Πριν πολλούς μήνες, ο Κωστής Χατζηδάκης, τότε υπουργός Ανάπτυξης και νυν Εργασίας, είπε (τηλεοπτικό σταθμό Σκάι) το πρωί της Τετάρτης ότι ο δημόσιος τομέας λόγω και της κρίσης, χρηματοδοτεί τον ιδιωτικό. Ο κατεξοχήν φιλελεύθερος υπουργός της κυβέρνησης της ΝΔ είπε – εν μέσω της πανδημίας- μια μεγάλη αλήθεια που προστίθεται σε πολλά που συμβαίνουν τόσο στο εγχώριο όσο και στο διεθνές σύστημα, όπως π.χ. παλαιότερα στη Γερμανία με την κρατική ενίσχυση που δέχεται η αεροπορική εταιρεία Lufthansa.

Ο πυρήνας της φιλελεύθερης πολιτικής δέχθηκε ένα καίριο πλήγμα, καθώς η πανδημία επέδρασε καταλυτικά και δημιούργησε συνθήκες επιστροφής του Κράτους και των δημόσιων πολιτικών με ότι αυτό σημαίνει για τις μελλοντικές εξελίξεις.

Την περίοδο των τριών μνημονίων, υποστηρίζαμε αρκετοί, αν και οι φωνές αυτές χάνονταν, ότι δεν μπορεί να κάνεις ανάπτυξη και να προχωρήσεις σε παραγωγική ανασυγκρότηση εάν δεν έχεις υπό κρατικό έλεγχο βασικές υποδομές, όπως δίκτυα ύδρευσης, τηλεπικοινωνίες, ηλεκτρισμό, λιμάνια, αεροδρόμια, κ.α.

Ο αφορισμός αυτής της θεώρησης ήταν κυρίαρχος και οι θιασώτες των ιδιωτικοποιήσεων δεν έβλεπαν τι συνέβαινε σε άλλες χώρες, όπως π.χ. στη Γερμανία, όπου το Κράτος κατέχει τον έλεγχο στις βασικές υποδομές.

Η παρούσα κρίση με την πανδημία, αλλά και όσα έγιναν πρόσφατα με την κακοκαιρία στην Αττική αλλά και σε συνδυασμό με την ακρίβεια, φέρνουν στη συζήτηση τον μεγάλο οικονομολόγο Κέυνς που έχει προτείνει την αύξηση των κρατικών δαπανών σε περιόδους κρίσης.

Ο Κέυνς που σήμερα «παίρνει την εκδίκησή του», το 1933, λίγα χρόνια μετά το κραχ του 1929, με ανοικτή επιστολή του στον πρόεδρο των ΗΠΑ Ρούζβελτ, που δημοσιεύτηκε στους New York Times, επεσήμανε ότι έπρεπε να δώσει «εξαιρετικά μεγάλη έμφαση στην αύξηση της εθνικής αγοραστικής δύναμης που θα προκύπτει από κυβερνητικές δαπάνες χρηματοδοτούμενες από δάνεια».

Η παρούσα κρίση φέρνει στη συζήτηση ακόμα και σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο τον μεγάλο οικονομολόγο Κέυνς που έχει προτείνει την αύξηση των κρατικών δαπανών σε περιόδους κρίσης.

Ανατρέχοντας στην οικονομική ιστορία θα δει κανείς το παράδειγμα του ημερομισθίου των 5 δολαρίων. Ο Χένρυ Φόρντ στην αυτοκινητοβιομηχανία (Ford Motor Company) του πλήρωνε τους εργάτες με ημερομίσθιο 5 δολαρίων όταν στην αγορά εργασίας κυμαινόταν μεταξύ 2 και 3 δολαρίων. Άρα, αρκετά πάνω από το επίπεδο ισορροπίας. Αυτή η πολιτική απέδωσε για πολλούς λόγους και ήταν αρκετά αποτελεσματική ως προς τη μείωση του κόστους.

Ένα από τα διδάγματα στη θεωρία της μακροοικονομίας είναι η ικανότητα μιας χώρας να παράγει αγαθά και υπηρεσίες καθορίζει και το βιοτικό επίπεδο των πολιτών της. Ηδη πολλοί οικονομολόγοι ασπάζονται τη λεγόμενη «λογιστική των γενεών» που ουσιαστικά θεωρεί ότι η οικονομική ευημερία ενός ανθρώπου εξαρτάται από το εισόδημα ολόκληρης της ζωής του.

Άρα, μια κυβέρνηση δεν πρέπει να ασχολείται μόνο με την αναδιανομή πλούτου, αλλά και με τη παροχή κινήτρων και διευκολύνσεων και υποδομών για τη δημιουργία πλούτου και για δημιουργική εργασία. Αυτό ισχύει και σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο.

Και οι δημόσιες πολιτικές σήμερα οφείλουν να κινηθούν προς μια τέτοια κατεύθυνση, ώστε να δημιουργηθεί πλούτος ώστε να διανεμηθεί στη συνέχεια. Και αυτό δεν είναι ευθύνη μόνο των ιδιωτών που προστρέχουν πλέον στο Κράτος λόγω της κρίσης που μπορεί όχι να κυριαρχήσει αλλά στα πλαίσια της μικτής οικονομίας να συνυπάρξει αρμονικά με τον ιδιωτικό τομέα που δεν θα έχει τη λογική του επικυρίαρχου.

Οι συνεχείς κρίσεις δείχνουν το δρόμο, ειδικά όταν θιασώτες του οικονομικού φιλελευθερισμού σηκώνουν τα χέρια ψηλά και προστρέχουν στο Κράτος να τους βοηθήσει με κάθε, είτε με δανεισμό, είτε με επιδοτήσεις, κλπ. Και αυτό ισχύει και στην Αυτοδιοίκηση! Αρκεί ένας χιονιάς να γκρεμίσει τα πάντα, όσο επιτελικά και να είναι στρωμένα!