Κατά καιρούς λέμε συνεχώς, και το φωνάζουμε και τώρα λόγω και των αρνητικών εξελίξεων στην αγορά εργασίας, όπως φαίνεται και από την υψηλή ανεργία των νέων, ότι πρέπει να στηριχθεί η αγορά εργασίας. Προφανώς και δεν το αμφισβητεί κανείς αυτό. Η στήριξη είναι αυτονόητη όμως σε υγιείς βάσεις και λαμβάνοντας υπόψη ορισμένα κρίσιμα στοιχεία για τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται και στην περιοχή της Ηπείρου. Ειδικά σε περιφέρειες όπως η Ήπειρος πρέπει να υπάρχουν πιο προωθημένα μοντέλα που πραγματικά να ενισχύεται ο παράγοντας εργασία και όχι απλά με προγράμματα εξειδίκευσης ή επιμόρφωσης, αλλά και πραγματικής και ουσιαστικής απασχόλησης των ανέργων.
Πολλές φορές είδαμε στο παρελθόν να «πετιούνται» κυριολεκτικά χρήματα, χωρίς να υπάρχει πλήρης εικόνα για το που πήγαιναν συγκεκριμένα κονδύλια. Ας πούμε όμως και πιο ηχηρά ότι πρέπει να στηριχθεί και ο κόσμος του επιχειρείν, ο ελεύθερος επαγγελματίας, ο μικρομεσαίος έμπορος, ο βιοτέχνης, κ.α.
Εξάλλου όλοι αλυσίδα είναι και δεν υπάρχει εργαζόμενος χωρίς επιχείρηση να διαθέσει το προϊόν της εργασίας και το αντίστροφο, δεν υπάρχει επιχειρηματίας που μπορεί να παράξει χωρίς να έχει εργατικό δυναμικό, παρά την τεχνολογική επανάσταση και την είσοδο της ρομποτικής που αλλάζει άρδην τις εργασιακές σχέσεις.
Αυτό το βλέπουμε και στην περιοχή της Ηπείρου, π.χ. με την συγκομιδή που καθίσταται δύσκολο να γίνει, διότι απουσιάζουν οι εργάτες γης και όλοι παρακαλούν κυριολεκτικά να έρθουν μετανάστες να εργαστούν στα χωράφια, αν και θα μπορούσαν να υπάρξουν προγράμματα για απασχόληση των ντόπιων.
Πρέπει να υπάρξουν κινήσεις και μέτρα που θα αποσκοπούν στη μείωση της σοβαρότητας των βραχυχρόνιων οικονομικών διακυμάνσεων, στο πλαίσιο της αναγκαίας σταθεροποίησης πρώτα, ώστε μετά να υπάρξει προοπτική ανάκαμψης. Είναι η ώρα ευρύτερης κινητοποίησης και στην Ήπειρο.
Υπάρχει μια νέα πραγματικότητα που πρέπει να μας προβληματίσει και στο επίκεντρό της οφείλουμε να έχουμε την στήριξη της υγιούς επιχειρηματικότητας για την οποία, τις περισσότερες φορές, ουδείς νοιάζεται. Υγιής επιχειρηματικότητα που συμβάλλει στην αύξηση του ΑΕΠ, δημιουργεί θέσεις εργασίας, αλλά και αυτή πρέπει από την πλευρά της να στηριχθεί με κάθε τρόπο και ταυτόχρονα όμως να στηρίξει και η ίδια τις τοπικές οικονομίες και να δώσει δουλειές με ικανοποιητικούς μισθούς.
Η πανδημία μας έδειξε ανάγλυφα τις ριζικές ανατροπές που μπορεί να γίνουν σε σύντομο χρονικό διάστημα σε όλα τα πεδία της ζωής μας και άρα και στο πεδίο του επιχειρείν με τις βίαιες αλλαγές. Πριν χρόνια διάβασα σε ένα εξαιρετικό σύγγραμμα του καθηγητή Οικονομικής στο Harvard, Gregory Mankiw (Μακροοικονομική θεωρία, εκδόσεις Gutenberg) σχετικά με τις οικονομικές διακυμάνσεις την εξής αναφορά του John Bates Clark (αμερικανός νεοκλασσικός οικονομολόγος, 1898) : «Ο σύγχρονος κόσμος βλέπει τους οικονομικούς κύκλους όπως οι αρχαίοι Αιγύπτιοι έβλεπαν τις πλημμύρες του Νείλου. Το φαινόμενο εμφανίζεται περιοδικά, έχει μεγάλη σημασία για όλους, αλλά τα φυσικά του αίτια δεν είναι ορατά».
Αυτή την μακρά περίοδο της πανδημίας έχουμε την εμφάνιση ενός νέου οικονομικού κύκλου που άλλαξε σταθερές και δεδομένα και το βλέπουμε όλοι με την επανεμφάνιση του πληθωρισμού που τον είχαμε ξεχάσει επί μια 20ετία περίπου μετά την έλευση του ευρώ.
Γνωρίζουμε όλοι ότι, όπως οι πλημμύρες του Νείλου υπήρχαν, έτσι και οι οικονομικοί κύκλοι εμφανίζονται και τους βλέπουμε περιοδικά. Πρέπει όμως κάτι να κάνουμε για να αντιμετωπίσουμε τις συνέπειες και αυτό που οφείλει μια κυβέρνηση να πράξει είναι να ενισχύσει, εκτός από τον κόσμο της εργασίας που το κάνει –προφανώς και χρειάζονται και περισσότερα- και τις επιχειρήσεις.
Πρέπει να υπάρξουν κινήσεις και μέτρα που θα αποσκοπούν στη μείωση της σοβαρότητας των βραχυχρόνιων οικονομικών διακυμάνσεων, στο πλαίσιο της αναγκαίας σταθεροποίησης πρώτα, ώστε μετά να υπάρξει προοπτική ανάκαμψης.
Είναι ζωτικής σημασίας η πολιτική σταθεροποίησης να μετριάσει τον οικονομικό κύκλο, διατηρώντας τόσο την παραγωγή όσο και την απασχόληση όσο πιο κοντά γίνεται στα φυσικά τους επίπεδα. Μόνο που για να γίνει αυτό επιβάλλεται μια πιο γενναία στήριξη της υγιούς επιχειρηματικότητας με κίνητρα σημαντικά, όχι επιδοτήσεις, αλλά στοχευμένες κινήσεις, όπως η μείωση της φορολογίας.
Εάν δεν γίνει, η οικονομία θα είναι ευάλωτη στις διακυμάνσεις των οικονομικών κύκλων και θα είναι…έρμαιο στις διάφορες κρίσεις είτε λόγω πανδημίας, είτε άλλων εξωγενών παραγόντων, όπως συνέβαινε με τις πλημμύρες του Νείλου που δεν άφηναν τίποτα στο πέρασμά τους.
Και μια ισχυρή επιχειρηματικότητα μπορεί να δημιουργήσει αναχώματα στις πλημμύρες του Νείλου, αρκεί να τύχει της δέουσας προσοχής. Και ειδικά σε περιοχές, όπως η Ήπειρος, πρέπει να γίνουν πολλά και να υπάρξει μια ευρύτερη κινητοποίηση των αρμόδιων φορέων, τοπική αυτοδιοίκηση, πολιτικοί και επιμελητήρια για να καταφέρουμε να κερδίσουμε την υιοθέτηση μέτρων που πραγματικά θα βοηθήσουν υγιείς επιχειρήσεις στην περιφέρειά μας που με την σειρά τους θα συμβάλλουν και στην ανάπτυξη, αλλά και στην ενίσχυση της απασχόλησης.