Οι εκλογές, είτε αυτές είναι οι βουλευτικές είτε είναι οι αυτοδιοικητικές, πλησιάζουν και θα μας απασχολήσουν σχεδόν για όλο το 2023. Με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, η Περιφερειακή ενότητα (Νομός) Άρτας έχει νόμιμο πληθυσμό στην απογραφή του 2021 79.776 κατοίκους, ενώ στην αντίστοιχη του 2011 είχε 86.421, μια μείωση δηλαδή της τάξης του 7,69% που είχε σαν συνέπεια και την απώλεια μιας βουλευτικής έδρας, ήτοι από 3 έδρες σε 2. Ο νόμιμος πληθυσμός, που είναι το μέσο υπολογισμού, είναι ο αριθμός των δημοτών κάθε Δήμου της χώρας ανά δημοτική ενότητα που έχουν ελληνική υπηκοότητα και διαμένουν μόνιμα στην Ελλάδα. Με πιο απλά λόγια, νόμιμος πληθυσμός είναι εκείνος που αφορά σε ανθρώπους που διαμένουν στην Ελλάδα και είναι εγγεγραμμένοι στα δημοτολόγια της χώρας.
Ο μόνιμος πληθυσμός αντίθετα, είναι το σύνολο των ατόμων που έχουν τη συνήθη διαμονή τους (όπως αυτή ορίζεται στην περ. δ του άρθρου 2 του Κανονισμού 763/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 9ης Ιουλίου 2008 σχετικά με τις απογραφές πληθυσμού και στέγασης) σε κάθε περιοχή εντός της ελληνικής Επικράτειας. Εδώ τα πράγματα είναι αρκετά πιο κοντά στη πραγματικότητα, μιας και αρκετοί που είναι γραμμένοι στα δημοτολόγια, ζουν σε άλλες περιοχές της χώρας.
Και όχι μόνο είναι πραγματικά αλλά θα λέγαμε ότι είναι και ιδιαίτερα ανησυχητικά. Από τους 78.719 κατοίκους του Νομού Άρτας στην απογραφή του 1991, πήγαμε στους 78.134 του 2001 (μια ελάχιστη μείωση 0,74%), φτάσαμε στους 67.877 της απογραφής του 2011, όπου είχαμε μια πολύ σημαντική μείωση της τάξης του 13,13% σε σχέση με το 2001 και καταλήξαμε στους 63.732 κατοίκους της απογραφής του 2021, με μείωση πληθυσμού της τάξης του 6,11% σε σχέση με το 2011. Μια απώλεια πραγματικού πληθυσμού σχεδόν 15.000 (14.402 για την ακρίβεια) ανθρώπων μέσα σε είκοσι χρόνια (2001-2021).
Σίγουρα είναι καίριο θέμα η απώλεια της βουλευτικής έδρας, με σημαντικές επιπτώσεις, που όπως είπαμε υπολογίζεται με βάση τον νόμιμο και όχι τον μόνιμο πληθυσμό, αλλά η κατάσταση στις πόλεις και στα χωριά της περιοχής μας όσον αφορά τη πληθυσμιακή της κατανομή είναι σε σημαντικό ποσοστό μη αναστρέψιμη. Όταν σε ένα χωριό η πολύ μεγάλη πλειοψηφία των κατοίκων είναι ηλικίας 75 ετών και άνω, αυτό σημαίνει ότι στα επόμενα λίγα χρόνια η ανθρωπογεωγραφία θα αλλάξει κατά πολύ, μιας και όταν αποβιώσουν φυσιολογικά οι υπερήλικες, ένα χωριό π.χ. σήμερα των 100 κατοίκων, θα βρεθεί με 10-20 κατοίκους. Χωριά σήμερα των 40 και 50 πραγματικών κατοίκων, μπορεί να είναι ακατοίκητα σε μια δεκαετία ή λίγο παραπάνω. Ειδικά σε απομακρυσμένα και μικρά χωριά, η κατάσταση θα λέγαμε ότι είναι δραματική. Τα δεδομένα μπορεί να διαφοροποιηθούν σημαντικά, όταν σε ένα χωριό διαβιούν οικογένειες νέων ανθρώπων και μπορούν να το κρατήσουν ζωντανό και μετά από αρκετά χρόνια.
Από όποια σκοπιά και να το δει κάποιος, είναι ένα φαινόμενο που θα λέγαμε ότι αγγίζει όχι μόνο τη Περιφερειακή ενότητα Άρτας, αλλά ολόκληρη τη γηρασμένη Περιφέρεια Ηπείρου. Οι αριθμοί είναι αμείλικτοι και λένε μια πικρή αλήθεια. Θα πρέπει να γίνει μια σοβαρή μελέτη και προσπάθεια από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς για να σωθούν τα χωριά και οι πόλεις της περιοχής μας και να μη φτάσουμε στην ερήμωση του τόπου μας.