Με μεγάλη συμμετοχή κατοίκων, προέδρων και μελών συλλόγων και φορέων της ευρύτερης περιοχής και με την παρουσία εκπροσώπων της τοπικής αυτοδιοίκησης, πραγματοποιήθηκε στις 28 Ιουνίου το απόγευμα στο Θεσπρωτικό, εκδήλωση με θέμα: «Βιομηχανικά αιολικά πάρκα στη Λάκκα Σουλίου: Ενημέρωση για το τελικό στάδιο αδειοδότησης πριν την εγκατάσταση και λήψη αποφάσεων για την ανάληψη δράσεων». Σκοπός της εσπερίδας ήταν η ενημέρωση των κατοίκων στο πλαίσιο της σύντομης -για το μέγεθος 41 ανεμογεννητριών ισχύος 249,6MW– δημόσιας διαβούλευσης, χρονικής διάρκειας δύο μηνών για τις Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, που διενεργεί το Υπουργείο Ενέργειας Εμπορίου και Βιομηχανίας, καταγράφοντας τις αντιρρήσεις κατοίκων, υπηρεσιών και φορέων στο Ηλεκτρονικό Περιβαλλοντικό Μητρώο του και η συλλογή υπογραφών. Σημειώνεται ότι καταληκτική ημερομηνία για την κατάθεση του συνόλου των αντιρρήσεων είναι η Πέμπτη 6η Ιουλίου 2023.
Μέλη του Περιβαλλοντικού Συλλόγου και της Επιτροπής Αγώνα χαιρέτισαν την εκδήλωση και παρουσίασαν τους χάρτες της εταιρείας, από τους οποίους προκύπτει ότι τουλάχιστον 40 χωριά της ευρύτερης περιοχής θα υποστούν τις βλαπτικές συνέπειες των έργων (διανοίξεις δρόμων τεραστίων διαστάσεων, εγκαταστάσεις ανεμογεννητριών, ορύγματα διελεύσεων καλωδίων κλπ) σε έκταση που καλύπτει περίπου το ¼ της Ηπείρου. Η εγκατάσταση των δύο αιολικών πάρκων σε περίπτωση αδειοδότησης θα πλήξει πέντε δήμους και τρεις Νομούς. Οι επιπτώσεις από τις διανοίξεις δρόμων, πλατειών εγκατάστασης, σταθμών, διελεύσεις υπογείων καλωδίων θα είναι συνολικού μήκους πάνω από 240 χιλιόμετρα, (πολλά εκ των οποίων εντός του αστικού ιστού), και μεγέθους εκσκαφών άνω των 1.600.000 κυβικών μέτρων. Η περιοχή εκτείνεται από το ιστορικό Σούλι και την Ολύτσικα, διαπερνά τον παράκτιο χώρο της λίμνης Ζηρού και καταλήγει στο Κέντρο Υψηλής Τάσης Άραχθου. Ο ενδιάμεσος ορεινός χώρος θα υποστεί σοβαρές συνέπειες.
Μέρος των στοιχειοθετημένων αντιρρήσεων επί των κατατεθειμένων Μελετών παρουσιάστηκαν κατά την ομιλία του πληρεξούσιου δικηγόρου του Δηρού Ζηρού και κατοίκων κ. Τρύφωνα Κόλλια, ο οποίος κάλεσε τους πολίτες να συνυπογράψουν το πολυσέλιδο κείμενο αντιρρήσεων, αλλά και να καταθέσουν και οι ίδιοι-ες τις δικές τους αντιρρήσεις.
Επιπλέον, ο κ. Κόλλιας επισήμανε σοβαρές αυθαιρεσίες, παρατυπίες και αδυναμίες ελέγχου που παρατηρούνται σε ανάλογες περιπτώσεις σε όλα τα στάδια αδειοδότησης και εγκατάστασης, αδεία ενός νομικού πλαισίου που διέπεται από εξαιρέσεις και ‘αρνείται’ να συμμορφωθεί με τις Οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό έχει ως συνέπεια να καταδικάζεται η χώρα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για την καταστροφή οικότοπων, στο όνομα της πράσινης ενέργειας, ενώ ταυτόχρονα ακριβαίνει το ρεύμα… Κι εμείς δε θα αποτελέσουμε εξαίρεση, καθώς οι Μελέτες παρουσιάζονται ελλιπείς: Άλλοτε αποκρύπτουν και άλλοτε υποεκτιμούν ζωτικά δεδομένα της περιοχής μας, όπου προβλέπεται να υπάρξουν βλαβερές συνέπειες στον χαρακτήρα του τόπου, στο φυσικό τοπίο, στην κτηνοτροφία και μελισσοκομία, στον υδροφόρο ορίζοντα, στη δυνατότητα ανάδειξης της ιστορίας, της αρχαιολογίας, του τουρισμού και της ήπιας βιώσιμης ανάπτυξης. Επίσης, στις Μελέτες αποκαλύπτεται η ‘πονηρή τακτική’ να ‘σπάσει’ το έργο εγκατάστασης ανεμογεννητριών σε δύο προκειμένου να μην εκτιμηθούν οι επιπτώσεις συνολικά.
