Οι Ρωμαίοι έλεγαν, «όλα τα πράγματα αλλάζουν, κι εμείς αλλάζουμε μαζί με αυτά» (Omnia mutantur, nos et mutamur in illis). Συμβαίνει όντως αυτό στην καθημερινότητα των πολιτών; Αναμφίβολα ναι, καθώς παλαιές συνήθειες ανατρέπονται και νέα δεδομένα δημιουργούνται. Όλα αναπροσαρμόζονται στο ευρύτερο πλαίσιο των αλλαγών. Αυτό συμβαίνει σε κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο, από το απλό νοικοκυριό που διαμορφώνει το πρόγραμμά του βάση των νέων δεδομένων (ακρίβεια, υψηλός πληθωρισμός,κλπ) έως την επιχείρηση, είτε μικρή, είτε μικρομεσαία και μεγάλη αλλά και τον ελεύθερο επαγγελματία που χαράσσει διαφορετική στρατηγική προσαρμοσμένη στο νέο περιβάλλον (σ.σ. λόγω ενεργειακής κρίσης, αύξησης πρώτων υλών, κ.λ.π.). Τι δεν αλλάζει; Ο τρόπος που κινούνται τα κόμματα.
Δυστυχώς, σε μια ακόμη μείζονα κρίση, όπως η τωρινή, με πολλούς απρόβλεπτους παράγοντες, τόσο εξωγενείς όσο και ενδογενείς, το εγχώριο πολιτικό σύστημα αδυνατεί να αναπροσαρμόσει στρατηγική και πλαίσιο δράσης με βάση τις ανάγκες της εποχής. Κινείται με νόρμες περασμένων εποχών, όταν η πολιτική ήταν διαφορετική. Καμία προσπάθεια προσαρμογής. Συνθήματα παρωχημένα, επιχειρήματα που άνετα θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν σε οποιαδήποτε άλλη περίοδο. Ουδεμία διάθεση για δημιουργία οράματος που θα δώσει προοπτική για το μέλλον.
Και όμως όλα αυτά γίνονται σε μια περίοδο που δίνεται η δυνατότητα σε παγκόσμιο επίπεδο, περιφερειακό και τοπικό, για ένα νέο ξεκίνημα. Υπάρχει το κοινότυπο σλόγκαν: «η κρίση γεννά ευκαιρίες». Ναι αυτό μπορεί να το δει κανείς στον βαθμό αντίδρασης των νοικοκυριών ή των επιχειρήσεων ή των ελευθέρων επαγγελματικών, κ.λ.π. Δεν θα το δει όμως στην πολιτικοί και στους πολιτικούς που αδυνατούν ή δεν θέλουν να δουλέψουν πάνω σε μοντέλα μιας διαφορετικής στρατηγικής που θα τους οδηγήσει σε νέο περιβάλλον. Ουσιαστικά τι κάνουν; Μπαίνουν στον ίδιο ποταμό δυο φορές, εν αντιθέσει με την ρήση του Ηράκλειτου που έλεγε το αντίθετο: «Κανείς δεν μπορεί να μπει δυο φορές στον ίδιο ποταμό». Αρα, δεν πρέπει να κάνουμε τα ίδια λάθη.
Συμβαίνει αυτό; Όχι. Το πολιτικό προσωπικό δεν φαίνεται να μαθαίνει από τα λάθη του παρελθόντος, αδιαφορεί για τις επιπτώσεις των επιλογών του και κινείται με μακαριότητα! Ούτε λόγος για την απαραίτητη εθνική αυτογνωσία και ας έχουμε περάσει δυο μεγάλες ιστορικές επετείους που ήταν αφορμή για αναστοχασμό για τους πολιτικούς μας: 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση και 100 χρόνια από την Μικρασιατική Καταστροφή.
Τι βλέπουμε; Πολιτική στρατηγική αλλοτινών εποχών. Ξύλινος πολιτικός λόγος. Ανούσιες διαμάχες. Ανυπαρξία ουσιαστικής συζήτησης –γίνεται μόνο μέσα από αρκετά ενδιαφέροντα think tank και ομάδες- από τα κυρίαρχα πολιτικά κόμματα. Ούτε καν έχουμε δει μια οργανωμένη συζήτηση από το πολιτικό μας προσωπικό για το αναγκαίο όσο ποτέ εθνικό σχέδιο Αναγέννησης, Ανασύνταξης, Αναδιοργάνωσης και Ανασυγκρότησης.
Όσα βιώνουμε καθημερινά στην πολιτική επικαιρότητα, θυμίζουν το χθες και γεμίζουν απαισιοδοξία. Μετά ας μην απορούν γιατί μεγάλος αριθμός πολιτών τους γυρίζει την πλάτη! Και αυτό είναι το δυσάρεστο για την ίδια την Δημοκρατία.
«Ο ξεπεσμός της πολιτικής»
Εάν παρατηρήσει κανείς το δημόσιο διάλογο θα διαγνώσει ότι η χώρα κινείται σε ρυθμούς καφενείου. Ο δημόσιος διάλογος είναι συνυφασμένος με την έννοια της δημοκρατικής κοινωνίας και ως εκ τούτου πρέπει να τηρείται και το αναγκαίο επίπεδο από τους πολιτικούς.
Όμως η κατάσταση κυριολεκτικά έχει ξεφύγει σε πολύ μεγάλο βαθμό και πλέον δεν είναι λίγοι που εκφέρουν λόγο πεζοδρομίου. Αυτό θα ήταν κατανοητό για ορισμένες κατηγορίες πολιτών με συγκεκριμένη κοινωνική θέση, αλλά δεν επιτρέπεται και δεν πρέπει να γίνεται αποδεκτό από πολιτικούς.
Εάν παλαιότερα ο τηλεοπτικός διάλογος _οι καβγάδες που πολλοί ήταν και «στημένοι»_ κυριαρχούσε ως μια σημαντική κατηγορία πολιτικής ζύμωσης, πλέον όλα τα φώτα είναι στο διαδίκτυο.
Αν και υπάρχει η χρυσή ευκαιρία το διαδίκτυο να λειτουργήσει ως κύτταρο πραγματικής δημοκρατίας, εντούτοις όμως όλοι κινούνται σε ρυθμούς καφενείου και μάλιστα παλαιότερων εποχών. Αν και υπάρχει αυθεντικότητα, εντούτοις αυτό το στοιχείο αλλοιώνεται από το φανατισμό από διάφορες πλευρές.
Με βασική αρχή ότι ο Έλληνας αρνείται κατά κύριο λόγο να ακούσει, αλλά επιμένει να μιλά μόνο αυτός, υποστηρίζοντας πως έχει πάντα δίκιο, οι έννοιες ήθος, ποιοτικό ύφος και μεστός λόγος είναι κατ’ ουσίαν ανύπαρκτες.
Ύβρεις, χαρακτηρισμοί, ακρότητες και χυδαιότητες από όλες τις πλευρές του πολιτικού συστήματος.
Δυστυχώς, ο δημόσιος διάλογος όλο και πιο συχνά αποδυναμώνεται σε ουσία και ενδυναμώνεται σε ένταση. Επικρατεί η λογική όποιος φωνάξει πρώτος θα κερδίσει τις εντυπώσεις και θα φτιάξει κλίμα. Στο διαδίκτυο ο πολιτικός που… ξεφεύγει από τα πολιτισμένα πλαίσια ξεγυμνώνεται!
Οι πολίτες το βλέπουν και αγανακτούν με όσα φαιδρά γίνονται και αναπολούν άλλο ύφος και ήθος. Παλαιότερα στο καφενείο και να έλεγε κανείς μια βλακεία, έμενε στους τέσσερις τοίχους του. Πολλές φορές τους διάφορους «ψευτόμαγκες» που κάνανε φασαρία τους πετούσαν έξω.
Στο διαδίκτυο δυστυχώς επιβιώνουν και ουδείς μπορεί να τους αποβάλλει. Το καφενείο είχε τους κανόνες του. Ήταν πιο αυθεντικό, γιατί ήταν αληθινό!
Μόνο που η πολιτική δεν πρέπει να γίνεται με όρους καφενείου.