Η Ήπειρος βρίσκεται σήμερα στο σταυροδρόμι των δύο μεγαλύτερων οδικών αξόνων της χώρας, με δύο αεροδρόμια που αναπτύσσονται ραγδαία κι ένα λιμάνι με τεράστια δυναμική. Είναι μία περιφέρεια που χαρακτηρίζεται από το φυσικό περιβάλλον, την πλούσια πολιτιστική κληρονομιά και τα τοπικά προϊόντα. Η ανάπτυξη λοιπόν δεν μπορεί παρά να έρθει μέσα από τους συγκεκριμένους τομείς και την διασύνδεσή τους.
Η Ήπειρος μπορεί να πρωταγωνιστήσει και πάλι αξιοποιώντας τα δυνητικά της πλεονεκτήματα και συγκεκριμένα το Πανεπιστήμιο, το επιστημονικό και πολιτιστικό δυναμικό, την πολυπολιτισμική της παράδοση, τα μνημεία της και την ομορφιά που της χάρισε η φύση».
Είναι ώρα για μια «προγραμματισμένη εξωστρέφεια» για να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις ώστε η Ήπειρος να καταστεί και πάλι το εμπορικό, επιστημονικό, πολιτιστικό, αθλητικό και τουριστικό κέντρο των νοτιοδυτικών Βαλκανίων. Το Πανεπιστήμιο άλλωστε με το αξιόλογο επιστημονικό δυναμικό και τις υποδομές του μπορεί να διαδραματίσει στρατηγικό ρόλο σ’ αυτή την διαδικασία. Και δεν είναι το μόνο συγκριτικό της πλεονέκτημα.
Στην περιοχή μας πρέπει επί της ουσίας να ανοίξει και μια μεγάλη συζήτηση για τις ανάγκες της τοπικής οικονομίας και κοινωνίας. Είναι ένα μεγάλο θέμα που θα το ανοίξουμε σε επόμενο άρθρο. Πριν περίπου τρία χρόνια διάβασα μια ενδιαφέρουσα επισήμανση του Δημήτρη Κουρέτα, ενός επιστήμονα που δρα στη Θεσσαλία.
Προτίμησα αντί για δικό μου σχόλιο στην παρούσα φάση, να αντιγράψω το σημείωμά του και θα καταλάβετε το λόγο και πολλοί θα δείτε πίσω από αυτό και τι συμβαίνει και στην ευρύτερη περιοχή της Ηπείρου.
«Την περίοδο που ήμουν αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και πρόεδρος του Περιφερειακού Συμβουλίου Καινοτομίας, είχαμε εκπονήσει ολόκληρο πρόγραμμα για το πως πρέπει να αναπτυχθεί η Θεσσαλία σε σχέση με τον ακαδημαϊκό χάρτη. Βασική προϋπόθεση ήταν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα. Το σχέδιο αυτό εγκρίθηκε, όχι μόνο από την περιφέρεια, αλλά και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στην επίσκεψη των κοινοτικών πήραμε πολλές εύσημα. Το ενδιαφέρον είναι ότι ο πανεπιστημιακός, φέρνει ως παράδειγμα αντίθετο από αυτό της Θεσσαλίας, τρεις περιφέρειες μεταξύ των οποίων και η Ήπειρος και αυτό είναι θετικό.
Σε αυτό το σχέδιο προβλεπόταν Αγροδιατροφικό Κέντρο στη Θεσσαλία με κέντρο τη Λάρισα και φυσικούς χώρους την Αβερώφειο και το αγρόκτημα του ΤΕΙ. Μάλιστα είχαν πιστωθεί και 5 εκατ. ευρω στο εγχείρημα. Διαβάζω με έκπληξη την πρόταση για αναδιάρθρωση του πανεπιστημίου μας που περιλαμβάνει ουσιαστικά την κατάργηση των Σχολών Γεωπονίας και αντικατάστασή τους από τμήματα, δημιουργικής γραφής, πολιτιστικής καινοτομίας, κ.α. Θεωρώ όλη αυτή τη συζήτηση λάθος και λυπάμαι. Θέλουμε να παράγουμε ανέργους που θα πηγαίνουν στο Βέλγιο για να βρουν δουλειά ή θέλουμε πτυχιούχους που θα συμβάλλουν στην παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας μας;
Η Ελασσόνα είναι το κέντρο της τυροκομίας της πατρίδας μας και κανονικά σε κάθε σοβαρό κράτος, θα υπήρχε σχολή τυροκομίας, όχι ΤΕΙ, αλλά ΑΕΙ. Όπως ο Αβέρωφ πριν 50 χρόνια επειδή έβλεπε μπροστά έστειλε τους Μετσοβίτες στην Ιταλία και τώρα το Μετσοβόνε έχει 18 ευρώ το κιλό. Τι να τις κάνουμε τις σχολές διοίκησης επιχειρήσεων στη Λάρισα όταν επιχειρήσεις δεν υπάρχουν; Κρίμα» γράφει στο σημείωμά του ο Κουρέτας.
Η Έφη Μπάσδρα, πρώην πρόεδρος του ΙΚΥ, με την οποία συνομίλησα για το θέμα εκείνη την περίοδο μου ανέφερε ότι είχε κάνει ένα πρόγραμμα μεταπτυχιακών υποτροφιών και σύνδεσης με την αγορά εργασίας. Επίσης μου ανέφερε ότι σε μια περιφέρεια επισκέφτηκε το πανεπιστήμιο και κατέγραψε τα τμήματα. Στη συνέχεια πήγε στο επιμελητήριο και κατέγραψε τις τοπικές επιχειρήσεις. «Δεν χρειάζεται να πω πως τα πανεπιστημιακά τμήματα ουδεμία σχέση είχαν με τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας» μου είπε.
Εάν φέρουμε λοιπόν την περιοχή μας στο επίκεντρο και δούμε με βάση τα όσα αναφέρονται πιο πάνω είναι σαφές τι πρέπει να γίνει και που πρέπει να πέσει βάρος.
Επιτέλους ας ανοίξει δημόσιος διάλογος επί προγραμματικών θέσεων. Όχι να επιλέγεται η πολιτική του Ποντίου Πιλάτου. Η Ήπειρος έχει πολλές δυνατότητες να αναπτυχθεί μελλοντικά και να δώσει μια άλλη εικόνα.
Μόνο έτσι θα έρθει η Ανάσταση της περιοχής, τόσο αναπτυξιακή όσο και κοινωνική, καθώς με άλλο τοπικό παραγωγικό μοντέλο με τις αναγκαίες αλλαγές και σε συνδυασμό με την ακαδημαϊκή υποστήριξη μπορεί να γίνουν θαύματα.
Σκεφτείτε τον Αβέρωφ και το…Μετσοβόνε! Δεν είναι μόνο θέμα υποδομών, αλλά σχεδίου και εκμετάλλευσης των πλεονεκτημάτων της περιοχής μας.