in

Το Στίγμα: Το μέλλον του Πανεπιστημίου, τ’ άρματα, τα γρόσια και τα γράμματα

editor_image

Του Άρη Ραβανού

 


Ζητάμε πολλά; Νομίζω τα αυτονόητα, με δεδομένο ότι η Ήπειρος και οι Ηπειρώτες έδωσαν πολλά στο σημερινό σύγχρονο Ελληνικό Κράτος. Η Πολιτεία λοιπόν χρωστάει στην Ήπειρο και όχι το αντίστροφο. Από που να ξεκινήσει το βλέμμα και που να τελειώσει όταν φθάνει στην Αθήνα; Και μόνο αυτή η διαδρομή είναι αρκετή για να πειστεί ο καθένας για το δίκαιο των Ηπειρωτών σε μια σειρά ζητημάτων, ειδικά όταν τα δίκαια αιτήματα σχετίζονται με την Παιδεία και την διατήρηση, ενίσχυση και ανάπτυξη πανεπιστημιακών τμημάτων και προφανώς όχι το κλείσιμό τους.

Αυτή η ιστορία πρέπει να βρει όλους τους Ηπειρώτες ενωμένους και χωρίς διάθεση κομματική και πολιτικάντικη διάθεση. Δεν είναι θέμα των Ιωαννίνων, της Άρτας, της Πρέβεζας και της Θεσπρωτίας. Είναι για το κοινό καλό όλων, εάν πιστεύουμε σε αυτό που λέμε ότι η Ήπειρος ενώνει και δεν μπορεί να χωρίζει.

Η Πολιτεία έχει υποχρέωση να στηρίξει, στην συγκυρία που βρισκόμαστε, το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων που είναι όλης της Ηπείρου, ενόψει και των αλλαγών στον ακαδημαϊκό χάρτη της χώρα πανελλαδικά που επηρεάζει και τμήματα στην περιοχή μας, όπως καταγράφεται στο σημερινό ρεπορτάζ της Δημοκρατικής Φωνής.

Το Πανεπιστήμιο σήμερα αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις όπως είναι η παγκοσμιοποίηση, η επιστημονική και τεχνολογική έκρηξη, τα κοινωνικά αιτήματα για πολιτική και δημοκρατική συμμετοχή και τέλος οι νέες μορφές εργασίας που απαιτούν την ανάπτυξη νέων ακαδημαϊκών τμημάτων αλλά και αναμόρφωση της παραδοσιακής λειτουργίας των παλιών.

Τα πανεπιστήμια βρίσκονται εδώ και καιρό σε αναζήτηση νέας ταυτότητας. Οι επιδόσεις του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων φαίνονται στις διεθνείς κατατάξεις που έχει καλές επιδόσεις, αν και μπορεί και καλύτερα. Αυτό όμως χρειάζεται να υποστηριχθεί από τους αρμόδιους φορείς, ενώ πρέπει να σημειωθεί ότι το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων λειτουργεί κάτω από το ίδιο αντίξοο πλαίσιο οικονομικό, θεσμικό και πολιτικό με τα υπόλοιπα ΑΕΙ της χώρας και με όχι λίγες περιπτώσεις εκείνων των αρνητικών διακρίσεων εις βάρος του.

Θα περίμενε κανείς ότι το υπουργείο Παιδείας θα ήθελε και να μελετήσει και να γενικεύσει την καλή πρακτική όπου αυτή εμφανίζεται. Παραδείγματα υπάρχουν αρκετά ώστε να ενισχυθεί το αίτημα, όχι για κλείσιμο προφανώς τμημάτων, αλλά ανάπτυξης και διευκολύνσεων για να πετύχουν καλύτερες επιδόσεις.

Αν το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων δικαιούται κάποιας υπερηφάνειας, αυτό οφείλεται στο σύνολο των ανθρώπων του. Δεν υπάρχει ανώνυμος μόχθος. Η κοινή και συλλογική προσπάθεια έχει το ονοματεπώνυμο όλων. Φοιτητών προπτυχιακών και μεταπτυχιακών, των καθηγητών, των ανθρώπων της διοίκησης και φυσικά των νομικών και τεχνικών υπηρεσιών.

Το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων στάθηκε, καθ’ όλη την εμβληματική διαδρομή του, φάρος πραγματικού πνεύματος. Εξωστρεφές καθώς είναι στους προσανατολισμούς του, σέβεται και υπηρετεί την παράδοση του τόπου μας. Παράλληλα μεγάλη είναι η συνεισφορά του Πανεπιστημίου στην οικονομία της Ηπείρου και σημαντική η συμβολή του στον παραγωγικό τομέα, ενώ ιδιαίτερα θετική είναι η συνεισφορά του στον τομέα της υγείας με το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο.

Το Πανεπιστήμιο αποτελεί ίσως τον μακροβιότερο κοινωνικό θεσμό. Αριθμεί περίπου χίλια χρόνια ζωής. Κι ένας θεσμός με τόσο μακρύ και λαμπρό παρελθόν αναμένεται να έχει και μέλλον. Μέσα από την προοπτική αυτή αναλογίζεται κανείς: Ποιο θα είναι άραγε το μέλλον του πανεπιστημίου μας, το μέλλον του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, θα προσθέταμε του Πανεπιστημίου Ηπείρου;

Απαιτείται Πανηπειρωτικό και διακομματικό μέτωπο για το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Όχι άγονες αντιπαραθέσεις. Το στοίχημα είναι μεγάλο. Δεν θα υπάρξει άλλη ευκαιρία.

Στο σύγχρονο μεταβαλλόμενο κόσμο η οποιαδήποτε πρόβλεψη δεν μπορεί να είναι ασφαλής. Ένα μόνο μπορεί να θεωρηθεί βέβαιο: Το Πανεπιστήμιο δεν δύναται να παραμείνει ως έχει. Γιατί αν παραμείνει ως έχει θα υπερκερασθεί από τις εξελίξεις και θα έχει καταστήσει τον εαυτό του περιττό.

Γι’ αυτό η πορεία στο μέλλον χρειάζεται διαρκή εγρήγορση και οπωσδήποτε βαθύτατη αυτογνωσία, αφού χωρίς αυτογνωσία το επόμενο βήμα και κάθε επόμενο βήμα παραμένει μετέωρο.

Μόνο που αυτή η αυτογνωσία έρχεται να συναντήσει και μια θετική αντιμετώπιση από την Πολιτεία που πρέπει να σκύψει το κεφάλι της στο Πανεπιστήμιό μας και να το συνδράμει ακόμα περισσότερο. Η πολιτική δεν πρέπει να είναι «πονάει κεφάλι, κόβει κεφάλι», αλλά να δούμε τις ατέλειες, τις παραλείψεις, τα κενά και να βελτιωθούν όπου πρέπει άμεσα.

Δυνατότητες υπάρχουν πολλές στην Ήπειρο και γιατί όχι σύντομα να είναι πρωτοπόρο το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Μπορεί να τα καταφέρει, στη γνωστή γραμμή «πρώτοι στ’ άρματα, στα γρόσια και στα γράμματα».

Μόνο που στην περίπτωση του Πανεπιστημίου Ηπείρου ισχύει το ρητό, «συν Αθηνά και χείρα κίνει» και εδώ χρειάζεται πανηπειρωτικό και διακομματικό μέτωπο για το καλύτερο αποτέλεσμα και όχι άγονες αντιπαραθέσεις. Το στοίχημα είναι μεγάλο και δεν θα υπάρξει άλλη ευκαιρία.