Ο αποκλεισμός χιλιάδων νέων που συμμετείχαν φέτος στις πανελλαδικές εξετάσεις, από τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, εξαιτίας της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής, που θεσμοθέτησε η κυβέρνηση της ΝΔ δημιούργησε νέα δεδομένα στον ακαδημαϊκό χάρτη και επηρεάζει την πλειοψηφία των σχολών και τμημάτων και βέβαια και όσων είναι στην Ήπειρο.
Κυρίως αποτέλεσε ένα καίριο πλήγμα στα περιφερειακά Ιδρύματα, όπως το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, και διαμόρφωσε προϋποθέσεις για συρρίκνωση των περισσοτέρων περιφερειακών Τμημάτων και ίσως σε μελλοντικό κλείσιμό τους. Μένει αυτό να ανατραπεί στο μέλλον, ενώ η φετινή κατάσταση θορύβησε και το Μέγαρο Μαξίμου, από το οποίο μεταδόθηκε πως θα γίνει επαναξιολόγηση του συστήματος της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής.
Προφανώς ο αριθμός των εισακτέων στα ΑΕΙ δεν είναι απεριόριστος, μιας και πάντα αυτοί που δοκιμάζουν την τύχη τους στις εξετάσεις και διαγωνίζονται είναι πάντα αρκετοί περισσότεροι από τους εισακτέους. Υπάρχει ένας αριθμός ατόμων που εκ των πραγμάτων βρίσκεται εκτός των ΑΕΙ κι αυτό γίνεται με μικρές παραλλαγές κάθε χρόνο. Αυτό που άλλαξε φέτος είναι ότι μπήκε ενιαία βάση εισαγωγής, η οποία έθεσε έναν επιπλέον «κόφτη» στις εισαγωγές των υποψηφίων στα ΑΕΙ.
Πριν από κάποια χρόνια υπήρχε η βάση του 10 και κάποιος δεν μπορούσε να σπουδάσει στο Χ αντικείμενο, εάν ο μέσος όρος της επίδοσής τους ήταν κάτω από το εν λόγω όριο. Το ζήτημα όμως με την ελάχιστη βάση εισαγωγής, είναι η είσοδος ενός αυθαίρετου περιορισμού, ενός αυθαίρετου κόφτη, που δεν μπορεί να αντικατοπτρίσει τις ικανότητες που πολλοί υποψήφιοι, που ενώ θα πέρναγαν, θα γέμιζαν τις θέσεις των πανεπιστημίων, φέτος δεν είχαν αυτή τη δυνατότητα.
Την ίδια στιγμή, εκτός από την μείωση των φοιτητών, το κράτος δεν διαθέτει πόρους για καινούργιους καθηγητές και δεν τηρεί αυτό που έχει θεσμοθετηθεί πως θα καλύπτονται πλήρως από νέο προσωπικό οι θέσεις των ακαδημαϊκών που συνταξιοδοτούνται.
Έτσι η μείωση των εισακτέων σε συνδυασμό με τη μείωση των ακαδημαϊκών, θα οδηγήσει σε πολύ μεγάλη συρρίκνωση Τμήματα και κυρίως περιφερειακά, ενώ οι προοπτικές για μελλοντικό κλείσιμο δεν αποτελούν μόνο φόβο, αλλά μια πραγματικότητα που έρχεται.
Αν το ζητούμενο για την Πολιτεία είναι η χώρα μας να συμβάλει στρατηγικά στην ανάπτυξη της Ανώτατης Εκπαίδευσης στην Περιφέρεια της χώρας, τότε συγκεκριμένα μέτρα, θα πρέπει να ληφθούν άμεσα. Μερικά είναι τα εξής:
Η φοίτηση σε ένα παραμεθόριο Πανεπιστήμιο θα πρέπει να γίνει οικονομικά πολύ πιο ελκυστική από τη φοίτηση σε ΑΕΙ στα μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας. Απαιτείται επομένως η υποστήριξη των οικογενειών των φοιτητών/τριων που σπουδάζουν σε Παραμεθόρια Πανεπιστήμια μέσω είτε (μακροπρόθεσμα) επέκτασης των Φοιτητικών Εστιών, πιθανόν με μικρό αντίτιμο για όσους δεν πληρούν κάποια εισοδηματικά κριτήρια, είτε (άμεσα) ισχυρής επιδοματικής υποστήριξης της φοιτητικής στέγης και των μετακινήσεων.
Ευνοϊκή φορολογική μεταχείριση στις οικογένειες που συντηρούν φοιτητές/τριες στα Περιφερειακά Πανεπιστήμια. Προτεραιότητα στην περαιτέρω ενίσχυση των Περιφερειακών Πανεπιστημίων με επιστημονικό και τεχνικό ανθρώπινο δυναμικό αλλά και υποδομές ώστε να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητά τους σε διεθνές επίπεδο.
Οικονομικά κίνητρα ώστε τα Περιφερειακά Πανεπιστήμια να γίνουν πολύ πιο ελκυστικά σε νέους ή/και έμπειρους επιστήμονες και ακαδημαϊκούς δασκάλους από ό,τι τα ΑΕΙ στα μεγάλα αστικά κέντρα.
Όλοι οι φορείς που παρέχουν Τριτοβάθμια Εκπαίδευση να υπόκεινται στις ίδιες ακριβώς διαδικασίες ακαδημαϊκής αξιολόγησης και πιστοποίησης που υφίστανται τα Δημόσια Πανεπιστήμια και από την ίδια Ανεξάρτητη Εθνική Αρχή.
Είναι σαφές ότι χωρίς συνοδευτικά μέτρα που θα δώσουν την απαραίτητη στήριξη στα Περιφερειακά Πανεπιστήμια, ώστε αυτά να είναι εξ ίσου ελκυστικά με τα ΑΕΙ στα μεγάλα αστικά κέντρα (π.χ. Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα), θα οδηγήσει, νομοτελειακά, όχι μόνο στην υποβάθμιση ακμαίων μέχρι πρόσφατα Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, αλλά και στην περαιτέρω εξασθένιση και εγκατάλειψη της Περιφέρειας, και ιδιαίτερα των παραμεθορίων και εθνικά ευαίσθητων περιοχών του Ανατολικού Αιγαίου, της Θράκης και της Κρήτης και βέβαια και της Ηπείρου.
Είναι απαραίτητο να αποφασιστούν μια σειρά από μέτρα που θα δράσουν ως ισχυρά κίνητρα προς τις Ελληνικές οικογένειες και τους αυριανούς φοιτητές, προκειμένου να υπάρξει η αναστροφή της διαχρονικής πορείας απαξίωσης της Δημόσιας Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης στην Περιφέρεια που οφείλεται στην εφαρμογή κακοσχεδιασμένων πολιτικών σε εθνικό επίπεδο.
Το πρόβλημα, όπως θα διαβάσετε στο ρεπορτάζ της Δημοκρατικής Φωνής είναι έντονο και στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Είναι η ώρα της δράσης και των πολιτικών πρωτοβουλιών, αλλά και της συνεννόησης για να αλλάξει η κατάσταση και απαιτείται ενιαίο μέτωπο στην περιφέρεια για να στηριχθεί το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων.