in ,

Ταξίδι στον Χρόνο: Τα γύρο Χωριά μας | Του Δημήτρη Χρ. Μπανιά

Η πλατεία της Γραμμενίτσας
editor_image

Συνταξιούχου – Οικονομολόγου


Η πόλη της Άρτας όπως ακόμα και σήμερα φαίνεται δεν είχε καθόλου δυνατότητες να αναπτυχτεί οικιστικά, να γίνουν πολυκατοικίες, έστω τριώροφες, μόνο ένα μικρό κομμάτι είχε 2,4 συντελεστή δόμησης, το άλλο μέρος στο 1,2 ή και χαμηλότερα. Από την μία πλευρά το ποτάμι και από την άλλη η βαλαώρα, τα ορεινά χωριά μετά το 1945 αδειάζανε σιγά σιγά, οι μετακινηθέντες κάτοικοι για δέκα λόγους, στην πόλη δεν υπήρχαν οικόπεδα, δεν ήταν σε κάποια δουλειά ειδικευμένοι και έτσι αναγκάστηκαν πάρα πολλές οικογένειες να πάνε στα γύρο χωριά και να ασχοληθούνε κυρίως με την γη. Μερικές βέβαια οικογένειες είχαν κατέβει από το 1935 και πήγαν σε συγκεκριμένα χωριά να κατοικήσουν και να ζήσουν, γιατί αρκετοί πήραν και κλήρους και ταλαιπωρήθηκαν πάρα πολύ να κάνουν κτήματα.

Στα χωριά που πήγαν οι ορεινοί ήταν, οι Κωστακιοί, οι Χαλκιάδες, η Καλαμιά, τα Ρόκκα, οι Πλησιοί, η Γραμμενίτσα, το Χανόπουλο, ο Άγιος Σπυρίδων, οι Κεραμάτες, και το Πέτα κυρίως με τον Άγιο Δημήτριο (Κυράτσα), αλλά είχαμε και τα σεισμόπληκτα στους Αγίους Αναργύρους.

Στους Κωστακιούς αμέσως μετά την απελευθέρωση του 1912 που είχαν πολλά χωράφια και κτήματα οι Τούρκοι και ο Καραπάνος άρχισαν να γίνονται αγοροπωλησίες σ΄όλα. Σπίτια πέτρινα δεν υπήρχαν, σπιτοκάλυβα υπήρχαν με υλικά του κάμπου και του ποταμού, από τους πρώτους ορεινούς που εμφανίστηκαν ήταν η οικογένεια του Νίκου Γκολομάζου, των αδελφών Μπρισιένου και του Βαγγέλη Μπανιά από Μελισουργούς, Θανάση, Στάμος, Κολιοπάνος, Κάτσινος, Κουτσούμπας, Κάπας. Πολύ αργότερα από Πράμαντα, Θεοδώριανα, Βαθύπεδο κυρίως κτηνοτρόφοι, όπως Μίχας, Κουτσούκης, Γιανούλας, Καψάλας,Ντιούνης. Να μην ξεχνάμε τον συνοικισμό Τσαγκαράκι που εκεί βρίσκεις από παντού και ξένους.

Στους Χαλκιάδες λίγα πράματα στην αρχή, αργότερα πάρα πολύ από τα χωριά Γυμνότοπος, Γοργόμυλος, Άγναντα, Βαρλάμ, Κουκλέσι, Κουτσελιό, Σκλίβανη, Ξηρόκαμπος, Περάνθη. Αρκετά επίθετα Βασιλείου, Αθανασίου, Καραγιάννης, Αγγέλης, Τάτσης, Γιάννος, Φερεντίνος, όλοι κι αυτοί αγροτικές εργασίες και σήμερα πλήρης αστικοποίηση και γράμματα.

Στην Καλαμιά λίγο διαφορετικά από Συράκο, Νισίστα, Κουκλέσι,Μελισουργούς, Καστανιά, Πιστιανά, όπως Αυδίκος, Γκαρτζονίκας, Ζιώγας, Μπαλαούρας, Γκλίβας, Μπουνιάκος Ευθυμίου.

Στους Πλησιούς που δεν ήταν χωριό αλλά συνοικισμός με ελάχιστους κατοίκους από το 1935 πήγαν πάρα πολλοί Μελισσουργιώτες και από μερικά άλλα χωριά όπως Συρράκο, Γοργόμυλο και παιδεύτηκα πάρα πολύ να ξεχερσώσουν τον τόπο από τα βάτα στα βαλτώδη μέρη να φτιάξουν κτήματα από το μοίρασμα που είχε γίνει. Επίθετα, Ξυθάλης, Λυγούρας, Καλοκαίρης, Παπαχρηστάκης, Τσακανίκας, Σάββας, Μπανιάς, Σκαματζούρας, Καρακίτσος, Κίτσος, Γκορόγιας, Λυκοκάπης.

