Ένα συναρπαστικό μυθιστόρημα, ένα στιβαρό υπαρξιακό θρίλερ, ένα αφηγηματικό επίτευγμα, του σπουδαίου Αμερικανού συγγραφέα Κόρμακ ΜακΚάρθι, για την επιστήμη, την τέχνη, την πραγματικότητα, το όνειρο, την ουσία του ανθρώπου και την πορεία του κόσμου.
Ο συγγραφέας είναι απαισιόδοξος ως προς την ανθρώπινη φύση και την πρόοδο του κόσμου, που γίνονται υποχείρια σκοτεινών πολιτικών επιδιώξεων, οπότε μπορεί να γεννήσουν τέρατα.
Στο βιβλίο του Μακάρθι «Ο επιβάτης» έχουμε δύο κεντρικούς χαρακτήρες: τον τριανταεπτάχρονο Μπόμπι (Ρόμπερτ) Γουέστερν, ένα «μανιώδη συλλέκτη θλίψης», ένα γιο, που τον στοιχειώνει διαρκώς η εικόνα του πεθαμένου πατέρα του, ο οποίος Μπόμπι σπούδαζε φυσική πριν στραφεί στους αγώνες αυτοκινήτων και γίνει δύτης διάσωσης, ο οποίος είναι ερωτευμένος με την αδελφή του ενώ εκείνη… έχει πεθάνει και την αδελφή του την Αλίσια, που είναι μαθηματική διάνοια, αλλά κλεισμένη για σχιζοφρενείς στο ίδρυμα Stella Maris, που μέσα στις παραισθήσεις της συζητάει με το αλλόκοτο Παιδί της Θαλιδομίδης (φαλακρό και τερατόμορφο, αντί για δάχτυλα έχει πτερύγια-φωκομέλεια) και λέγονται παράξενες ιστορίες με μεταφυσικά νοήματα, ενώ ο πατέρας τους ήταν πυρηνικός φυσικός και συμμετείχε στο πρόγραμμα Μανχάταν, στα μέσα της δεκαετίας του ΄40, μαζί με τον Οπενχάιμερ, τον Αϊνστάιν, τον Μπορ, τον Μπέτε, τον Φάινμαν, στο πλαίσιο του οποίου κατασκευάστηκε η πρώτη ατομική βόμβα.
Μέσα από την ανατομία των δύο αδελφών Γουέστερν, φωτίζει ο Μακάρθι την αμερικανική κατάπτωση βυθομετρώντας την οικογένεια Γουέστερν, με πλάγιες στοχαστικές αναγωγές στην τραγωδία του δυτικού κόσμου και μας οδηγεί στα βάθη της αβύσσου της ανθρώπινης ψυχής. Ακτινογραφεί τα δύο αδέλφια μέσα από το πρίσμα της δυσοίωνης κληρονομιάς τους και της ψυχοσυναισθηματικής τους κατάρρευσης. Μας μεταφέρει σε έναν σκοτεινό δαντικό κόσμο, που δεν είναι μόνο ο βυθός της θάλασσας όπου βουτά ο δύτης πρωταγωνιστής του αλλά και το μυαλό των ίδιων των ηρώων του. Επίσης μαύρες σελίδες στην αμερικανική ιστορία έρχονται στην επιφάνεια, όπως οι ατομικές βόμβες που πέσανε στο Ναγκασάκι και την Χιροσίμα, το Βιετνάμ και η δολοφονία του Κένεντι.
Ο Μπόμπι Γουέστερν ζει στη Νέα Ορλεάνη την δεκαετία του΄80 και συχνάζει στο μπαρ «Επτά Θάλασσες» και κάνει παρέα με παραφρονημένους τυπάδες, ποικίλα ναυάγια της ζωής.
Ένα ιδιωτικό αεροπλάνο Τζέτσταρ, με οκτώ επιβάτες και δύο άτομα το πλήρωμα, έπεσε στη θάλασσα, στον Κόλπο του Μεξικού και οι δύο δύτες διάσωσης της εταιρείας Taylor, ο Μπόμπι και ο Όιλερ θα κατεβούν στα δώδεκα μέτρα, μήπως βρουν κάποιο επιζώντα. Βρίσκουν όμως εννέα νεκρούς. Πώς χάθηκε ο όγδοος επιβάτης; Ποια ήταν η πραγματική ταυτότητα του χαμένου Επιβάτη; Και πού βρίσκεται; Επίσης έλειπε το βαλιτσάκι του πιλότου και το μαύρο κουτί των δεδομένων του αεροπλάνου. Ποιος τα πήρε, αφού η πόρτα του βυθισμένου αεροπλάνου ήταν κλειστή, όταν κατεβήκανε οι δύο δύτες; Οι δύο δύτες δεν πήραν τίποτα από το βυθισμένο αεροπλάνο.
