in

Ποιοι πραγματικά κερδίζουν σ’ έναν πόλεμο; [Του Χρήστου Τσούτση]


Έχουμε αναρωτηθεί ποιοι άραγε θα είναι οι κερδισμένοι από την πολεμική σύγκρουση που βρίσκεται σε εξέλιξη αυτή την στιγμή στην Ουκρανία; Κερδισμένες και σε αυτή την σύγκρουση θα είναι σίγουρα οι χώρες που παράγουν και εξάγουν οπλικά συστήματα και οι εταιρείες τους. Όποια κι αν είναι η έκβαση της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, το πελατολόγιό τους θα διευρυνθεί και ο τζίρος τους θα αυξηθεί.

Οι σκληρές κυρώσεις των Δυτικών θα πλήξουν το καθεστώς Πούτιν, όχι αμέσως γιατί ο πρόεδρος της Ρωσίας τις περίμενε και λογικά θα έχει κάνει τα κουμάντα του για να περιορίσει τις συνέπειες, θα βλάψουν όμως και τις ευρωπαϊκές χώρες που έχουν εκτεταμένες οικονομικές σχέσεις με τη Ρωσία. Μια άποψη που κυκλοφορεί σε αρκετές πρωτεύουσες είναι ότι η Δύση, αφού δεν είναι διατεθειμένη να εμπλακεί στρατιωτικά στην Ουκρανία γιατί δεν αποτελεί ΝΑΤΟϊκό έδαφος, πρέπει να στοχεύσει στον πλήρη αποκλεισμό της Ρωσίας σε όλα τα επίπεδα. Να την κάνει δηλαδή κάτι σαν τη Βόρεια Κορέα.

Είναι αυτό εφικτό; Σίγουρα δεν είναι εύκολο. Η Ρωσία δεν είναι Βόρεια Κορέα. Είναι μήπως επιθυμητό; Και εδώ η συζήτηση είναι μεγάλη. Κάποια στοιχεία παραθέτει ο διεθνολόγος Κωνσταντίνος Φίλης στο tvxs.gr (23/2/2022): «Έξι χιλιάδες γερμανικές επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται στη Ρωσία. Η Ρωσία είναι ο βασικότερος προμηθευτής φυσικού αερίου της ευρωπαϊκής αγοράς, κατά περίπου 40% μεσοσταθμικά, γιατί υπάρχουν χώρες που εξαρτώνται κατά 100% από το φυσικό αέριο. Η Ρωσία έχει γύρω στο 25% μερίδιο στην ευρωπαϊκή αγορά πετρελαίου».

Υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις που αν εφαρμοστούν θα στριμώξουν τον Πούτιν και θα τον υποχρεώσουν να αναδιπλωθεί; Φτηνές και γρήγορες όχι. Ακριβές ναι. Οι ΗΠΑ μπορούν να καλύψουν σε κάποιο βαθμό το κενό πουλώντας σε αρκετά υψηλότερες τιμές το υγροποιημένο φυσικό αέριό τους. Αυτό όμως θα επιβαρύνει τις οικονομίες της Ευρώπης σε μια περίοδο ιδιαίτερα δύσκολη και θα προκαλέσει την κοινωνική οργή, την οποία θα δυσκολευτούν να αντιμετωπίσουν οι κυβερνήσεις ακόμη κι αν χρησιμοποιήσουν όλο τον προπαγανδιστικό μηχανισμό τους, ακόμη κι αν καταφύγουν στην καταστολή.

Το επισημαίνει ο Μπάμπης Μιχάλης στην «Εφημερίδα των Συντακτών» (26/2/2022): «Υπάρχει ο φόβος των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων απέναντι στο ενδεχόμενο απώλειας του ρωσικού πετρελαίου και φυσικού αερίου σε μια περίοδο που οι διεθνείς τιμές ίπτανται και η παγκόσμια προσφορά είναι περιορισμένη. Από την άλλη πλευρά αναδεικνύεται και το δίλημμα που αυτές αντιμετωπίζουν: αν χτυπήσουν τα ενεργειακά συμφέροντα της Ρωσίας ζημιώνουν και τα ταμεία των δικών τους πετρελαϊκών εταιρειών που δραστηριοποιούνται εκεί». Και μιλάμε για μεγαθήρια όπως είναι η αμερικανική ExxonMobil, η βρετανική BP και ο ολλανδοβρετανικός κολοσσός Shell.

Πάντως κερδισμένες θα είναι οι χώρες που παράγουν και εξάγουν οπλικά συστήματα και οι εταιρείες τους. Όποια κι αν είναι η έκβαση της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, το πελατολόγιό τους θα διευρυνθεί και ο τζίρος τους θα αυξηθεί. Η Ελλάδα δεν θα απουσιάσει. Ξοδεύει πολλά (είναι στις πρώτες θέσεις των χωρών των μελών του ΝΑΤΟ που επενδύει στα αμυντικά οπλικά συστήματα), δεν έχει καταφέρει μέχρι τώρα να στήσει μια αξιόπιστη εγχώρια βιομηχανία για να μην εξαρτάται από άλλες χώρες, οι δύο προηγούμενες αγορές του αιώνα ήταν μία από τις αιτίες της χρεοκοπίας της ενώ οι κυβερνήσεις της ενεπλάκησαν σε χοντρά σκάνδαλα (μίζες). Έχει λόγους λοιπόν να είναι προσεκτική στις επιλογές της και πιο φειδωλή στις διακηρύξεις της.

Ο πρωθυπουργός πάντως δήλωσε ότι η ρωσική επιθετικότητα στην Ουκρανία ανέδειξε την ανάγκη της ευρωπαϊκής στρατηγικής αυτονομίας και της ενίσχυσης του ευρωπαϊκού πυλώνα ασφαλείας του ΝΑΤΟ, κάτι που προϋποθέτει από κράτη-μέλη της Ε.Ε. να ξοδέψουν περισσότερα για την άμυνά τους. Γιατί φτάσαμε εδώ; Έχει μια εξήγηση η ηγέτης της ιταλικής Αριστεράς Λουτσιάνα Καστελίνα: «Μετά από τριάντα χρόνια αποτυχημένης πολιτικής της, η Ευρώπη εισπράττει τα αποτελέσματά της, τον Πούτιν» («Αυγή» 26/2/2022).

Αντί επιλόγου
Συνεχείς συσκέψεις των διευθυντικών ομάδων στις εταιρείες όπλων. Οι παραγγελίες πολλές και πρέπει οι μηχανές να δουλέψουν στο φουλ για να ικανοποιηθούν οι πελάτες. Κρέας υπάρχει μπόλικο κι αυτές φροντίζουν για τα μαχαιροπίρουνα.