Όταν δεν έχεις γνωριστεί εκ του σύνεγγυς με κάποιον, αλλά μακρόθεν και «δια γραμμάτων», που λέγανε οι παλαιοί και σήμερα μέσω e-mail και internet, είναι μοιραίο η συνάντηση από κοντά και διά ζώσης να σε… “εξιτάρει”, όπως λένε τώρα οι σύγχρονοι στην επικρατούσα στην… αποικία μας γλώσσα! Συνειδητοποιείς σ’ αυτή την περίπτωση, με τα, πολλά ότι είσαι σε μια αμφιρρέπουσα ψυχική διάθεση. Να αγωνιάς να δεις αν αυτός που έρχεται είναι αυτό που περιμένεις! Αν οι προσδοκίες που έστησες μέσα σου θα επιβεβαιωθούν! Αν αυτό που η επιθυμία και η φαντασία γέννησε στον ψυχικό σου κόσμο ως προσδοκία θα είναι και πραγματικότητα!
Αυτό έπαθα και εγώ, όταν μετά από οχτώ μήνες, αφότου έμαθα την ύπαρξη του επισκόπου Trondheim Erik Varden, συμφωνήσαμε να έρθει προσκυνητής στον τάφο του μακαριστού Μητροπολίτη μας Μελετίου, τoν οποίoν αγαπά και θαυμάζει, και για να συναντηθούμε και να μας γνωρίσει από κοντά. Τον επίσκοπο Erik “γνώρισα” από μία εκ Θεού σύμπτωση, όταν “έπεσα” πάνω σε μία επιστολή του προς το μοναχικό τάγμα των Σιστερσιανών μοναχών στην οποία, ούτε λίγο ούτε πολύ, τους συνιστούσε τα κριτήρια και τον τρόπο ζωής και πίστης, του μακαρίου πατέρα μας Μελετίου! Όπως φυσικά φαντάζεστε η έκπληξη μου ήταν “οὐρανομήκης»!! Κάποιος άγνωστος στην Βόρεια Νορβηγία μελετά, θαυμάζει και προτείνει την ζωή και την σκέψη του π. Μελετίου!
Θεέ μου, τι μυστήριο είσαι;
Πώς “βρέθηκε” ο π. Μελέτιος στην Νορβηγία; «Τό Πνεῦμα ὅπου θέλει πνεῖ» (Δείτε το βιβλιαράκι «Δέκα χρόνια από τότε», εκδόσεις ΙΩΝΑΣ). Τον γνώρισε γιατί ο Χριστός έφερε στα χέρια του ιερέα τότε Erik Varden το βιβλίο-διατριβή στα αγγλικά του Stephen Moffet “Beauty for Ashes” («Ομορφιά από τις στάχτες», εκδόσεις ΙΩΝΑΣ· αυτές τις μέρες το βιβλίο επανεκδίδεται για τρίτη φορά και μπορείτε να το βρείτε στο τηλ. 6981216453). Όπως μας έγραψε ο ίδιος, όταν μετά από λίγους μήνες αφ’ ότου ήταν στα χέρια του το βιβλίο αυτό, τον εξέλεξαν επίσκοπο σε μια σχεδόν ανάλογων προβλημάτων (με την Πρέβεζα του 1980) επισκοπή, τότε κατάλαβε γιατί ο Χριστός του γνώρισε τον π. Μελέτιο!!
Ο Erik Varden μετά από δεκαετείς σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ, έγινε χριστιανός (καταγόμενος από σπίτι αγνωστικιστών) και μοναχός στο τάγμα των Σιστερσιανών, που είναι από τα σοβαρότερα Δυτικά τάγματα και το οποίο έχει πνευματικά θεμέλια τον άγιο Βασίλειο και τον άγιο Βενέδικτο.
Ήρθε λοιπόν στην Πρέβεζα στις 30 Ιουνίου! Από το αεροδρόμιο κατευθείαν θέλησε να πάει πρώτα απ’ όλα στον τάφο του π. Μελετίου. Όταν φτάσαμε εκεί είπε απευθυνόμενος στον π. Μελέτιο: Επιτέλους γνωριζόμαστε!
