Τα στοιχεία της απογραφής που δημοσιεύτηκαν προ ημερών ήταν ένα σαφές μήνυμα ότι έχουμε μπροστά μας ως Ήπειρος μια πολύ δύσκολη κατάσταση που πρέπει να διαχειριστούμε όλοι και ιδίως οι πολιτικοί μας. Τα μηνύματα είναι άκρως ανησυχητικά και εδώ τίθεται το θέμα της αστυφιλίας που είναι έντονο και πάλι και προστίθεται στην μετανάστευση και των νέων στο εξωτερικό, συμβάλλοντας στην «ερήμωση» της υπαίθρου και γήρανση του πληθυσμού της. Αυτό που συμβαίνει έχει πολλές αναγνώσεις και αφορά τις κυβερνήσεις όλες από την μεταπολίτευση και ειδικά την έλλειψη σοβαρού αναπτυξιακού οράματος για την ελληνική περιφέρεια.
Στην Ήπειρο π.χ. ποια κίνητρα δόθηκαν από την κεντρική διοίκηση, ώστε να διατηρηθεί ο πληθυσμός και τα επόμενα έτη να παρουσιάσει αύξηση; Γιατί να παραμείνουν οι νέοι άνθρωποι σε αυτό τον ευλογημένο από πολλές απόψεις τόπο, να εργαστούν και να κάνουν οικογένεια;
Πως θα δημιουργηθούν θέσεις εργασίας, με σταθερό εισόδημα, για να παραμείνουν οι νέοι και να έρθουν περισσότεροι από τα μεγάλα αστικά κέντρα (Αθήνα, Θεσσαλονίκη), ή ομογενείς από το εξωτερικό, όταν υπάρχει διαφορά στα κίνητρα.
Παρόλο που ένας τρόπος αντιμετώπισης της αστυφιλίας είναι η ενθάρρυνση των νέων να μένουν εκεί που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν ή να επιστρέψουν μετά τις σπουδές τους, ο διαχρονικός εκφυλισμός των περιοχών και η συνεπακόλουθη πληθυσμιακή απογύμνωση τους επί σειρά δεκαετιών, δεν μπορεί να επιτύχει τα επιθυμητά αποτελέσματα από μόνη της αφού η αρχική πηγή πληθυσμού είναι ήδη συρρικνωμένη. Θα πρέπει η πληθυσμιακή βάση να είναι πολύ πιο ευρεία.
Στην εξίσωση όμως πρέπει να ενταχθεί και το θέμα του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και των τμημάτων του. Το λουκέτο σε τμήματα και η μεταφορά τους ενισχύει την αστυφιλία. Και όχι μόνο, αλλά ικανοποιούν επιδιώξεις και συμφέρονται που πόρρω απέχουν από την αναζήτηση και προώθηση ενός νέου παραγωγικού μοντέλου στη χώρα, με έμφαση στην περιφερειακή ανάπτυξη και την αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων κάθε περιοχής, ενώ την ίδια στιγμή ενισχύεται η συγκεντρωτική αντίληψη που οδήγησε τον μισό και πλέον πληθυσμό στα δύο βασικά αστικά κέντρα της χώρας, με τα γνωστά σε όλους αποτελέσματα.
Απαιτείται στην ‘Ήπειρο να υπάρξει ένα μακρόπνοο και πιο ουσιαστικό πρόγραμμα καταπολέμησης της αστυφιλίας με στόχο την έλκυση ατόμων από όλα τα οικονομικά και κοινωνικά στρώματα του πληθυσμού προς τις περιοχές της περιφέρειας και μακριά από τα αστικά κέντρα.
Ένα σχέδιο ενίσχυσης της ζωής στις περιοχές ως μέτρο καταπολέμησης της αστυφιλίας πρέπει να είναι μακρόπνοο και να βάζει το χέρι βαθιά στην κρατική τσέπη όπου οργανωμένα να δημιουργεί αυτές τις συνθήκες ενθάρρυνσης των επενδύσεων. Αρχίζοντας από τα βασικά, θα πρέπει να εστιάσει κανείς στις υποδομές που είναι καθοριστικός παράγοντας αύξησης των επιχειρήσεων που θα ήθελαν να δραστηριοποιηθούν, αφού αυτή η παράμετρος ενισχύει δραστικά την βιωσιμότητά τους.
Γιατί να θέλουμε επιχειρήσεις; Επειδή χωρίς δρώσες επιχειρήσεις δεν μπορεί να υπάρξει μακροχρόνια οικονομική ανάπτυξη, δεν δημιουργούνται θέσεις εργασίας και άρα οι περιοχές που θέλουμε να βοηθήσουμε πάσχουν τόσο από πλευράς μόνιμων και εποχιακών εργατοϋπαλλήλων, αλλά και συχνών επαναλαμβανόμενων επισκεπτών.
