in ,

Το σπαθί του Νικηταρά

⬛ Του Ευάγγελου Αυδίκου
Καθηγητής Λαογραφίας Παν. Θεσσαλίας
Συγγραφέας


Ήταν ίσως η από τι λίγες φορές που μου ζήτησαν στην Πρέβεζα να παρακολουθήσω κάτι. Το καλοκαίρι είναι δύσκολη εποχή, ο κορονοϊός είναι παρών, φωτιές άναψαν τα μπατζάκια μας, ο ήχος της θάλασσας είναι δελεαστικός, ξεχάσαμε πως βρισκόμαστε στη μέση περίπου του επετειακού έτους. Με τούτα και τα άλλα το βγάλαμε από τη σκέψη μας.

Μου το θύμισε το Κώστας Πιέτας, μέλος της ομάδας «Ορίζοντες», στην οποία ενεργοποιούνται Πρεβεζάνοι/νες που ασχολούνται με τις τέχνες (ζωγραφική, αγιογραφία, φωτογραφία, κοχυλογραφία, τέχνη με μέταλλα).

Η αλήθεια είναι ότι πηγαίνοντας στην έκθεση, που ολοκληρώθηκε τη Δευτέρα, 9 Αυγούστου, μπροστά από το Λιμενικό Ταμείο, προβληματιζόμουν για την ανάγκη να υπάρχουν δυο επιτροπές για το 1821 στην Πρέβεζα. Γρήγορα αποδέχτηκα την ανάγκη περισσότερων ανθρώπων να εκφραστούν όταν νιώθουν κάποιοι ότι δεν εκπροσωπούνται.

Από τους πέντε που εξέθεταν τα έργα τους ήξερα το έργο του Πιέτα. Δεν τον γνώριζα, δεν είχαμε συναντηθεί. Είν’ αλήθεια πως είχα δει έργα του σε διάφορα σημεία της πόλης και με εντυπωσίασαν. Θεωρώ πως τα έργα του είναι μια αποκάλυψη, εκτός των άλλων γιατί καλύπτουν την ανάγκη να ομορφαίνει με πρωτότυπα έργα ο δημόσιος χώρος. Οι δρόμοι (π.χ. η οδός Θεοφάνους, στην ‘μποτίλια) ή το δασύλλιο (Της Κυανής Ακτής, με δημιουργία για το αμπαλί) φιλοξενούν έργα του δίνοντας μια άλλη αίσθηση κι αυτό πρέπει να επεκταθεί.

Η γνωριμία με την ομάδα με εντυπωσίασε και δεν έχει σημασία να γίνει τεχνοκριτική, ούτε ο πιο κατάλληλος είμαι για να την κάνω. Όμως, συνάντησα γυναίκες και άντρες που είναι παθιασμένοι, με την τέχνη τους . Με ό,τι και αν καταπιάνονται. Από την αγιογραφία (Κωνσταντίνα Δράκου) , παραδοσιακή ή πιο σύγχρονη, που συγκινεί, τη ζωγραφική (Ηρακλής Διαμάντης και Ιουλία Κλαβανίδου), τη φωτογραφία (Δήμητρα Τσεγγελίδου), στην οποία η Πρέβεζα έχει δημιουργήσει παράδοση με τη λέσχη φωτογραφίας, στη κοχυλογραφία (Βαγγέλης Τσώλης) και την τέχνη των μετάλλων (Κ. Πιέττας).

Ο άξονας που συνέδεε την έκθεση ήταν η επανάσταση του 1821 είτε ως αγώνας και πρόσωπα χαρακτηριστικά (Ανδρούτσος, Σουλιώτισσα) είτε ως θρησκευτική πίστη (Παναγία) είτε ως χώροι ιστορικοί (Ζάλογγο). Αυτό που αποτυπώνεται είναι το πάθος των δημιουργών, που τροφοδοτείται από την ιστορία. Είναι η αγάπη στον τόπο (Πρέβεζα) και η προβολή της στο πεδίο του ιστορικού αγώνα. Κι αυτή η σχέση παίρνει διάφορες καλλιτεχνικές μορφές. Πρωτίστως όμως ξεχειλίζει η επιθυμία της αναμέτρησης με τη δυσκολία, καθώς και η υπέρβασή τους. Παράλληλα είναι και η ανάγκη να βιώνουν τη δημιουργία ως διαδικασία ψυχολογικής αποφόρτισης.
Κι αυτό το τελευταίο είναι ίσως η πιο σημαντική διαδικασία. Κάθε δημιουργός έχει ανάγκη από αποδοχή και αναγνώριση και οι συμπολίτες /ισσες αγκαλιάζουν τέτοιες προσπάθειες., Το μείζον όμως είναι η πλήρωση του δημιουργού. Η τέχνη , σε οποιαδήποτε μορφή, μπορεί να απελευθερώσει πλούσια συναισθήματα. Σε μια εποχή μάλιστα που ο ελεύθερος χρόνος μειώνεται ή βομβαρδίζεται από προτάσεις ψυχοφθόρες η δημιουργία είναι λυσιμελής.