Μετά από αυτή την κατάδυση περίεργα πράγματα συμβαίνουν στον Μπόμπι: φίλοι του εξαφανίζονται, ο Όιλερ πεθαίνει στο επιχειρησιακό πεδίο, υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες, κλέφτες παίρνουν από το σπίτι του… οικογενειακά έγγραφα και φωτογραφίες, που προφανώς αφορούσαν τις επικίνδυνες ανακαλύψεις του πατέρα του, κάποιος προσπαθεί να τον σκοτώσει, αρχίζει να τον παρακολουθούν και να τον κυνηγάνε ομοσπονδιακοί του FBI, δεν ξέρει τι θέλουν από αυτόν, φαίνεται ότι έχει εμπλακεί σε μία παράξενη συνωμοσία, βρίσκει στο σπίτι της γιαγιάς του κρυμμένους δεκαέξι σωλήνες με χρυσά νομίσματα των είκοσι δολαρίων, πάνω από πενήντα κιλά χρυσός, μπλοκάρεται ο τραπεζικός του λογαριασμός και οι θυρίδες του, κατηγορείται για φορολογική απάτη…
Ο Μπόμπι αναγκάζεται να πάει σε ένα ιδιωτικό ντέτεκτιβ για να εξιχνιάσει τι του συμβαίνει και τι πρέπει να κάνει για να παραμείνει ζωντανός. Αυτός του συνιστά να φύγει, να εξαφανιστεί και να βγάλει νέα πλαστή ταυτότητα, νέο διαβατήριο και νέα άδεια οδήγησης.
Ο Μπόμπι βρίσκεται κυνηγημένος από την Κυβέρνηση, οπότε αποφασίζει να εξαφανιστεί στα βάθη της Αμερικής, μακριά από τον «πολιτισμό», αναζητώντας τον εαυτό του και ταυτόχρονα μια διέξοδο από το αφόρητο εσωτερικό του βάρος που τον διώκει με μεγαλύτερη ένταση από τους ομοσπονδιακούς πράκτορες που απλά ενδιαφέρονται για τα περί την ουσία.
Η μεταφυσική, είναι μια μακροχρόνια εμμονή του Μακάρθι, ο οποίος ψάχνει διακαώς να εντοπίσει τα όρια μεταξύ ονείρου και πραγματικότητας, συνείδησης και ασυνείδητου. Επίσης ο συγγραφέας αναφέρεται εκτενώς στο νόημα της κβαντομηχανικής, στη θεωρία σκέδασης, στην κβαντική θεωρία πεδίου, στη θεωρία του Φάινμαν, στη θεωρία χορδών, στη θεωρία για την ομάδα συμμετρίας SU(5) του Γκλάσοου, στη Μεγάλη Ενοποίηση, στην κυματοσυνάρτηση του Σρέντιγκερ, στον Πενρόουζ, στον Ντιράκ, στον Γιουκάβα, στα κουαρκ, στα μποζόνια, στα αδρόνια, στα γλοιόνια, στα φωτόνια, στο σωματίδιο του Χίγκς, κ.α.
Το μεταφυσικό αυτό θρίλερ με διαρκείς φιλοσοφικές αφορμές για ενδελεχή επισκόπηση γύρω από τα αδιέξοδα του δυτικού πολιτισμού, επίσης δείχνει μια καλύτερη ματιά ότι στον πυρήνα του βιβλίου βρίσκεται ένα σαιξπηρικών διαστάσεων ερωτικό δράμα που ως ήρωες, αντί για τον Ρωμαίο και την Ιουλιέτα, έχει τα δυο αδέλφια, Αλίσια και Μπόμπι, των οποίων τον έρωτα κατάφερε να χωρίσει μονάχα ο θάνατος.
Τα γράμματα που ανταλλάσσουν οι δυνάμει αιμομείκτες, ο εσωτερικός διάλογος που στήνει αριστοτεχνικά ο Μακάρθι αφήνοντας να εννοηθεί ότι ο γρίφος του ερωτικού δράματος, κυρίως μέσα από την εκδοχή της σχιζοφρενούς Αλίσια, θα λυθεί στο επόμενο βιβλίο «Stella Maris», η απόγνωση, τα πάντα αποκαλύπτονται μέσα από σαιξπηρικών διαστάσεων εκδοχές, όπως οι αριστουργηματικές περιγραφές που ορίζουν τον έρωτα του Ρόμπερτ Γουέστερν για την παρανοϊκή, αυτόχειρα αδελφή του.
O κύριος πρωταγωνιστής του βιβλίου Μπόμπι Γουέστερν παραμένει ο αναχωρητής του δυτικού κόσμου, στα ξέφτια του οποίου συντάσσει ο Μακάρθι τη λαμπρή παρακαταθήκη του με κύριο υλικό τη θλίψη, «το υλικό από το οποίο είναι φτιαγμένη η ζωή».
Ένα μεγάλο παζλ, ιδιοφυώς γραμμένο, για τσακισμένες ψυχές και παράνομα όνειρα.
Πρόκειται για ένα έντονα υπαρξιακό φιλοσοφικό, μυστηριώδες μυθιστόρημα και ένα έργο με θέμα τη φιλοσοφία της επιστήμης που μελετά τους μηχανισμούς που κινούν μια χώρα, τις ΗΠΑ, που δείχνει να έχει χάσει τη ψυχή της…
Το βιβλίο «Ο επιβάτης» και το άρρηκτα συνδεδεμένο βιβλίο «Stella Maris» είναι ίσως τα δύο τελευταία βιβλία του Κόρμακ Μακάρθι. Είναι ήδη 90 ετών. Άφησε όσο λίγοι το στίγμα του στην αμερικανική και παγκόσμια λογοτεχνία.
Διαβάστε το.