Η πρώτη μας εντύπωση; Απλότητα, ανεπιτήδευτη συμπεριφορά, χιούμορ και διάθεση μαθητείας. Η εβδομάδα της επίσκεψής του, επιβεβαίωσε απολύτως την αρχική εικόνα.
Ένας σοφός και ενάρετος κληρικός ρωτάει, για την προσευχή, για την ποιμαντική φροντίδα, για την στάση των κληρικών απέναντι στο χαοτικό “τώρα” της κοινωνίας, για την φροντίδα των ανθρώπων που είναι συνειδητοί χριστιανοί, που είναι τυπικά χριστιανοί, που είναι αδιάφοροι, που είναι εχθρικοί! Θέλει και έχει να μάθει, όπως αξιολογεί, από τους αδελφούς του παρ’ ότι είμαστε κατά δαιμονική συμβουλή χωρισμένοι. Ξέρει τις πληγές και τα θέματα. Δεν αιθεροβατεί. Δεν βλέπει εύκολες και γρήγορες λύσεις. Οδυνάται για τον χωρισμό. Φροντίζει να μετριαστεί. Αγαπά τους αδελφούς με τους οποίους είναι θεσμικά χωρισμένος και κατά διάθεση ταυτισμένος. Θαυμάζει και μελετά τον άγιο Βασίλειο, τον άγιο Γρηγόριο τον Διάλογο, τον άγιο Βενέδικτο. Την κοινή μας βάση και κληρονομιά.
Η ελληνική παροιμία «το πρόσωπο είναι σπαθί», ισχύει και στην περίπτωση του. Είναι πράγματι μια μάχαιρα του Πνεύματος. Δίστομη. Βλέπει τα λάθη και τα τραύματα τα δικά τους. Γνωρίζει και τα ανάλογα δικά μας. Χωρίς να το συζητήσουμε ουσιαστικά συμφωνεί με τον π. Μελέτιο, που δίδασκε ότι το Σώμα του Χριστού θα έχει τις πληγές των καρφιών της Σταύρωσης εις τους αιώνας των αιώνων. Είναι «οι πληγές της αγάπης», όπως έγραψε ο Oscar Wild στον «Εγωιστή γίγαντά» του. Το ατύχημα είναι ότι αυτές τις πληγές τις κάνουν τα παιδιά Του…
Ο π. Erik Varden στεκόταν στην προσευχή και στην Ευχαριστία με προσευχητική προσήλωση και ευλάβεια εντυπωσιακή και αξιοθαύμαστη. Το σώμα συμμεταβάλεται με την διάθεση της ψυχής, γράφει ο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος, κι ο π. Έρικ τον επιβεβαίωνε όλη την εβδομάδα που ήμασταν μαζί. Επικύρωνε το γραφικό της Σοφίας Σειράχ: «Γέλως ὀδόντων καί βῆμα ποδός ἀναγγέλλει τά περί τοῦ ἀνδρός» (19, 29-30).
Τον ένοιαζε να μάθει πώς αντιμετώπισε ο π. Μελέτιος την συντετριμμένη τοπική Εκκλησία και ποιες προτεραιότητες έθεσε στη δράση του. Τον εξέπληξε το γεγονός ότι ο π. Μελέτιος θεωρούσε ακτιβισμό τα προγράμματα και αξιολογούσε προτεραιότητα τον αγώνα να υπάρξει και να αναπτυχθεί ποιότητα βίου και σκέψης στους κληρικούς και εν συνεχεία και συνεκδοχικά και στους χριστιανούς. Ο τρόπος ζωής και η γνωριμία του Λόγου του Θεού, που προσδιορίζει τον τρόπο ζωής, ήταν ο κατευθυντήριος πλοῦς για τον πατέρα Μελέτιο. Ο π. Έρικ θαύμαζε την άρνηση εκ μέρους του π. Μελετίου της ανθρωποκεντρικής ποιμαντικής, που (όπως ο π. Μελέτιος δίδασκε) αποσυνθέτει την Εκκλησία σε κοινωνικό φορέα και διαλύει την πίστη από το θυσιαστικό της στοιχειό και από την υπέρβαση, που η υγιής πίστη γεννάει, της αγωνίας για αποδοχή μας εκ μέρους των άλλων! Και αυτό ο π. Έρικ το επισημαίνει κατ’ επανάληψη στο γράμμα του στους Σιστερσιανούς μοναχούς! Όταν διαβάζει κανείς αυτό το γράμμα θυμάται την φοβερή παρατήρηση που γράφει ο ποιητής Ανρύ Πισέ: «Δεν θάπρεπε να γράφουμε ούτε μια φράση που να μην μπορούμε να την ψιθυρίσουμε στο αυτί εκείνου που ξεψυχάει»!!
