in ,

Ταξίδι στον Χρόνο: To Εργατικό Κέντρο Άρτας και η λίγη ιστορία του [του Δημήτρη Χρ. Μπανιά]

Η Διοίκηση του ΕΚΑ το 1963. Ο Γιωρ. Ιωάννου , Κ. Πάλλας, Γιάννης Νούτσος, Πέτρος Φώτος, Μιάμης, κ.λ.π
editor_image

Συνταξιούχος-Οικονομολόγος


Στις αρχές του νέου αιώνα σημαντικές κινητοποιήσεις σε πολλούς κλάδους και πολλές πόλεις πραγματοποιούνται και δημιουργούνται σωματεία και δευτεροβάθμιες οργανώσεις, με κομβικό σημείο το άρθρο 11 του Συντάγματος δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι και το Νόμο 281/1914 νομοθετική κατοχύρωση των δικαιωμάτων των συνδικαλιστικών οργανώσεων.

Τελικά η ιδέα μίας κεντρικής συνδικαλιστικής οργάνωσης κερδίζει έδαφος και το 1918 με πρωτοβουλία της Φεντερασιόν Θεσσαλονίκης και των Εργατικών Κέντρων Αθήνας και Πειραιά, τότε γίνεται και το Ιδρυτικό Συνέδριο της ΓΣΕΕ.

Στην πόλη μας λίγα πράγματα στο εργατικό κίνημα προ του 1945, κάτι λίγες κινήσεις και μικρομαζώξεις, κάτι τσαγκάρηδες αν και αρκετοί μορφωμένοι είχαν προσχωρήσει στο αριστερό κίνημα. Είχαν εξάλλου καθημερινό αντίπαλο την χωροφυλακή και την γενικότερη διοίκηση και τον Νόμο που για τις ιδέες μόνο πήγαινες εξορία. Η πρώτη κίνηση απεργίας κατεργαμένης ήταν το 1932 όταν κτίζονταν τα σχολεία στην πόλη μας, Γυμνάσιο και Δημοτικό επί της Σκουφά. Ζητούσαν αύξηση μισθού, κάτι πέτυχαν. Στην εργατική τάξη ήταν μερικά στελέχη που δραστηριοποιούνταν την 10ετία του ΄30, όπως ο Αμπελογιάννης Δημήτριος (τσαγκάρης), Λυγούρας Γιώργος (ράπτης), Νάκος Λεωνίδας (εργάτης), Μπίκας Βασίλης (κουρέας), Δάφνος Αλκιβιάδης (κτίστης). Το 1932 γιορτάστηκε και η εργατική πρωτομαγιά στα κρυφά, μακριά από την χωροφυλακή. Με την δικτατορία Μεταξά, όλα διαλύθηκαν και μερικά στελέχη πήγαν στα ξερονήσια. Μας ήρθαν οι Ιταλοί και Γερμανοί, όλοι μέσα τα κεφάλια και στα βουνά με τις αντάρτικες ομάδες.