Στην Γραμμενίτσα κατέφθασαν οι περισσότεροι από τα κοντινά χωριά, όπως Φανερωμένη, Γρίμποβο, Πλατανούσα, Σκούπα, Φτέρη και Θεοδώριανα, ασχολήθηκαν όχι μόνο με αγροτικές δουλειές αλλά και τέχνες, επίθετα Φίλιππας, Λάππας, Γκόγκος, Μπαλατσός, Λαδιάς, Παπατάτσης, Βεντίστας.

Στον Καλόβατο (Κακόβατο) πήγαν αρκετοί Συρρακιώτες όπως οι οικογένειες Γκαρτζονίκας, Παπουτσής, Σιόγιας, Ζιώγας, Μπέλλος κ.λ.π κι από κτηνοτρόφοι, σιγά σιγά έγιναν οι περισσότεροι κτηματίες μετά από σκληρή δουλειά.

Στους Κεραμάτες δεν ήταν κοινότητα και είχε παλιά μόνο 4 οικογένειες Κατέρος, Δράκος, Σεϊμένης, Λάμπρου και μετά πήγαν πολλοί ορεινοί από αρκετά χωριά, όπως Πράμαντα, Άγναντα, Μελισσουργοί, Ραφταναίους, Μικροσπηλιά, Γραικικό, Καλεντίνη, Σκουληκαριά, Πιστιανά, Δημαριό. Επίθετα Μολώνης, Σαπλαούρας, Μπασιάκος, Φίλος, Τσιόκης, Παπαγιάννης, Παπαθεοδώρου, Τσιρώνης, ΒοΊδάρος, Φελέκης, Μανιώτης κ.λ.π..

Στα Ρόκκα λίγα πράματα, από Θεοδώριανα η οικογένεια Τζαλοκώστα.

Να μην ξεχνάμε το Χανόπουλο, έγινε δυναμικός συνοικισμός γιατί το κατέκλισαν σχεδόν όλοι από την Φανερωμένη.

Οι Άγιοι Ανάργυροι

Στα σεισμόπλήκτα, στους Αγίους Αναργύρους μετά τον σεισμό του Απρίλιο του 1967, άρχισαν να κτίζονται τα σπίτια από την ΜΟΜΑ το 1969 για τους σεισμόπληκτους και το 1970 σχεδόν μοιράστηκαν και μπήκαν μέσα οι κάτοικοι. Ήταν από 18 χωριά της Άρτας, Ιωαννίνων και Τρικάλων. Τα περισσότερα δόθηκαν στα Θεοδώριανα, 80 οικογένειες, Μελισουργοί 30, Τετράκωμο 30 και από τα άλλα λιγότεροι, Κάψαλα, Αθαμάνιο, Βουργαρέλι, Μεσούντα, Δίστρατο, Πράμαντα, Ραφταναίοι, Μυρόφυλλο, Λαφίνα, Γλύστρα Κορφάρι, Κορυφη, Καστανιά κ.λ.π. Τον πρώτο καιρό τους καλοκαιρινούς μήνες έφευγαν για τα χωριά τους και άδειαζε. Πρώην επαγγέλματα κτηνοτρόφοι και λίγοι αγρότες, μπάτζοι, λίγοι μαστόροι. Εδώ η λύση εργασίας αμέσως όλοι στο πορτοκάλι. Έγιναν 250 σπίτια, σχολείο, 3 μαγαζιά, αργότερα μοιράστηκα 50 οικόπεδα που είχαν περισσέψει. Το 1971 λειτούργησε το Δημοτικό Σχολείο με πολλά παιδιά. Έγινε ενορία με την εκκλησία του Αγίου θεράπων, πρωτεργάτη ιερέα τον Βασίλη Χουλιάρα το 1994 με πανελλήνιο έρανο, ένας εφοπλιστής έδωσε 1,000,000 δρχ, στην αρχή είχαν τον Άγιο Γεώργιο, δημιούργησαν δικό τους Σύλλογο και συγχρόνως ποδοσφαιρική ομάδα. Δημιουργήθηκε κανονικό χωριό και σήμερα πλήρως κατοικήσιμο.

Στο Πέτα, κυρίως στον νέο συνοικισμό Αγίου Δημητρίου που είναι ο τόπος που κατέφθασαν οι τελευταίοι ορεινοί από όλα τα χωριά και κυρίως από τους σημερινούς Δήμους Γ. Κραϊσκάκη και λίγο από Κ. Τζουμέρκων, κατοικήθηκε μετά το 1968 και ο καθένας εδώ έκτιζε όπου έβρισκε, ούτε σχέδιο, ούτε τίποτα. Μέχρι το 1968 ήταν μόνο τρεις οικογένειες με πρόβατα, ο Κουτσούκης, ο Βλαχογιάννης και ο Καυκιάς. Τα σπίτια κτίστηκαν μεταφέροντας τα υλικά με αγωγιάτες , δρόμος πουθενά. Υπήρχαν τρία καφενεδάκια του Θ. Σερβετά, του Στ. Αγγέλη και του Κ. Ρίζου. Ο πρώτος που διέσχισε με αυτοκίνητο την Κυράτσα ήταν ο Χρ. Καυκιάς.

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *