in ,

Τόποι Μαρτυρίου…


Κομμένο Άρτας
Η σφαγή του Κομμένου ήταν μια από τις μεγαλύτερες σφαγές αμάχων στην ιστορία της Γερμανικής κατοχής στην Ελλάδα. Διαπράχθηκε κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου, στις 16 Αυγούστου 1943, στο χωριό Κομμένο που βρίσκεται στο νομό Άρτας και είναι χτισμένο κοντά στις όχθες του ποταμού Άραχθου. Συνολικά 317 άνθρωποι δολοφονήθηκαν, από τους οποίους 97 νήπια και παιδιά ηλικίας μέχρι 15 ετών, ενώ 119 ήταν γυναίκες.

Σύμφωνα με τον αυτόπτη μάρτυρα Στέφανο Παππά, η μηχανοκίνητη μονάδα ναζιστικών στρατευμάτων από τη Φιλιππιάδα, με εντολή της Διοίκησης Ιωαννίνων, εισέβαλε στο χωριό Κομμένο της Άρτας τα χαράματα της 16ης Αυγούστου 1943. Είχαν πρόσχημα τα αντίποινα για την ύπαρξη ανταρτών του ΕΛΑΣ και του ΕΔΕΣ στην περιοχή. Το χωριό κοιμόταν ήσυχο μετά από γαμήλια γιορτή που είχε γίνει την προηγούμενη ημέρα. Στο χωριό υπήρχαν και ορισμένοι φιλοξενούμενοι από την Πρέβεζα. Την εποχή εκείνη πρακτικά το Κομμένο ανήκε στο Νομό Πρέβεζας με θαλάσσια επικοινωνία. Τα ναζιστικά στρατεύματα προέβησαν σε μια άνευ προηγουμένου σφαγή του άμαχου πληθυσμού. Έστησαν πολυβόλα στις εισόδους του χωριού, εισέβαλαν στα σπίτια και σκότωσαν όποιον έβρισκαν μπροστά τους και στο τέλος έβαλαν φωτιά και τα έκαψαν. Λίγοι ξέφυγαν με βάρκες στον Αμβρακικό Κόλπο. Στο τέλος της σφαγής, οι ναζί στρατιώτες κάθισαν στην πλατεία του χωριού όπου έφαγαν και ήπιαν μπύρες, αφήνοντας εκεί άδειες κονσέρβες δίπλα σε 7 πτώματα. Συνολικά οι νεκροί της σφαγής ήταν 317 άτομα. Διασώθηκαν 440 άτομα. Η σφαγή του Κομμένου Άρτας είναι ισοδύναμη με αυτή των Καλαβρύτων και του Διστόμου. Ο αείμνηστος Στέφανος Παππάς, μετέπειτα γυμνασιάρχης, από το Κομμένο, νεαρός τότε επέζησε της σφαγής και έγραψε βιβλίο με πλήρη περιγραφή των γεγονότων.

Κρυοπηγή Πρέβεζας


Μεγάλη η αντιστασιακή δράση των Κρυοπηγιωτών στον ελληνογερμανικό πόλεμο, μεγάλο όμως και το τίμημα. Το 1944 οι Γερμανοί, πίσω από την εκκλησία Αγία Τριάδα Αγρινίου, εκτέλεσαν εν ψυχρώ 23 Κρυοπηγιώτες.

Τους είχαν συλλάβει εισβάλλοντας στο χωριό, αφού πρώτα το είχαν περικυκλώσει. Στην συνέχεια τους οδήγησαν στην Πρέβεζα και τελικώς στο Αγρίνιο.

Οι Γερμανοί χτύπησαν το συγκεκριμένο ορεινό χωριό της Ηπείρου λόγω αντίποινας αλλά και συσχέτισης του με την Εθνική Αντίσταση. Το 24ο Εφεδρικό Σύνταγμα του ΕΛΑΣ Ζαλόγγου είχε την έδρα του στην περιοχή όπως και το αντίστοιχο γραφείο του ΕΑΜ.

Οι Κρυοπηγιώτες πλήρωσαν βαρύ το τίμημα για ελευθερία.

Σήμερα στην πλατεία του χωριού υπάρχει μνημείο αφιερωμένο στην μνήμη των αδικοχαμένων και κάθε μεγάλη Παρασκευή οι καμπάνες σημαίνουν πένθιμα και γίνεται εκδήλωση και επιμνημόσυνη δέηση στην μνήμη των εκτελεσθέντων.

Το Μαρτυρικό χωριό της Κρυοπηγής Πρέβεζας αναγνωρίστηκε από την αρμόδια Επιτροπή του Υπουργείου Εσωτερικών στις 2 Αυγούστου 2019.

Μουσιωτίτσα Ιωαννίνων


152 νεκροί, άντρες και γυναικόπαιδα, πολλοί εκ των οποίων υπέστησαν φριχτά βασανιστήρια, ήταν ο απολογισμός της γερμανικής θηριωδίας την Κυριακή 25 Ιουλίου 1943, στο όμορφο χωριό του σημερινού Δήμου Δωδώνης, τη Μουσιωτίτσα.

Η “δικαιολογία” των Γερμανών ήταν ότι το χωριό στήριζε αντιστασιακές δραστηριότητες και είχε εμπλακεί σε επίθεση που είχε σαν αποτέλεσμα το θάνατο Γερμανού αξιωματικού σε κοντινή περιοχή.