Τα τελευταία δέκα χρόνια εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες βρίσκονται κάτω από την απειλή εκποίησης της περιουσίας τους, ακόμα και της κατοικίας στην οποία μένουν. Ταυτόχρονα τα κυρίαρχα και ελεγχόμενα ΜΜΕ αναπτύσσουν την άποψη πως η κοινωνία δεν οφείλει προστασία για αυτούς που με δική τους ευθύνη βρέθηκαν στη θέση του υπερχρεωμένου. Ας δούμε όμως ποια είναι πραγματικά η αλήθεια. Από την δεκαετία του ’90 όταν οι τράπεζες άρχισαν να πουλάνε αφειδώς δάνεια, χιλιάδες πολίτες τα χρησιμοποίησαν για να καλύψουν παροδικές ανάγκες ή και μόνιμες όπως η αγορά κατοικίας. Όμως ως το 2010 τα μη εξυπηρετούμενα «κόκκινα» δάνεια ήταν μόνο 5%. Η οικονομική κρίση ήταν εκείνη που εκτόξευσε αυτό το ποσοστό στο 47% μέσα σε λίγα χρόνια. Ποσοστό που παραμένει σχεδόν σταθερό παρ ότι μερικά δάνεια αρχίζουν να εξυπηρετούνται αλλά παράλληλα νέα περνάνε σε κατάσταση καθυστέρησης.
Σε αυτά τα δέκα χρόνια το νομοθετικό πλαίσιο που παρείχε σχετική προστασία της πρώτης κατοικίας και των δανειοληπτών με χαμηλό χρέος , σταδιακά συρρικνώνεται και προσαρμόζεται απόλυτα στις απαιτήσεις και τις ανάγκες των τραπεζών με την πίεση και των διεθνών μηχανισμών «εποπτείας» της ελληνικής οικονομίας. Έτσι έχουμε κατάργηση της ΥΑ Παπαθανασίου το 2013 , διαρκή συρρίκνωση του ν. Κατσέλη από το 2014 ως το 2019 με την οριστική κατάργηση και αντικατάστασή του από τον νέο πτωχευτικό νόμο 4738/2020. Παράλληλα έχουμε το 2017 την θεσμοθέτηση των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών και την ποινικοποίηση των δράσεων κατά των πλειστηριασμών σε ειρηνοδικεία και συμβολαιογραφεία.
Ο νέος πτωχευτικός νόμος, κομμένος και ραμμένος στις απαιτήσεις των τραπεζών, είναι συνώνυμος της καταστρατήγησης θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ενδεικτικά μόνο αναφέρουμε μερικές από τις πιο προκλητικές διατάξεις του: Ο δανειστής (τράπεζα) μπορεί να οδηγήσει μονομερώς σε πτώχευση κάθε δανειολήπτη που έχει μη εξυπηρετούμενο χρέος μεγαλύτερο από 30000 Ευρώ! Κατά τη διαδικασία της πτώχευσης ο δανειολήπτης χάνει όλα τα περιουσιακά του στοιχεία (κινητά και ακίνητα) συμπεριλαμβανόμενης και της πρώτης κατοικίας την οποία πρέπει να παραδώσει στην τράπεζα εντός έξι μηνών. (Τα υπόλοιπα περιουσιακά στοιχεία σφραγίζονται εντός τριών ημερών). Αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις εισοδήματος ο δανειολήπτης μπορεί να ζητήσει ρύθμιση. Ο σύνδικος ορίζεται από την τράπεζα και η πρόταση του είναι δεσμευτική για τον δανειολήπτη αλλά όχι για την τράπεζα. Κατά την διάρκεια της διαπραγμάτευσης ο σύνδικος έχει πρόσβαση σε όλα τα προσωπικά στοιχεία του δανειολήπτη (πχ προσωπικό mail και κάθε άλλο ηλεκτρονικό λογαριασμό)! Συνολικά 220 άρθρα αναπτύσσουν τις μεθόδους με τις οποίες οι τράπεζες θα αποσπάσουν όσο το δυνατόν περισσότερα από τους δανειολήπτες. Στα τέσσερα τελευταία άρθρα το κράτος έρχεται να «σώσει» από τις εξώσεις τους ακραία φτωχούς δανειολήπτες αγοράζοντας τα δάνειά τους και δίνοντάς τους τη δυνατότητα να μείνουν στο σπίτι που έχουν χάσει για 12 χρόνια πληρώνοντας κατά τι μειωμένο ενοίκιο. Μετά από δώδεκα χρόνια αν θέλουν θα μπορούν να το αγοράσουν στην τρέχουσα εμπορική τιμή!
Πρόκειται για έναν κατάπτυστο νόμο. Σε μια χώρα με μηδενικές πολιτικές στέγης χιλιάδες άνθρωποι θα αντιμετωπίσουν την αστεγία.
Από την 1η Ιουνίου ξαναρχίζουν οι πλειστηριασμοί που είχαν διακοπεί λόγω πανδημίας. Ήδη έχουν εξαγγελθεί για Ιούνιο και Ιούλιο 1062 πλειστηριασμοί κατοικίας. Από αυτές το 70% είναι αξίας κάτω από 120000Ευρώ. Η μόνη απάντηση είναι η συλλογική κινητοποίηση της κοινωνίας. Εμείς , οι συγγενείς , οι φίλοι , οι γείτονές μας είμαστε ο στόχος. Για ένα μέλλον που δεν θα είναι ζοφερό απαιτείται η κατάργηση του νέου πτωχευτικού, η προστασία της πρώτης κατοικίας από πλειστηριασμό και το δραστικό κούρεμα των οφειλών. Αλλιώς οι ζωές χιλιάδων ανθρώπων θα είναι υποθηκευμένες για πάντα.