Στα ζητήματα των αντισταθμιστικών οφελών, ανάπτυξης και θέσεων εργασίας αναφέρθηκε στην ομιλία του ο κ. Αναστάσιος Μπαλτάς, καθότι η εμπειρία του, ως προέδρου του Ελληνικού Ορειβατικού Συλλόγου Χαλκίδας και κάτοικου Ευβοίας είναι μεγάλη. Ο κ. Μπαλτάς έδωσε από πρώτο χέρι την εικόνα των αιολικών πάρκων στην Εύβοια μετά από 20 χρόνια εγκατάστασης, όπως την έχει αναδείξει σε πολλά ντοκιμαντέρ του εξωτερικού που μελετάνε αυτήν την ‘πράσινη καταστροφή’. Με προβολή φωτογραφικού υλικού και βίντεο έγινε η απαραίτητη ή τεκμηρίωση και ήταν σοκαριστική: ενημερωθήκαμε ότι δεν υπάρχουν σοβαρά αντισταθμιστικά, ούτε θέσεις εργασίας, και μετά από τόσα χρόνια ακόμη αναζητούνται, ανάμεσα στη σκόνη των χωματόδρομων και το ‘θόρυβο’ των ανεμογεννητριών, ενώ διασπείρονται ανακρίβειες στον τοπικό πληθυσμό ο οποίος διχάζεται και εν τέλει εγκαταλείπει τη βιομηχανική ζώνη που δημιουργείται, καθότι οι εταιρίες παρατάνε τα σκουπίδια των αιολικών επάνω στα βουνά.
Ο κ. Ευάγγελος Νικολάου, Δρ. Γεωλογίας, ως συνδημότης και βαθύς γνώστης του αντικειμένου ήταν και ο τελευταίος ομιλητής στην εκδήλωση, έκανε εκτενή ανάλυση στη γεωμορφολογία της περιοχής και τις επικινδυνότητες που μπορεί να προκύψουν από τη σεισμογένεια, την απότομη κλίση των Θεσπρωτικών ορέων και κυρίως τις πηγές και τον υδροφόρο ορίζοντα που με βάση τη διεθνή βιβλιογραφία θεωρείται ότι θα πληγούν και που υποεκτιμούνται στις Μελέτες της εταιρείας, καθώς οι πηγές δεν αναφέρονται καθόλου.
Από τις τοποθετήσεις του δημάρχου Ζηρού, δημοτικών συμβούλων, μελών αυτοδιοικητικών και πολιτικών παρατάξεων, εκπροσώπων συλλόγων και κατοίκων υπερθεματίστηκαν τα παραπάνω. Ταυτόχρονα στάλθηκαν πολιτικά μηνύματα με πολλαπλούς αποδέκτες και σημειώθηκε η ανάγκη ενημέρωσης σε όσους δεν ήταν παρόντες. Ο κ. Νικόλαος Καλαντζής υπογράμμισε την προβληματική αυτών των ‘φαραωνικών’- όπως τα χαρακτήρισε- έργων, τονίζοντας ταυτόχρονα την ομόφωνη απόφαση εναντίωσης και έμπρακτης στήριξης του Δήμου.
Ως βασική προτεραιότητα στη συζήτηση τέθηκε η συλλογή υπογραφών πολιτών (όχι απαραίτητα των μόνιμων κατοίκων), συλλόγων και φορέων, δεσμευτικά μέχρι την 5η Ιουλίου, εν όψει της κατάθεσης των αντιρρήσεων από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Δήμου Ζηρού. Επιπλέον, τονίστηκε η αναγκαιότητα της συνεργασίας όλων και ως απόδειξη αναδείχτηκε η αποτελεσματικότητα της σύμπραξης στην απόρριψη εγκατάστασης του φωτοβολταϊκού πάρκου στα όρια των δημοτικών Κοινοτήτων Κρανιάς, Θεσπρωτικού και του οικισμού Τύργιας.