Πρωτομαγιά 1964, ΕΚΑ στη Βενιζέλου

Μετά το 1945 έγιναν οι πρώτες κινήσεις για την εργατική τάξη στην Άρτα , υπήρχαν 5 σωματεία, 3 από αυτά έφτιαξαν το εργατικό κέντρο, ήταν των τσαγκάρηδων, των οικοδόμων και το κλαδευτών. Πρώτος προσωρινός πρόεδρος ο Κώστας Πανούτσος. Βοήθησε πολύ οργανωτικά ο Βασίλης Σφαλτός κατόπιν εντολής του ΚΚΕ και έγιναν κι άλλα σωματεία, αλλά το κυριότερο οργανώθηκαν πολλοί εργαζόμενοι. Το Μάη του 1946 έγινε μεγάλη προσπάθεια να γίνει συγκέντρωση για τον γιορτασμό της εργατικής πρωτομαγιάς, λίγα τα αποτελέσματα και άγριο κυνηγητό της χωροφυλακής. Τον Ιούλιο του 1945 εκλέχτηκε η πρώτη Διοίκηση πρόεδρος ο Κώστας Πανούτσος, γραμματέας ο Λεωνίδας Νάκος και μέλη οι Φακίτσας Σωτήρης, Ξύλινος Κώστας, Χειμαριώτης Κώστας, Παπακώστας Χρήστος. Μετά τα σωματεία έγιναν 9 και έγιναν το 1946 νέες εκλογές για διοίκηση. Τα σωματεία ήταν 1) Τσαγκαράδων (Δέτσικας Γιώργος), 2) Σερβιτόρων(Νάτσικας Λάμπρος), 3) Εργατών εταιρείας ΜΠΟΥΤ (Τσέλιος Γιάννης), 4) Οπωροσυλλεκτών (Γαβρίλης Απόστολος), 5) Οικοδόμων (Πανούτσος Κώστας), 6) Υπαλλήλων Κουρείων ( Κουτσούμπας Κύρκος), 7)Κλαδευτών (Γκλίβας Σπύρος), 8) Εργατών Γης –Οδοποιίας (Γάλιος Λάμπρος), 9) Αρτεργατών (Μπανιάς Αθανάσιος), (εντός παρένθεσης ένα μέλος εκλεκτόρων ). Η νέα διοίκηση είναι η εξής: πρόεδρος – Μπάφας Δημήτριος, γραμματέας – Νάκος Λεωνίδας, ταμίας – Χειμαριώτης Κώστας, μέλη – Σούσος Γιώργος, Ταγκαρέλης Κώστας. Τα ψέματα τελείωσαν από εδώ και μετά, αρχίζουν τα δύσκολα, όλα αδρανοποιούνται, αρχίζουν οι συλλήψεις, φυλακές, εξορίες. Από το 1947 έως το 1950 όλα σταματούν να λειτουργούν από διεκδικήσεις, πρόεδρος ο Κώστας Βοϊδαρος. Το 1950 αναλαμβάνει πρόεδρος ο Στέφανος Μπακογιάννης, συνέχεια από το 1954 ο Χρήστος Σκόρδας και αργότερα κάτι άρχισε να κουνιέται, γίνονται νέα σωματεία όπως των Εμποροϋπαλλήλων, Επιστατών, Τυροκόμων, Καρφωτάδων, Οδηγών, Καφεπωλών και Δενδροκόμων. Το 1962 εκλέγεται νέος πρόεδρος ο Γιώργος Ιωάννου, συνεργάστηκε με όλους και στα νέα σωματεία και εκλέχτηκαν τρεις αριστεροί μέλη της διοίκησης όπως οι Κώστας Πάλλας, Πέτρος Φώτος και Δημήτρης Λιάγκος. Ο Ιωάννου ήταν πολύ σκληρός αντίπαλος του Θεοδώρου της ΓΣΣΕ.

Η μεγάλη αλλαγή έρχεται στις εκλογές του 1965, εκλέγεται πρόεδρος ο Δημοσθένης Τράντζας από την γενική συνέλευση. Μέλη 5 της δημοκρατικής επιρροής από τα 7 στο σύνολο, ο Κώστας Πάλλας, ο Δημήτρης Πεσλής, ο Γιάννης Νούτσος, ο Παύλος Αρκουμάνης και ο Γιώργος Δράκος, Γραμματέας ο Γιάννης Νούτσος. Την εποχή αυτή είναι οι μεγάλοι αγώνες πανελλαδικά της εργατικής τάξης με μεγάλες κινητοποιήσεις και συνεχείς διεκδικήσεις, γιορτάζονται οι πρωτομαγιές.Το ΕΚΑ τότε πηγαίνει στην σημερινή Ελ. Βενιζέλου, δίπλα στο ΚΡΟΝΟΣ καλά γραφεία για την εποχή του και το 1965 γίνεται την πρωτομαγιά πολύ μεγάλη συγκέντρωση.

Η Διοίκηση του ΕΚΑ ΑΡΓΌΤΕΡΑ 1978 μεταξύ αυτών ο πρόεδρος Βασίλης Σπαής ,ο Γιάννης Γκορκόλης, ο Χάρος, ο Βαγγέλης Μπασδέκης, ο Μήτσος Τρομπούκης, ο Τ. Πάντζιος κ.λπ

Έρχεται η χούντα το 1967 ο Τράντζας παραμένει πρόεδρος μέχρι το 1973, φτιάχνει το εργατικό κέντρο και το 1973 διορίζεται ο Γιάννης Μέγας. Με την πτώση της χούντας καθαιρείται ο Μέγας και διορίζεται ο Γιώργος Ιωάννου από το δικαστήριο, παραμένει μέχρι το 1976. Τότε γίνονται οι πρώτες καθαρές εκλογές και εκλέγεται πρόεδρος ο Βασίλης Σπαής. Την εποχή αυτή ανασυγκροτούνται τα σωματεία, μπαίνουν νέοι στον συνδικαλισμό και κάθε λίγο έχουμε κινητοποιήσεις και οι περισσότεροι εργαζόμενοι ακολουθούν τις οδηγίες του ΕΚΑ. Τα σωματεία δυναμώνουν και αυξάνουν και σε κάθε εκλογές σωματείου γίνονται πραγματικές μάχες. Αυτά τα λίγα μέχρι τότε.