Στις προθήκες των βιβλιοπωλείων υπάρχει ένα βιβλίο του μεγιστάνα Μπιλ Γκέιτς, του συνιδρυτή της Μicrosoft για την κλιματική αλλαγή. Επίκαιρο θέμα, αλλά τι σχέση έχει αυτό με την Ήπειρο; Και όμως μέσα από το βιβλίο του Γκέιτς θα δει κανείς πολλά για το τι πρέπει να γίνει στο μέλλον. Κυρίως όμως δίνεται αφορμή για μεγάλη συζήτηση, όχι με όρους συνωμοσιολογίας, αλλά αξιολόγησης των κινήσεών του σε σχέση με τον πρωτογενή τομέα. Και αυτόματα θα γεννηθεί και πάλι η ερώτηση: Και τι αφορά αυτό την Ήπειρο;
Και όμως, έχει νόημα να το δει κανείς προσεκτικά και να αποκωδικοποιήσει τις κινήσεις του Γκέιτς και άλλων μεγιστάνων. Αυτή την περίοδο ο συγκεκριμένος δισεκατομμυριούχος αναδεικνύεται σε πολύ μεγάλο γαιοκτήμονα της Αμερικής, διαθέτοντας περισσότερα από 1 εκατομμύριο στρέμματα καλλιεργήσιμης γης εκτεινόμενα σε 18 πολιτείες. Και δεν είναι ο μόνος. Όπως αναφέρει σε δημοσίευμά του το περιοδικό Forbes, παρά την τεράστια ιδιοκτησία του, δεν είναι και ο μεγαλύτερος ιδιώτης ιδιοκτήτης γης στις ΗΠΑ.
Στον κατάλογο των 100 μεγαλύτερων γαιοκτημόνων της χώρας βάσει των στοιχείων της Land Report, την πρώτη θέση κατέχει ο πρόεδρος της Liberty Media Τζον Μαλόουν, ο οποίος έχει αποκτήσει αγροκτήματα και δασικές εκτάσεις της τάξεως των 8,9 εκατ. στρεμμάτων. Στη δεύτερη θέση βρίσκεται με περίπου 8,31 εκατ. στρέμματα η οικογένεια Εμερσον, ιδιοκτήτρια της εταιρείας εκμετάλλευσης ξυλείας Sierra Pacific Industries μεταξύ άλλων, ενώ στην τρίτη θα δούμε τον ιδρυτή του τηλεοπτικού δικτύου CNN Τεντ Τέρνερ με εκτάσεις 8,1 εκατ. στρεμμάτων σε 8 πολιτείες. Από τις επενδυτικές αυτές επιλογές δεν λείπει και ο μέγας και πολύς Τζεφ Μπέζος, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Amazon. Κατατάσσεται 25ος στον κατάλογο και κατέχει καλλιεργήσιμες γαίες 1,7 εκατ. στρεμμάτων κυρίως στο δυτικό Τέξας.
Τι βρίσκουν όλοι αυτή στην γη; Όπως ανέφερε στο αμερικανικό τηλεοπτικό δίκτυο CNBC ο διευθύνων σύμβουλος του μη κερδοσκοπικού οργανισμού προστασίας της καλλιεργήσιμης γης American Farmland Trust Τζον Πιότι, «πρόκειται για ένα περιουσιακό στοιχείο με συνεχώς αυξανόμενη αξία, ενώ θεωρείται είδος υπό εξαφάνιση». Υπογράμμισε μάλιστα ότι κάθε μέρα στις Ηνωμένες Πολιτείες χάνονται σχεδόν 2.000 στρέμματα καλλιεργήσιμης γης.
Τι σημαίνουν όλα αυτά; Υπάρχει μέλλον στον πρωτογενή τομέα και η Ήπειρος μπορεί να πρωταγωνιστήσει. Αρκεί κανείς να βλέπει μπροστά και να κατανοήσουμε ότι η αγροτική γη, είναι σταθερή αξία σε έναν κόσμο που αλλάζει.
