Η τεχνητή λίμνη Πουρναρίου βρίσκεται λίγα χιλιόμετρα έξω από την Άρτα, κοντά στο ιστορικό Πέτα του Δήμου Νικολάου Σκουφά.
Τα νερά από τον ποταμό Άραχθο και των παραπόταμών του που ξεκινούν από τα όρη Λάκμος, Μιτσικέλι, Μαυροβούνι και βέβαια από την οροσειρά των Τζουμέρκων, «ποτίζουν» αυτή την υπέροχη λίμνη που δημιουργήθηκε το 1981 με την κατασκευή του υδροηλεκτρικού φράγματος, που αποτελεί το μεγαλύτερο φράγμα στην Ελλάδα (μετά από αυτό του Μόρνου) και το δεύτερο στα Βαλκάνια σε όγκο.
Το συγκεκριμένο φράγμα συγκρατεί τα νερά του Άραχθου ελέγχοντας τη ροή του ποταμού, ο οποίος και περνά μέσα από την πόλη της Άρτας.
Σε υψόμετρο 140 μέτρων, η λίμνη Πουρναρίου, έχει συνολική έκταση 18,233 χλμ2, μέγιστο μήκος 17,730 χλμ. και μέγιστο πλάτος 7,360 χλμ.
Στα τέλη της δεκαετίας του 1970 και στις αρχές της δεκαετίας του 1980, με αφορμή την κατασκευή του φράγματος και φυσικά της λίμνης, ο τοπικός οικισμός εγκαταλείφθηκε και τα νερά σκέπασαν ένα μέρος του. Η πτώση της στάθμης της λίμνης που γίνεται ανά περιόδους, αποκαλύπτει κάποια παλιά κτίρια δημιουργώντας ένα απόκοσμο σκηνικό που εξιτάρει τη φαντασία των επισκεπτών.
H ιχθυοπανίδα είναι αξιοσημείωτη καθώς στα νερά της λίμνης φιλοξενούνται κυπρίνοι, στρωσίδια, πινδοβίνοι , μπριάνες, λιάρες, μουστακάτοι, τυλιανοί, άγριες πέστροφες, χέλια και ψευδοφοξίνοι (Pseudophoxinus stymphalicus), είδος που δεν εμφανίζεται σε άλλον ταμιευτήρα στην Ελλάδα.
Καταφύγιο στην περιοχή βρίσκει επίσης ένα πλήθος πτηνών όπως νυχτοκόρακες, πρασινοκέφαλες πάπιες, αλκυόνες, φαλαρίδες, καστανοκέφαλοι γλάροι και ποταμοσφυριχτές που σχηματίζουν την πλούσια σε ορνιθοπανίδα λίστα της λίμνης Πουρναρίου.
Για την πρόσβαση στη λίμνη ακολουθείτε τον δρόμο Άρτα – Πέτα κατευθυνόμενοι προς Μελάτες. Πανοραμικά, στο βάθος δεξιά, η οροσειρά των Τζουμέρκων παραμένει σταθερό σημείο στον ορίζοντα και αποτελεί μια αξέχαστη εικόνα για τους εκδρομείς.
Όσο πλησιάζει κανείς προς τη λίμνη, από το ύψος της γέφυρας Μελάτων και μετά, το Μεσογειακό τοπίο αρχίζει να διανθίζεται με υγρόφιλα είδη φυτών και δέντρων όπως τα πλατάνια, ενώ οι κουτσουπιές δεσπόζουν σε όλη τη διαδρομή.
Αν επισκεφθεί κάποιος την περιοχή χειμώνα προς άνοιξη, θα έχει τη δυνατότητα να θαυμάσει στα απέναντι κάθετα πρανή της λίμνης, μικρούς καταρράκτες, οι οποίοι σε συνδυασμό με την πυκνή βλάστηση, δημιουργούν ένα τοπίο μοναδικής σύνθεσης και ξεχωριστής ομορφιάς.
Ένας επίγειος παράδεισος δίπλα σε αστικές περιοχές συνδεδεμένος με την ιστορία του τόπου και σε μεγάλο βαθμό αναξιοποίητος.
Τα τελευταία χρόνια τόσο στον δημόσιο διάλογο όσο και σε συνεδριάσεις Δημοτικών Συμβουλίων της περιοχής το ζήτημα της αξιοποίησης ήρθε στην επικαιρότητα ενδεχομένως και με «στρεβλούς όρους».
Ο λόγος… Η πρόθεση της ΤΕΡΝΑ να επενδύσει για πλωτό φωτοβολταϊκό στην περιοχή, χωρίς όμως επιτυχία καθώς βρήκε εμπόδιο στις αντιδράσεις σύσωμης της κοινωνίας.
Η εταιρία επανήλθε πάντως την άνοιξη.
Το αποτέλεσμα..;
Πριν από περίπου ένα μήνα ένα ακόμη όχι είχε ειπώθηκε στο πλωτό φωτοβολταϊκό που σχεδιάζεται να κατασκευαστεί στη λίμνη Πουρναρίου.
Αυτή την φορά το όχι ήρθε από το Δημοτικό Συμβούλιο Νικολάου Σκουφά και είναι ομόφωνο.
Όπως τονίστηκε στην εισήγηση που κατατέθηκε στη συνεδρίαση, πρόκειται για περιοχή απαράμιλλης ομορφιάς και το τελευταίο διάστημα γίνονται προσπάθειες για την ήπια ανάπτυξη και αξιοποίηση της Λίμνης και της Παραλίμνιας Ζώνης από τους Δήμους που γειτνιάζουν και από την ομάδα Πρωτοβουλίας Πολιτών για την Αξιοποίηση της Λίμνης Πουρναρίου, η οποία πέραν των άλλων περιλαμβάνει περιμετρικό δρόμο ήπιας κυκλοφορίας για την τουριστική ανάπτυξη της περιοχής, δημιουργία μονοπατιών κατά μήκος της λίμνης, ανάπλαση οικισμών και αξιοποίηση κτιριακών υποδομών με προστασία των παραδοσιακών στοιχείων της τοπικής αρχιτεκτονικής αλλά και την υδροδότηση των όμορων δήμων από τα νερά της λίμνης.