Τέλος, αξίζει να αναφερθεί ότι έπειτα από πιέσεις που ασκήθηκαν, το Περιφερειακό Συμβούλιο Ηπείρου συμπεριέλαβε στην ατζέντα των θεμάτων της τακτικής συνεδρίασης της 6ης Ιουλίου, (σ.σ. είναι η τελευταία ημέρα για την κατάθεση αντιρρήσεων) το θέμα των δύο έργων που μας αφορούν. Ως εκ τούτου, καλούμε όλο τον κόσμο των πέντε εμπλεκόμενων δήμων αλλά και κάθε Ηπειρώτη και Ηπειρώτισσα, ν’ απαιτήσει δια της παρουσίας του την Πέμπτη 6 Ιουλίου και ώρα 14.00 την έκδοση στοιχειοθετημένης αρνητικής τελικής γνωμοδότησης από το Περιφερειακό Συμβούλιο στα Ιωάννινα.
Συμπεράσματα της ημερίδας
Συμπερασματικά και με βάση τα όσα συζητήθηκαν στην ημερίδα, αναδείχτηκε η ανάγκη να μη επιτραπεί στο όνομα της υποτιθέμενης πράσινης ανάπτυξης, να τεθεί σε κίνδυνο το μέλλον των φυσικών περιοχών μας. Οι μελέτες που αφορούν τα δύο αιολικά πάρκα, είτε αποκρύπτουν στοιχεία είτε υποεκτιμούν ζωτικής σημασίας δεδομένα. Για παράδειγμα, δεν λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τη σεισμικότητα, την απότομη κλίση των βουνοκορφών, ιστορικά και αρχαιολογικά δεδομένα. Οι συνέπειες στη γεωργία και την κτηνοτροφία/μελισσοκομία, αλλά και οι επιπτώσεις που δύναται να προκληθούν σε ανθρώπους και ζώα, είναι μεγάλες. Όπου έχουν εγκατασταθεί αιολικά πάρκα και μάλιστα πολύ μικρότερης κλίμακας από αυτά που επιδιώκουν να εγκαταστήσουν στην περιοχή μας, έχει παρατηρηθεί δραστική μείωση παραγωγικότητας της κτηνοτροφίας, καταστροφή της μελισσοκομίας, υποβάθμιση εδάφους, βλάβη στις πηγές νερού και υποτίμηση των περιουσιών των κατοίκων.
Το εύλογο ερώτημα που τίθεται αβίαστα είναι: Αυτό το μέλλον θέλουμε για τον τόπο μας;
Καλούμαστε λοιπόν όλοι μαζί να πούμε «όχι» στην υποβάθμιση των περιοχών μας, της ποιότητας ζωής των κατοίκων και στην επιβάρυνση του περιβάλλοντος, προκειμένου να εξυπηρετηθούν ευκαιριακά συμφέροντα επιχειρηματιών της αιολικής ενέργειας. Είναι γνωστό ότι οι εταιρείες αυτές, που ταυτόχρονα απασχολούνται και με εξορύξεις πετρελαίου, ανανεώνουν το ενδιαφέρον τους για ‘επενδύσεις’ ανάλογα με τα προγράμματα επιδοτήσεων και δεν ενδιαφέρονται τι θ’ απογίνουν αυτές οι βιομηχανικές εγκαταστάσεις όταν εξαντλούνται τα κονδύλια που τις επιδοτούν. Στην Ελλάδα, όπως είδαμε, έχουμε ήδη τα πρώτα εγκαταλελειμμένα αιολικά στην Εύβοια.
Για όλα τα παραπάνω, για να διατηρήσουμε την ακεραιότητα του φυσικού τοπίου, τη γεωργία, την κτηνοτροφία, τη μελισσοκομία, τη βιοποικιλότητα της περιοχής μας και να δώσουμε προοπτικές πραγματικής και βιώσιμης ανάπτυξης με σεβασμό στην ιστορικότητα της περιοχής μας, την Πέμπτη 6 Ιουλίου και ώρα 14.00 συγκεντρωνόμαστε έξω από το κτίριο της Περιφέρειας Ηπείρου Πλ. Πύρρου 1 στα Ιωάννινα, όπου απαιτούμε την έκδοση στοιχειοθετημένης αρνητικής τελικής γνωμοδότησης.