Απαιτείται στην ‘Ήπειρο να υπάρξει ένα μακρόπνοο και πιο ουσιαστικό πρόγραμμα καταπολέμησης της αστυφιλίας με στόχο την έλκυση ατόμων από όλα τα οικονομικά και κοινωνικά στρώματα του πληθυσμού προς τις περιοχές της περιφέρειας και μακριά από τα αστικά κέντρα. Ένα σοβαρό οικονομικό αντικίνητρο είναι ο ΦΠΑ. Αν εκπονηθεί ένα σοβαρό σχέδιο μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ στο κατασκευαστικό κομμάτι, για όσους δραστηριοποιηθούν επιχειρηματικά και για όσους αποκτήσουν μόνιμη ή παραθεριστική κατοικία, το ενδιαφέρον που θα μετουσιωθεί σε πράξη θα είναι πολύ μεγαλύτερο.
Απαιτείται ένα τέτοιο σχέδιο που θα έχει ευρύ κοινωνικό πρόσωπο όπως αυτό της πληθυσμιακής ενίσχυσης των κοινοτήτων με σκοπό την αναχαίτιση της αστυφιλίας, μείωση του μέσου όρου ηλικίας κατοίκων, δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας, ανάπτυξης και ανάδειξης παραδοσιακών τοπικών προϊόντων, νέων βιοτεχνιών κλπ.
Η ώρα να γίνει ήταν…χθες και ως εκ τούτου χρειάζεται άμεση κινητοποίηση πριν είναι αργά. Ώρα για δράσεις.
Το δημογραφικό και οι φυσικές καταστροφές
Η πληθυσμιακή αιμορραγία στην ύπαιθρο αφήνει αποδεκατισμένες τις ημιορεινές περιοχές της χώρας, εκεί που στο παρελθόν ανθούσαν των Ελλήνων οι κοινότητες και φρόντιζαν για τα δάση, την υδρονομία και συγκρατούσαν τα επικλινή εδάφη με τις αναβαθμίδες, βάζοντας φυσικά εμπόδια στις πλημμύρες» έγραψε πριν μήνες στο Βήμα της Κυριακής ο Γιάννης Κολλάτος, μηχανικός με μεταπτυχιακό στη, Βιοτεχνολογία και μάλιστα έδινε ένα σοβαρό στοιχείο που πρέπει και εμάς να μας προβληματίσει στην Ηπειρο: «Μόνο στον Ν. Λάρισας σύμφωνα με τον καθηγητή της Γεωπονικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Νίκο Δαναλάτο χάθηκαν την τελευταία 20ετία περί τα 560.000 στρέμματα από επικλινείς εκτάσεις που καλλιεργούνταν με δημητριακά (σκληρό και μαλακό σιτάρι και κριθάρι). Αυτό είχε ως συνέπεια σε συνδυασμό με την έλλειψη νερού να ερημώσουν ακόμη περισσότερο τα χωριά και να δημιουργηθεί ένας φαύλος κύκλος που επιτείνει τη σφοδρότητα των θεομηνιών, αφού η απουσία του ανθρώπινου παράγοντα είναι καθοριστική καθώς απουσιάζουν τεχνικά έργα και «αμυντικές» ενέργειες (φράγματα, διανοίξεις και καθαρισμοί ποταμών και χειμάρρων κ.λπ.) για την αντιμετώπισή τους».
ΓΙΑ ΝΑ ΜΗ ΧΑΣΟΥΜΕ ΤΗΝ ΠΑΤΡΑ ΚΑΙ ΤΑ ΓΙΑΝΝΕΝΑ
Μου έλεγε προ ημερών ο Βαγγέλης Αντώναρος, πρώην κυβερνητικός εκπρόσωπος επί κυβερνήσεων Κ. Καραμανλή, ότι για το δημογραφικό, «μαγικές λύσεις δεν υπάρχουν», καθώς κανείς δεν μπορεί να αναγκάσει κανένα ούτε οικογένεια να κάνει, ούτε παιδιά να φέρει στον κόσμο, «ούτε στην Ελλάδα να μείνει αν κάπου αλλού στον κόσμο βρίσκει δουλειά, και μάλιστα καλοπληρωμένη». Μου ανέφερε και το σημείωσε και στο facebook, ότι επιβάλλεται να γίνουν διορθωτικές κινήσεις, προσπάθειες ανατροπής της τάσης και μου θύμισε την κυβέρνηση Καραμανλή όπου είχαν αποφασίσει μέτρα στήριξης που ίσχυαν για τους πολύτεκνους (τέσσερα παιδιά και πάνω) και για τους τρίτεκνους, έα πακέτο με συνολικά 30 δράσεις, διευκολύνσεις και ενισχύσεις. «Ήρθε η τρόικα και οι τότε κυβερνήσεις υπερπρόθυμα και υποτακτικά τα κατάργησαν σχεδόν όλα» είπε και υποστήριξε ότι τα περισσότερα πρέπει να επανέλθουν και για τους τρίτεκνους τώρα, γιατί αν δεν γίνει τουλάχιστον αυτό, σε λιγότερο από 10 χρόνια από σήμερα, «στην επόμενη απογραφή, θα θρηνούμε την απώλεια πληθυσμού που θα αντιστοιχεί σε όσους ζουν στην Πάτρα και στα Γιάννενα σήμερα».