Η λίμνη Πουρναρίου θα μπορούσε να αποτελέσει πόλο έλξης τουριστικού ενδιαφέροντος, φυσιολατρικών δραστηριοτήτων και εναλλακτικού Τουρισμού όπως πολλές λίμνες στην Ελλάδα.
Ο Δήμος Νικολαου Σκουφά στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στη γεωργία και στην κτηνοτροφία λόγω του υγειούς φυσικού περιβάλλοντος που διαθέτει. Προκύπτει επομένως η ανησυχία για σαφή υποβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος, με αρνητικές επιπτώσεις στον αγροτικό τομέα της περιοχής μας σε βάθος ετών.
Αρνητική ήταν και η Περιφέρεια Ηπείρου…
Ο πρόεδρος της Επιτροπής, αντιπεριφερειάρχης κ. Βασίλειος Γοργόλης, εισηγούμενος το θέμα αναφέρθηκε στις απόψεις που εξέφρασε το Τμήμα Περιβάλλοντος της Περιφέρειας Ηπείρου, οι οποίες έγιναν αποδεκτές και συγκεκριμένα:
Η έκταση της τεχνητής λίμνης Πουρναρίου είναι 18,233 Km2 ενώ η κάλυψη του ΦΒ πάρκου θα είναι 1,075 Km2 , το πάρκο δηλαδή θα καταλαμβάνει το 5,9% της εκτάσεως της λίμνης.
Η λίμνη Πουρναρίου καθώς και η παρόχθια περιοχή είναι χαρακτηρισμένη ως Καταφύγιο Άγριας Ζωής.
Η κάλυψη ενός μεγάλου μέρους της λίµνης από τα φωτοβολταϊκά πάρκα θα δημιουργήσει πρόβληµα στον βυθό µε τις εκατοντάδες µεταλλικές βάσεις καθώς και τις αγκυρώσεις αυτών οι οποίες δύναται να προκαλέσουν αρνητικές επιπτώσεις στους βενθικούς οργανισμούς και στα ενδιαιτήματα των υδρόβιων οργανισμών τόσο στο βυθό όσο και στην παρόχθια ζώνη.
Με τη δημιουργία του πλωτού φωτοβολταϊκού εκτιμάται ότι θα επηρεασθεί σε μεγάλο βαθμό το μικροκλίμα της περιοχής τόσο εντός της λίµνης όσο και εκτός αυτής (παρόχθια περιοχή) σε ότι αφορά την ημερήσια διακύμανση της θερμοκρασίας, την εκτιμώμενη αύξηση της θερμοκρασίας των υδάτων, την εκτιμώμενη αύξηση των ποσοστών της υγρασίας στην περιοχή της λίμνης από την μείωση της εξατμισοδιαπνοής που θα προκύψει από την κάλυψη μεγάλου μέρους της επιφάνειας της λίμνης από ΦΒ στοιχεία και την πιθανή εναλλαγή και διαφοροποίηση των εποχών στην ευρύτερη περιοχή.
Υπάρχει η εκτίμηση ότι ένα τόσο μεγάλο σε έκταση Φ/Β σύστημα θα είναι ευάλωτο σε διακυμάνσεις της ταχύτητας του ανέμου και για το λόγο αυτό υπάρχει η πιθανότητα μικρού ή μεσαίου εύρους ατυχήματος (συγκρούσεις Φ/Β στοιχείων μεταξύ τους) από τυχόν κυματισμούς που ενδεχομένως να δημιουργηθούν στην περιοχή εγκατάστασης του Φ/Β πάρκου.
Θα επέλθει αλλαγή στην αισθητική του Τοπίου της περιοχής της λίμνης από την προτεινόμενη κατασκευή του εν λόγω έργου. Πρέπει να ληφθεί υπόψη η ΟΧΕ της λίμνης Πουρναρίου.
Τα ερωτήματα που δημιουργούνται για την απόφασή της να επανέλθει είναι πολλά και βεβαίως αναζητούνται απαντήσεις. Όπως είναι ευρέως γνωστό, η ΤΕΡΝΑ κατά τον άλφα ή βήτα τρόπο διασυνδέεται με την κυβέρνηση, επομένως κάποια παραπάνω πληροφόρηση έχει ώστε να αποτολμά την εκ νέου εμφάνισή της. Έλαβε άραγε διαβεβαιώσεις πως τώρα θα δουν με διαφορετική ματιά το θέμα; Υπολογίζει στις τροποποιήσεις του νομοσχεδίου;
Όλα αυτά πάντως μπορούν εν τέλει να οδηγηθούν στις «καλένδες» ως σχεδιασμός άλλωστε η «κραταιά εταιρεία» πουλήθηκε πλέον στην Masdar Hellas Μονοπρόσωπη Ανώνυμη Εταιρεία».
Οι ανανεώσιμες πηγές είναι στο προσκήνιο στην Ήπειρό και μένει να δούμε με ενδιαφέρον την συνέχεια. Η Άρτα και οι κάτοικοι των όμορων Δήμων μόνο να κερδίσουν έχουν από την ήπια αξιοποίηση της λίμνης, κόντρα σε μεγαλεπήβολα σχέδια που είναι ερήμην των τοπικών κοινωνιών και του μέλλοντος των ανθρώπων της.