Συνέντευξη Διονύση Τεμπονέρα στη “Δημοκρατική Φωνή”: Για το μέλλον του ΣΥΡΙΖΑ, το κόμμα Τσίπρα και τη νέα εποχή της εργασίας με την τεχνητή νοημοσύνη.
Κύριε Τεμπονέρα, πώς βλέπετε τη δημιουργία του κόμματος Τσίπρα; Είναι απειλή ή ευκαιρία για την ευρύτερη Κεντροαριστερά;
Η παραίτηση του Αλέξη Τσίπρα προκαλεί συνολική αναδιάταξη στο πολιτικό σκηνικό από τα αριστερά μέχρι και τα δεξιά του πολιτικού φάσματος και ανοίγει μια συζήτηση για το μέλλον του προοδευτικού χώρου.
Η συζήτηση αυτή δεν αφορά μόνο πρόσωπα αλλά πολιτικές πλατφόρμες και προτάσεις πολιτικής, που υπερβαίνουν τα υφιστάμενα κόμματα.
Υπό αυτό το πρίσμα οι πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις οφείλουν να συμμετέχουν στη συζήτηση για την διαμόρφωση εναλλακτικής, προοδευτικής πολιτικής πρότασης.
Σαφώς και η εμπλοκή του Αλέξη Τσίπρα στο εγχείρημα θα έδινε άλλη δυναμική και μέγεθος, αλλά προέχει το πολιτικό σχέδιο και το περιεχόμενο πολιτικής.
Άλλωστε, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο προοδευτικό χώρος κατακερματισμένος δεν μπορεί να κοιτάξει «στα ίσα» τη Δεξιά. Χρειάζεται και σύνθεση και υπέρβαση των αντιθέσεων και των διαφωνιών του χθες, μακριά από αδιέξοδους κομματικούς πατριωτισμούς, που δεν δίνουν λύση στο πρόβλημα.
Ο ΣΥΡΙΖΑ δείχνει να έχει απομακρυνθεί από μεγάλα κομμάτια της κοινωνίας, ενώ
πολλοί μιλούν ακόμη και για το ενδεχόμενο διάλυσής του. Βλέπετε περιθώριο
ανασύνταξης ή έχουμε περάσει σε μια νέα πολιτική εποχή;
Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει κλείσει ένα ιστορικό κύκλο ουσιαστικά από το 2023.
Έκτοτε, αντί να επικεντρωθεί στη δημιουργία προϋποθέσεων προγραμματικής σύγκλισης ξοδεύει πολύτιμο χρόνο και κεφάλαιο σε δευτερεύοντα ζητήματα πέφτοντας θύμα της καταιγιστικής επικαιρότητας αλλά και της μεταπολιτικής.
Η αναντιστοιχία κομμάτων του προοδευτικού χώρου και κοινωνίας δεν αφορά μόνο το ΣΥΡΙΖΑ. Αφορά το σύνολο των κομμάτων. Ζητούμενο δεν είναι να γίνει το 6 ή 7%, 8 η 9%.
Ζητούμενο είναι να υπάρξει ένας νέος τόπος συνάντησης των αριστερών και προοδευτικών δυνάμεων και ένα νέο πολιτικό υποκείμενο που θα εκφράσει τις αγωνίες των πολιτών. Η συζήτηση αυτή δεν μπορεί παρά να γίνει από μηδενική βάση και με μια «τομή» σε σχέση με το παρελθόν, για να προχωρήσουμε παρακάτω. Με όρους προγραμματικής ενότητας κα όχι ιδεολογικής ή πολιτικής, υπάρχει ελπίδα συνολικής ανάκαμψης του προοδευτικού χώρου.
Τα Τέμπη έγιναν σύμβολο αδικίας και ατιμωρησίας. Πιστεύετε πως η κοινωνία θα
βρει τελικά δικαίωση ή θα επικρατήσει η λήθη;
Το έγκλημα των Τεμπών είναι μια ανοιχτή πληγή που δεν θα κλείσει αν δεν απονεμηθεί δικαιοσύνη αλλά και αν δεν δώσουμε μια απάντηση σε ένα απλό ερώτημα:
«Πως γίνεται το 2023 δύο τρένα να κινούνται σε αντίθετη κατεύθυνση για 12 λεπτά και να σκοτωθούν 57 άνθρωποι;».