Ο επίσκοπος Έρικ πιστεύει για την διακονία του, μαζί με τον συγγραφέα Κριστιάν Μπομπέν, ότι: «Το μοναδικό μας έργο είναι να φροντίζουμε τη ζωή (την πορεία, θα λέγαμε εμείς, της εν Χριστῷ ζωής). Καρποφορεί όταν αυτοί που αγαπάμε μπορούν να βρουν την τροφή τους μακριά μας –παρά την απουσία μας– και ίσως εξαιτίας της απουσίας μας» (Κριστιάν Μπομπέν, «Αυτοπροσωπογραφία στο καλοριφέρ», Εκδόσεις Αρμός, σελ. 56–57). Η ελευθερία του Χριστού ωριμάζει τους χριστιανούς στην ευθύνη, που την αγαπούν ως τον μόνο δρόμο που δίνει αξία στα θέματα. Ήρεμη ελευθερία επιλογής στην πρόταση του Χριστού να τον ακολουθήσουμε, είναι ο μόνος υγιής δρόμος για τους ανθρώπους.
Στην εκ του σύνεγγυς επικοινωνία την εβδομάδα που βρέθηκε κοντά μας (30/6–7/7) ζήσαμε την θαυμαστή επισήμανση και πάλι το Κριστιάν Μπομπέν: «Όταν μιλάς αληθινά να αγαπάς, και αν αγαπάς δεν λάμπεις, καίγεσαι». Ο π. Έρικ αγαπούσε, έλαμπε και καιγόταν! Αγαπούσε τον π. Μελέτιο και μαζί του κι εμάς. Έλαμπε από το φως της Βασιλείας του Θεού, στην οποία κατά πρόθεση είναι πολίτης. Καιγόταν θυσιαστικά για όλους τους αδελφούς του.
Η επίσκεψη του π. Έρικ ήταν ευλογία από τον π. Μελέτιο, που μας έστειλε έναν ακόμα άνθρωπο στη ζωή μας, ο οποίος πορεύεται προς την Βασιλεία του Θεού και αξίζει να τον ακούσουμε και να τον “ακολουθήσουμε”.
Η ποιότητα σκέψεις του, που φυσικά είναι συνηρτημένη με το στοχοθέσιο της τοπικής του Εκκλησίας, φαίνεται καθαρά και εκφράζεται στα κείμενα, στα σχόλια και στα κηρύγματα του site της Μητροπόλεως Trondheim, με τίτλο Coram fratribus (=μαζί με τους αδελφούς). Μπορείτε να εγγραφείτε κι εσείς στο newsletter του site προς «ψυχική σας ωφέλεια». Να γνωρίσετε τον άγιο προστάτη αυτών των αδερφών μας χριστιανών, τον άγιο Όλαφ (995–29 Ιουλίου 1030), που είναι και δικός μας άγιος, αφού ζούσε την εποχή της ενωμένης Εκκλησίας.
Εμείς ψυχικά χορτασμένοι και έχοντας ξεδιψάσει από το Ζῶν Ὕδωρ του Χριστού, που μας έφερε και μας δώρισε ο π. Erik, θέλουμε να τον ευχαριστήσουμε ολοκαρδίως και ολοψύχως και να του πούμε την παρακλητική ευχή-προτροπή: Εις το επανιδείν.