φιλοδοξίες. Η εγκατάσταση των νέων πληροφοριακών συστημάτων ανοίγει νέους ορίζοντες στις σχέσεις του ΕΛΓΑ με τους αγρότες. Θα παρέχεται η δυνατότητα μέσω του προσωπικού τους υπολογιστή, μέσω ενός κινητού τηλεφώνου να διεκπεραιώνουν όλες τις διαδικασίες της ασφάλισης των καλλιεργειών τους φυτικού και ζωικού κεφαλαίου. Από το σπίτι τους θα μπορούν να δηλώσουν τις καλλιέργειές τους, να υποβάλουν δηλώσεις ζημιάς, να ενημερώνονται για την εξέλιξη του εκτιμητικού έργου. Οι Γεωπόνοι εκτιμητές θα χρησιμοποιούν φορητούς υπολογιστές και θα αξιολογούν στο χωράφι, στο κτήμα, στη στάνη, τις ζημιές και θα μπορούν να αποστείλουν αμέσως το πόρισμά τους στους κεντρικούς ηλεκτρονικούς υπολογιστές του Οργανισμού. Οι αλλαγές θα είναι θεαματικές. Οι εκτιμήσεις θα συνοδεύονται από υλικά τεκμηρίωσης, όπως φωτογραφίες και τα ακριβή στοιχεία του καλλιεργούμενου χωραφιού. Δεν θα υπάρχουν περιθώρια υποκειμενικών εκτιμήσεων και παρεμβάσεων. Συνακόλουθα δεν θα υπάρχει λόγος ενστάσεων και χρονοβόρων διαδικασιών μέχρι την πληρωμή των αποζημιώσεων.
• Τι σχεδιάζετε και πως μπορεί μια αγροτική περιφέρεια όπως η Ήπειρος να κερδίσει από αυτή την μετάβαση και σε ποιο βαθμό;
Ευεργετικές επιδράσεις, όπως θα συμβεί στο σύνολο της επικράτειας, στο σύνολο των τοπικών αγροτικών κοινωνιών. Για παράδειγμα:
Θα κερδίσουμε περισσότερο από ένα εξάμηνο στην καταβολή των αποζημιώσεων. Οι αγρότες επιζητούν να εισπράττουν την αποζημίωσή τους αμέσως μετά την οριστικοποίηση της ζημίας. Με το νέο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα, θα είναι εφικτό. Φιλοδοξούμε επίσης να καθιερώσουμε την έκδοση ατομικού ασφαλιστικού συμβολαίου, ώστε να γνωρίζει ακριβώς ο παραγωγός τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις σου, ακόμη με περισσότερη αισιοδοξία φιλοδοξούμε να οργανώσουμε ηλεκτρονική αγορά πώλησης πιστοποιημένη αγροτικών προϊόντων με άμεση επιδίωξη καλύτερες τιμές για καλύτερης ποιότητας αγαθών.
Είναι ένα πλέγμα ευνοϊκών συνθηκών οι οποίες θα βελτιώσουν την οικονομική θέση των αγροτικών νοικοκυριών των Συνεταιρισμών και των αγροτικών επιχειρήσεων. Συνεπώς θα βελτιώσουν και την οικονομική κατάσταση στην Ήπειρο, η οποία επιζητεί διεξόδους σε νέες αγορές για τα προϊόντα των υπερήφανων και ακούραστων αγροτών της και περισσότερη σιγουριά όσων δραστηριοποιούνται επαγγελματικά στον πρωτογενή τομέα.
• Τι κάνετε για την διεύρυνση των ασφαλιστικών καλύψεων;
Οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής είναι δραματικές. Συχνά εκδηλώνονται ακραία καιρικά φαινόμενα, από υπέρογκες βροχοπτώσεις και πλημμύρες, έντονες χαλαζοπτώσεις, πολλαπλά κύματα παγετών, ξηρασία, μέχρι καύσωνες εκτός του καλοκαιριού. Αναπτύσσονται μύκητες και καταστροφή της αγροτικής παραγωγής πριν από την συγκομιδή, καταστροφή της ανθοφορίας των δενδροκαλλιεργειών με συνέπεια την ακαρπία…Για να αποζημιώνονται οι ζημιές των ακραίων καιρικών φαινομένων, για να ενταχθούν στον Κανονισμό αποζημιώσεων του ΕΛΓΑ απαιτούνται σημαντικά έσοδα τα οποία δεν μπορεί να προέλθουν από την ειδική ασφαλιστική εισφορά την οποία καταβάλουν σήμερα οι αγρότες μας. Είμαστε απέναντι σε μια μεγάλη πρόκληση και εργαζόμαστε να εξεύρουμε λύσεις.