Αν κάνουμε μια ιστορική αναδρομή, η γη αποτελούσε τη βασική «αποθήκη» του πλούτου και των αξιών σε καλούς και κακούς οικονομικά καιρούς. Πολλοί επενδυτές ενδιαφέρονται για την καλλιεργήσιμη γη διότι προσφέρει ιδιαίτερα ελκυστικά χαρακτηριστικά στα επενδυτικά χαρτοφυλάκια.
Οι νέοι αγρότες της χώρας µας είναι άνθρωποι που αναζητούν το καλύτερο για την παραγωγή τους και δεν επαναπαύονται. Ενηµερώνονται για τα τεκταινόµενα στον κλάδο τους και συµµετέχουν σε σεµινάρια για να βελτιώσουν τις πρακτικές καλλιέργειας. Ακολουθούν την τεχνολογία και κατεβάζουν εφαρµογές και διαδραστικούς χάρτες για να ενηµερωθούν για τις αλλαγές του καιρού ή για να διαχειριστούν καλύτερα το λίπασµα. Εκτιµούν την συνεταιριστική κουλτούρα και ενσωµατώνονται στις εφοδιαστικές αλυσίδες για να πετύχουν καλύτερους όρους για τη διάθεση των προϊόντων τους. Αναζητούν συνεργασίες µε µεγάλες εταιρείες οι οποίες εκτιµούν τη δουλειά τους και αγοράζουν τα προϊόντα τους. Με άλλα λόγια, πρόκειται για νέους ανθρώπους που αναζητούν ευκαιρίες στο σύγχρονο επιχειρείν και ανοίγουν νέους δρόµους στον αγροδιατροφικό κλάδο.
Εκτιµάται ότι από το 2015 περίπου 80.000 νέοι αγρότες έχουν µπει στο αγροτικό επάγγελµα. Η είσοδος νέων ανθρώπων στο χώρο, εκτός από το γεγονός ότι αλλάζει τη δηµογραφική σύνθεση- ζητούµενο και της Ευρώπης- αλλάζει σταδιακά και το τοπίο της ελληνικής γεωργίας και φαίνεται να έχει θετική επίδραση στην εξέλιξή της. Τα νούµερα το αποδεικνύουν. Καταρχάς, οι νέοι γεωργοί ενδιαφέρονται για την προστασία του περιβάλλοντος και την κλιµατική αλλαγή. Σε ποσοστό 13,9%, οι νέοι καλλιεργούν βιολογικά προϊόντα ενώ ένα ποσοστό της τάξης του 43,5% σκέφτεται σοβαρά να στραφεί σε αυτή την αγορά. Επιπλέον, κάνουν σωστή διαχείριση του νερού αλλά και των φυτοφαρµάκων που χρησιµοποιούν, µε αποτέλεσµα να µειώνεται το κόστος παραγωγής τους και να αυξάνεται το εισόδηµά τους. Τέλος, οι νεότερες ηλικίες στηρίζονται σε ποσοστό 71,3% µόνο στο αγροτικό εισόδηµα.
Τι σημαίνουν όλα αυτά τα στοιχεία; Υπάρχει μέλλον στον αγροτικό τομέα, αλλά όχι σε βάσεις του παρελθόντος. Με νέα εργαλεία η Ήπειρος μπορεί να είναι στην πρωτοπορία του προωτογενούς τομέα σε πολλά επίπεδα.
Απλά, χρειάζεται μια συνολική στρατηγική για τα επόμενα χρόνια, ώστε και οι αγρότες να βοηθηθούν στοχευμένα, όχι τόσο με επιδοτήσεις όπως στο παρελθόν, αλλά με συγκεκριμένα χρηματοδοτικά εργαλεία και συνδρομή σε ενημέρωση και άρση των γραφειοκρατικών εμποδίων.
Η Ήπειρος είναι ένα απέραντο «χρυσορυχείο» στον πρωτογενή τομέα και έχει και το κατάλληλο ανθρώπινο δυναμικό, νέους ανθρώπους, αρκετοί μάλιστα με υψηλό επίπεδο μόρφωσης.