Του Ανδρέα Κωλέτση
Το εκπαιδευτικό σύστημα και η φορολογική πολιτική αποτελούν τα κυρίαρχα εργαλεία άσκησης πολιτικής για τη μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων και την αναδιανομή του εισοδήματος. Ιδιαίτερα, η εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση δύναται να θεωρηθεί ως εργαλείο «ανοδικής» κοινωνικής κινητικότητας, ενώ είναι αναφαίρετο δικαίωμα του πολίτη η επιθυμία για σπουδές σε ανώτερο επίπεδο.
Οι νομοθετικές παρεμβάσεις της Κυβέρνησης στη Δευτεροβάθμια και Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, με σημείο εκκίνησης την περίοδο της καραντίνας του Μαρτίου 2020, εν τω μέσω της Πανδημίας, εκφράζουν την πολιτική βούληση για μια βίαιη αντιστροφή κοινωνικής κινητικότητας. Μέτρα όπως η αύξηση των μαθημάτων των προαγωγικών εξετάσεων στο Γυμνάσιο, η χρήση της Τράπεζας Θεμάτων στις αντίστοιχες εξετάσεις στο Λύκειο, με κορύφωση τις διατάξεις του Ν.4777/2021 «Εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση…………….» καταδεικνύουν ολοφάνερα τον παραπάνω στόχο. Από τη μία καθιστούν το Γυμνάσιο και το Λύκειο ένα εξεταστικό κέντρο, από την άλλη θέτουν ως απαραίτητη προϋπόθεση όχι μόνο τη φροντιστηριακή ενίσχυση αλλά την αύξηση της δαπάνης αυτής με ότι συνεπάγεται για τον οικογενειακό προϋπολογισμό στα οικονομικά δεδομένα της Πανδημίας. Πέραν αυτών, η θεσμοθέτηση της Ειδικής Βάσης Εισαγωγής μειώνει τις θέσεις των εισακτέων στα Πανεπιστήμια τουλάχιστον κατά 23% σε σχέση με το 2020, παράλληλα όμως «ανοίγει» διάπλατα ο δρόμος για τη φοίτηση στα αμφιβόλου ποιότητας Κολέγια με εξομοιωμένα μάλιστα επαγγελματικά δικαιώματα.
Η κορωνίδα της υποτιθέμενης μεταρρύθμισης, ο παραπάνω Νόμος δημιουργεί πλέον πρόβλημα ύπαρξης για πολλά Πανεπιστημιακά Τμήματα, ιδιαίτερα Περιφερειακών Ιδρυμάτων καθώς η μείωση των εισακτέων οδηγεί στη μείωση της χρηματοδότησης, επομένως στη συρρίκνωση και την οριστική παύση λειτουργίας τους. Κατά συνέπεια, επιτυγχάνεται έμμεσα-μεσοπρόθεσμα η αναδιάρθρωση του χάρτη της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, δίχως να λαμβάνονται υπόψη ποιοτικά, ακαδημαϊκά κριτήρια, χωρίς καμιά διαβούλευση με τις τοπικές κοινωνίες σε αντίθεση με τις ενέργειες που είχαν ληφθεί για παράδειγμα κατά το προηγούμενο της αναδιάρθρωσης με το Σχέδιο Αθηνά το 2012.
Στα καθ ημάς, το Τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής Πρέβεζας της Σχολής Οικονομικών και Διοικητικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων περιλαμβάνεται στα Τμήματα, στα οποία πρόκειται να μειωθούν οι εισακτέοι. Το συγκεκριμένο Τμήμα αποτελεί τη μετεξέλιξη της συγχώνευσης του Τμήματος Λογιστικής και του Τμήματος Χρηματοοικονομικής και Ελεγκτικής του ΤΕΙ Ηπείρου (Π.Δ.84/2013), το οποίο εν συνεχεία εξελίχθηκε σε Τμήμα του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων με το Ν.4559/2018. Η έκδοση επιστημονικού περιοδικού, η διοργάνωση συνεδρίων, η λειτουργία Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών και οι σύγχρονες εγκαταστάσεις σε συνδυασμό με την αρκετά καλή απορρόφηση των αποφοίτων στην αγορά εργασίας αποδεικνύουν το άρτιο επίπεδο οργάνωσης και ακαδημαϊκής λειτουργίας. Ωστόσο, το σύστημα εισαγωγής επηρεάζει άμεσα την όποια δυνητική ζήτηση, με αποτέλεσμα οι αντίστοιχες βάσεις των Σχολών να μην αντικατοπτρίζουν την πραγματικότητα. Κατά συνέπεια, με την εφαρμογή του Ν.4777/2021, δημιουργείται έντονο πρόβλημα για τη συνέχεια λειτουργίας της Σχολής με άμεσο αντιαναπτυξιακό αντίκτυπο στην τοπική κοινωνία της ευρύτερης περιοχής, ενώ επιχειρήματα, όπως η απόσταση από την έδρα του Πανεπιστημίου(Ιωάννινα) καταρρίπτονται άρδην την εποχή του διαδικτύου.
Αποτελεί πλέον νομοτέλεια η συνέργεια μεταξύ των τοπικών αρχών και της Διοίκησης του Πανεπιστημίου με ξεκάθαρο πλαίσιο δράσης, έστω και τώρα την ύστατη στιγμή, παρά την ψήφιση του Νόμου, με στόχο τις όποιες νομοθετικές παρεμβάσεις που θα αμβλύνουν πραγματικά τις συνέπειες, χωρίς «εκπτώσεις» στο ακαδημαϊκό κύρος της Σχολής και μεσοβέζικες-παραπλανητικές λύσεις.