Μετακινείται, για την προσεχή εβδομάδα, η εισαγωγή στην Ολομέλεια του νομοσχεδίου του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με αντικείμενο «Μετονομασία της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας σε Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων και διεύρυνση του αντικειμένου της με αρμοδιότητες επί των υπηρεσιών ύδατος και της διαχείρισης αστικών αποβλήτων, ενίσχυση της υδατικής πολιτικής»
Η επεξεργασία του νομοσχεδίου ολοκληρώθηκε την Δευτέρα, σε β’ ανάγνωση, στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής και ο αρχικός προγραμματισμός ήταν να συζητηθεί και να ψηφιστεί στην Ολομέλεια, σε μια συνεδρίαση, την τρέχουσα εβδομάδα. Όπως, όμως, ανακοινώθηκε και στη Διάσκεψη των Προέδρων που την Πέμπτη, και στην έναρξη της β’ ανάγνωσης στην επιτροπή της Βουλής, η συζήτηση στην Ολομέλεια θα γίνει την προσεχή εβδομάδα προκειμένου να διατεθούν δύο συνεδριάσεις και όχι μία, δεδομένου ότι το νομοσχέδιο αρθρώνεται σε πολλά άρθρα και θα πρέπει να δοθεί χρονική άνεση για να λάβουν τον λόγο το δυνατό περισσότεροι βουλευτές.
Τις προηγούμενες ημέρες, κατά την επεξεργασία του νομοσχεδίου στην επιτροπή της Βουλής, μεγάλο μέρος της κριτικής των κομμάτων της αντιπολίτευσης επικεντρώθηκε στη μεταβίβαση της αρμοδιότητας για το νερό στη ΡΑΕ. Η κυβέρνηση έχει υπογραμμίσει ότι οι πάροχοι ύδατος στην Ελλάδα είναι δημόσιες και δημοτικές επιχειρήσεις και ότι αυτό περιγράφεται, με σαφήνεια, στο σχέδιο νόμου. Έχει διαβεβαιώσει, παράλληλα, ότι θέλει να διατηρήσει τον δημόσιο χαρακτήρα των υπηρεσιών παροχής ύδατος και του πόσιμου νερού στις πόλεις, όπως και του αρδευτικού νερού στις καλλιέργειες. Όπως έχει δηλώσει, όμως, σήμερα ο έλεγχος είναι πλημμελής και γι’ αυτό απαιτείται συστηματικά να ελέγχει και να εποπτεύει μια δημόσια ανεξάρτητη αρχή.
Την ίδια ώρα, ωστόσο, οι Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ) επισημαίνουν ότι στο νομοσχέδιο (άρθρο 11) ορίζεται πως η Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (σ.σ.: σήμερα είναι η ΡΑΕ) θα πρέπει να «παρακολουθεί και να εποπτεύει την ορθή εφαρμογή συμβάσεων παραχώρησης υπηρεσιών ύδατος σε τρίτους». Ευλόγως, συνεπώς, όπως σημειώνουν, «όλοι οι φορείς της αυτοδιοίκησης έχουν την άποψη ότι, εν τέλει, πίσω από την υπόθεση αυτή, κρύβεται ιδιωτικοποίηση». Στο ίδιο περίπου κλίμα κινούνται και οι Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΣΔΑ), οι οποίοι ζητούν ενίσχυσή τους με μόνιμο προσωπικό και απόσυρση του νομοσχεδίου.
H ίδια η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας έχει δηλώσει για την επέκταση των δραστηριοτήτων της στο νερό και στα απόβλητα ότι το κύριο αντικείμενό της δεν είναι ρυθμιστικό. Είναι εποπτικό και διαχειριστικό. Σε κάθε περίπτωση, για να ανταποκριθεί στον ρόλο της ζητάει υποστήριξη σε προσωπικό και μέσα.
Το νομοσχέδιο ισχυροποιεί την Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, τη γνωστή ΡΑΕ η οποία στο εξής μετονομάζεται σε Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων, και ταυτόχρονα διευρύνεται το αντικείμενό της με αρμοδιότητες επί των υπηρεσιών ύδατος και της διαχείρισης αστικών αποβλήτων, ενίσχυση της υδατικής πολιτικής.
Με το νομοσχέδιο καταργείται η Εθνική Επιτροπή Υδάτων, και το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας γίνεται ο βασικός ρυθμιστής της πολιτικής για την προστασία και διαχείριση των υδάτων.
Την αντίθεσή της στην υπαγωγή των ΔΕΥΑ στη ΡΑΕ, εξέφρασε με σχετική ανακοίνωση η Ένωση Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης της χώρας.
Δημιουργείται έντονη ανησυχία, αλλά και η υποψία ότι με τη θέσπιση της Ρ.Α.Α.Ε.Υ. σχεδιάζονται παρεμβάσεις στον τομέα υπηρεσιών ύδατος που θα οδηγήσουν στην ιδιωτικοποίηση των Δ.Ε.Υ.Α. και μάλιστα σε αντίθεση με τις πρόσφατες αποφάσεις του ΣτΕ υπέρ της δημόσιας διαχείρισης του νερού (190/2022, 191/2022 της Ολομέλειας και 1886/2022 του Δ’ τμήματος του ΣτΕ).
Ο Ρόλος της ΡΑΕ
Τα τελευταία χρόνια η συγκεκριμένη Ρυθμιστική Αρχή έχει προχωρήσει σε μια σειρά επιλογών που ουσιαστικά υποβαθμίζουν το περιβάλλον μας.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η εμπλοκή τους στην χάραξη της πολιτικής αναφορικά με τις ανεμογεννήτριες και τα μεγάλα έργα των φωτοβολταϊκών.
Στις περιοχές μας Πρέβεζα (Ζηρός), Άρτα (Πουρνάρι) και Ιωάννινα (Περιστέρι) υπάρχουν πλήθος παραδειγμάτων.
Έχει μεγάλο ενδιαφέρον πάντως η ηχηρή διαφοροποίηση του πρώην Υπουργού και Βουλευτή της Ν.Δ στο νομό Ιωαννίνων κ. Καλογιάννη στην Βουλή κατά την συζήτηση στην αρμόδια επιτροπή.
Μεταξύ άλλων τόνισε.. «Εγώ ως υπουργός το είχα απορρίψει».
Ακόμη ο Στ. Καλογιάννης επεσήμανε ότι οι αρμοδιότητες της ΡΑΕ θα κινούνται αντίθετα και ανέφερε ως παράδειγμα πως θα γνωματεύει για τα υδροηλεκτρικά εργοστάσια και την ίδια ώρα για το νερό.
Ο Βουλευτής της ΝΔ πρότεινε την επανασύσταση της Γενικής Γραμματείας Υδάτων η οποία θα έχει υπ’ ευθύνη της όλα τα ζητήματα που αφορούν την διαχείριση των νερών.
Η αναδίπλωση της Κυβέρνησης πάντως δεν είναι τυχαία καθώς σύμφωνα με το ρεπορτάζ αρνητικοί ήταν και οι φορείς και ειδικά οι εκπρόσωποι των Δημοτικών Επιχειρήσεων οι περισσότεροι εκ των οποίων είναι προσκείμενοι στην Ν.Δ..
Τα κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν καταγγείλει ότι το νομοσχέδιο είναι αντισυνταγματικό και κινείται αντίθετα με την απόφαση του ΣτΕ για το νερό. «Το νερό δεν είναι εμπορικό προϊόν για να ρυθμίζεται σε καθεστώς αγοράς», έχουν υπογραμμίσει. Επίσης έχουν καταγγείλει και σωρεία φωτογραφικών διατάξεων για την εξυπηρέτηση ιδιωτικών συμφερόντων και στα άλλα μέρη του σχεδίου νόμου και καταλογίζουν στην κυβέρνηση ότι «ολοκληρώνει συμβόλαια» λίγο πριν από τη λήξη της θητείας της.
Οι εργαζόμενοι στις δύο μεγαλύτερες Δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης και αποχέτευσης της χώρας ΕΥΔΑ και ΕΥΑΘ προανήγγειλαν κινητοποιήσεις ενάντια στο ενδεχόμενο ιδιωτικοποίησης του νερού και συμμετείχαν στην απεργία της Πέμπτης.
Η Σπουδαιότητα του νερού
Σπάνια σκεπτόμαστε το νερό ως πολύτιμο αγαθό, αντίθετα συχνά το θεωρούμε ως δεδομένο, το σπαταλάμε και πιστεύουμε ότι είναι μια υποχρέωση των κυβερνήσεων να το παρέχουν στους πολίτες. Ποια είναι όμως η κατάσταση στην πραγματικότητα;
Θα φανταζόταν κάποιος ότι την εποχή της προηγμένης τεχνολογίας και της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης, οι άνθρωποι δεν θα αντιμετώπιζαν δυσκολίες στην πρόσβαση στο νερό. Σύμφωνα με τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ), ένας άνθρωπος σήμερα για να καλύψει τις ημερήσιες ανάγκες του σε νερό (πόσιμο, μαγείρεμα, καθαριότητα, υγιεινή) χρειάζεται από 50 έως 100 λίτρα νερό. Παράλληλα, σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), σχεδόν 800 εκατομμύρια άνθρωποι στον πλανήτη δεν έχουν πρόσβαση σε πόσιμο νερό. Την ίδια στιγμή, λόγω της κλιματικής αλλαγής και της ερημοποίησης τεράστιων περιοχών του πλανήτη, υπολογίζεται ότι μέχρι το 2025 σχεδόν ο μισός πληθυσμός της Γης θα ζει σε περιοχές με δυσκολία στην πρόσβαση στο νερό.
Ο κ. Σκρέκας πρέπει να εμπεδώσει ότι το νερό είναι δημόσιο αγαθό. Το πολυτιμότερο. Καμία συζήτηση για ιδιωτικοποίηση δεν πρέπει να γίνει ανεκτή. Καμία επιχείρηση ύδρευσης και αποχέτευσης δεν πρέπει να μπει σ’αυτή την λογική. Ειδικά τώρα λίγο πριν την λήξη της κοινοβουλευτικής περιόδου και της τετραετίας που δεν υπάρχει και ουσιαστική νομιμοποίηση για κάτι τέτοιο. Το παράδειγμα της νότιας Αμερικής αλλά και του Παρισιού μας δείχνουν το δρόμο.