Το ερώτημα δεν αφορά μόνο τους άμεσα εμπλεκόμενους, αλλά συνολικά το κράτος, τους θεσμούς, τελικά τον καθένα μας. Υπάρχει η βολική απάντηση για το «λάθος του σταθμάρχη» αλλά οι απαντήσεις πρέπει να φτάσουν σε βάθος. Δεν είμαι έτοιμος να απαντήσω αν ως κοινωνία έχουμε λάβει τα μηνύματα. Σε κάθε περίπτωση η τιμωρία των ενόχων (και σε πολιτικό επίπεδο) είναι η αρχή για να μπορέσει να ανασάνει η κοινωνία. Διαφορετικά, βρισκόμαστε σε ένα πρώτο στάδιο μιας γενικευμένης αξιακής και θεσμικής κρίσης που θα έχει αχαρτογράφητες συνέπειες για όλη την ελληνική κοινωνία.
Με την τεχνητή νοημοσύνη να αλλάζει ραγδαία την παραγωγή, ήρθε η ώρα να
ξαναδούμε το 8ωρο; Μπορεί η πρόοδος να γίνει εργαλείο για λιγότερη, όχι
περισσότερη, εκμετάλλευση;
Πράγματι η είσοδος της τεχνητής νοημοσύνης και της ρομποτικής στην παραγωγική
διαδικασία αλλάζει όλα όσα γνωρίζαμε στο μεταφορντικό μοντέλο που επικράτησε μετά
τον πόλεμο. Οι επιπτώσεις είναι ραγδαίες. Το precariato (εργαζόμενοι της επισφάλειας)
διαδέχεται το προλεταριάτο και η Αριστερά δεν είναι έτοιμη να δώσει απαντήσεις σε
παγκόσμιο επίπεδο. Οχυρώνεται πίσω από τις κατακτήσεις του προηγούμενου και προ-
προηγούμενου αιώνα (όπως το 8ωρο) αντί να αποδείξει ότι το 35ωρο ή το 32ωρο είναι το
μέλλον αποσυνδέοντας το χρόνο εργασίας από την παραγωγικότητα της εργασίας. Η
υποτίμηση της εργατικής δυνάμεις με το ξεχείλωμα του χρόνου εργασίας δεν αυξάνει την
ανταγωνιστικότητα της οικονομίας. Πρόκειται για παρωχημένες νεοφιλελεύθερες
ιδεοληψίες. Από τη άλλη ο προοδευτικός χώρος πρέπει να δουλέψει πάνω σε ένα άλλο
υπόδειγμα εργασίας με ασφάλεια, σταθερότητα, αξιοπρεπείς αμοιβές και με συλλογική
αυτονομία.
Σε μια κοινωνία κουρασμένη και θυμωμένη, ποιο πρέπει να είναι σήμερα το
μήνυμα και ο ρόλος της Αριστεράς;
Αντί να διεκδικεί ο καθένας μας μια βολική ερμηνεία για την ιστορία, επιδιδόμενος σε ένα αδιέξοδο κομματικό πατριωτισμό, θα πρέπει να ερμηνεύσει τις εξελίξεις σαν ένα «παράθυρο διαλόγου από μηδενική βάση» που αφορά πρώτα την κοινωνία και κατ’ επέκταση και τα υφιστάμενα κόμματα. Χρειάζεται ένα νέος τόπος συνάντησης των αριστερών και προοδευτικών δυνάμεων με όρους προγραμματικής ενότητας με διεργασίες που πρωτίστως θα προκύψουν μέσα στο Κίνημα. Δεν είναι η ώρα των προσώπων, είναι η ώρα της συνδιαμόρφωσης των πολιτικών σχεδίων και της κατάρτισης
μιας ολοκληρωμένης εναλλακτικής πολιτικής πρότασης με στρατηγικό όραμα για την πατρίδα για τα επόμενα 20 χρόνια. Δεν έχουμε πολύ χρόνο.
Οφείλουμε να συμμετέχουμε στη συζήτηση μακριά από την «ασφάλεια» του ουδέτερου παρατηρητή, κάνοντας μια τομή με το παρελθόν αλλά και να συμβάλουμε για να προκύψει προοδευτική λύση στο
πολιτικό πρόβλημα της χώρας.
Διονύσης Τεμπονέρας
Δικηγόρος – Εργατολόγος
Στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