Ήδη ο Υπουργός κ. Σπήλιος Λιβανός έθεσε, σε συμφωνία με τους ομολόγους του της Γαλλίας και της Ιταλίας το θέμα στο Συμβούλιο Υπουργών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και προσδοκούμε θετικές αντιδράσεις.
• Θα αλλάξει ο κανονισμός ασφάλισης;
Αλλαγή του Κανονισμού με την έννοια να συμπεριληφθούν όσα προηγουμένως ανέφερα-ως συνέπειες της κλιματικής αλλαγής- προϋποθέτει σοβαρούς οικονομικούς πόρους. Κάθε νέα ζημία, κάθε νέος κίνδυνος αν ενταχθεί στον Κανονισμό πρέπει να είναι διασφαλισμένη και η πληρωμή των αποζημιώσεων, διαφορετικά ο ΕΛΓΑ θα εκδίδει «ακάλυπτες επιταγές».
Η προηγούμενη Διοίκηση της Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ μοίραζε υποσχέσεις αλλά ουδέν έπραξε. Εμείς θέσαμε ως επιλογή μας την οικονομική ευστάθεια του Οργανισμού, με τον ισχύοντα Κανονισμό και το επιτύχαμε. Σημασία έχει η φερεγγυότητα και η αξιοπιστία του ΕΛΓΑ και όχι οι υποσχέσεις άνευ αντικρίσματος. Ομιλούμε με ειλικρίνεια και εξηγούμε την πραγματικότητα στους αγρότες μας. Για εμένα έχει βαρύτητα η έντιμη σχέση και ο τίμιος λόγος και όχι οι φευγαλέες πρόσκαιρες εντυπώσεις.
• Θα υπάρξουν περισσότερα χρήματα από τον ΕΛΓΑ για την πρόληψη έναντι ακραίων φαινομένων και όχι να τρέχετε μετά για αποζημιώσεις που έχουν υποστεί οι παραγωγοί από ζημιές;
Ο Πρωθυπουργός κ. Κυριάκος Μητσοτάκης στήριξε έμπρακτα τον Οργανισμό από τον Αύγουστο 2020,με την αξιοποίηση των διατάξεων του νόμου 3877/2010 για πρώτη φορά μετά από δέκα χρόνια. Διετέθησαν περισσότερα από 100 εκατομμύρια Ευρώ, τα οποία μας επέτρεψαν να καταβάλουμε τις πληρωμές αποζημιώσεων του έτους 2020,σε μία δόση στο 100% της αξίας τους. Αυτό δεν συνέβαινε στο πρόσφατο παρελθόν. Άλλος νόμιμος τρόπος δεν υπάρχει, πλην της αύξησης της ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς την οποία Κυβέρνηση και Διοίκηση του ΕΛΓΑ δεν υιοθετούμε. Επιμένω ότι οι συνέπειες των ακραίων καιρικών φαινομένων πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο αποφάσεων σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Αν δεν υπάρξουν ανάλογες αποφάσεις ενώ συνεχίζεται η περιβαλλοντική αναταραχή, σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα οι γεωργοασφαλιστικοί οργανισμοί, τουλάχιστον των χωρών της Μεσογείου, θα αδυνατούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους.
Οι περιστάσεις αξιώνουν διορατικότητα και εγρήγορση…
• Υπάρχει προοπτική για προαιρετική ασφάλιση για ορισμένα προϊόντα ή γενικότερα για όλα τα προϊόντα;
Προαιρετική ασφάλιση σημαίνει καταστροφή του Γεωργοασφαλιστικού συστήματος. Ουδείς θα έχει κίνητρο να ασφαλίσει την καλλιέργεια του και όλοι θα απαιτούν αποζημιώσεις όταν θα επέρχεται κάποια καταστροφή. Η υπόθεση θα μεταφέρεται στο πεζοδρόμιο και στους εθνικούς δρόμους ενώ το κράτος θα στερείται πόρων να ανταποκριθεί έστω στοιχειωδώς στις διεκδικήσεις τους.
Το ισχύον σύστημα έχει ανταποδοτικό και καθολικό χαρακτήρα χωρίς βεβαίως να είναι απαλλαγμένο από μειονεκτήματα και αδυναμίες αλλά είναι προτιμότερο από την αποδιοργάνωση και την ανυπαρξία ασφαλιστικής κάλυψης.