in ,

Βιβλιοπαρουσίαση | «Η σοφία των λύκων», Έλι Ράντινγκερ

⬛ Εκδόσεις Ψυχογιός – 2021 – Σελ. 315 (4η Ανατύπωση)

editor_image

Του Κώστα Τραχανά


Η Γερμανίδα Έλι Ράντινγκερ σπούδασε νομικά, εργάστηκε ως δικηγόρος αλλά γρήγορα αποφάσισε να ζητήσει μια θέση σε καταφύγιο λύκων στο Εθνικό Πάρκο του Yellowstone, στα βόρεια της Πολιτείας του Γουαϊόμινγκ των Η.Π.Α.. Εκεί έζησε 25 χρόνια δίπλα από τους λύκους, παρατηρώντας τη ζωή τους. Το Πάρκο αυτό καλύπτει επιφάνεια περίπου 9.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων και είναι μια περιοχή με βαθιές κοιλάδες, θερμές πηγές, θερμοπίδακες, υποαλπική βλάστηση, είναι ένα κοιμώμενο υπερηφαίστειο, ένα ιδανικό μέρος διαβίωσης πολλών αγρίων ζώων. Μεταξύ αυτών και αρκετές αγέλες λύκων.

Οι λύκοι είναι ένα παρεξηγημένο σαρκοφάγο θηλαστικό, που αποτελεί κομβικό κρίκο στην τροφική αλυσίδα και εγγυάται την ισορροπία των οικοσυστημάτων.

Οι λύκοι δεν τρώνε ανθρώπους. Δεν είναι ο λύκος επικίνδυνος για τον άνθρωπο, αλλά ο άνθρωπος για τον λύκο.

Οι λύκοι είναι τα πλέον κοινωνικά ζώα.

Η οικογενειακή τους ζωή είναι τέλεια. Φροντίζουν τα μικρά τους, οι πατεράδες αγαπούν τα κουτάβια τους περισσότερο από οτιδήποτε άλλο. Εντυπωσιακή είναι η μεταχείριση των ηλικιωμένων λύκων από την αγέλη. Δεν τους εξορίζουν ως άχρηστους ούτε τους αφήνουν εκτός από τη μοιρασιά της τροφής, γιατί χρησιμοποιούν την πείρα των γερόλυκων.

Οι λύκοι μπορούν να διαβάσουν τις ανθρώπινες χειρονομίες και τις εκφράσεις του προσώπου .

Οι σκύλοι πιστεύεται ότι είχαν προγόνους τους λύκους οι οποίοι, πριν από 11.000 έως και 32.000 χιλιάδες χρόνια, ήρθαν στους ανθρώπινους οικισμούς για τροφή.

Οι λύκοι παίζουν παιχνίδια. Το παιχνίδι είναι για αυτούς κάτι παραπάνω από απλή διασκέδαση. Είναι μια μορφή κοινωνικοποίησης και αυτοελέγχου. Το παιχνίδι των λύκων είναι έντονα κοινωνικό και συνοδεύεται πάντοτε από μεγάλη ευεξία λόγω έκκρισης ντοπαμίνης. Οι λύκοι παίζουν κυνηγητό, κάνουν τσουλήθρα, διελκυστίνδα ή κρυφτό.

Οι λύκοι κυνηγούν σε ομάδες. Ο καθένας συντονίζει τις κινήσεις του με τους άλλους, κι έτσι όλοι μαζί είναι σε θέση να αιχμαλωτίσουν και να εξουδετερώσουν μεγαλύτερα θηράματα απ΄ ό,τι αν κυνηγούσαν μόνοι τους. Οι λύκοι συνεργάζονται έχοντας κατά νου έναν κοινό στόχο.

Οι λύκοι χρησιμοποιούν οσμητικά σήματα και σημάδια (ούρα, κόπρανα) για να οριοθετήσουν την περιοχή τους. Οι λύκοι ζουν σε οριοθετημένες περιοχές, την πατρίδα τους. Πολύ λίγα θηλαστικά υπερασπίζονται την πατρίδα τους τόσο παθιασμένα όσο οι λύκοι.

Οι λύκοι ουρλιάζουν. Το ουρλιαχτό τους γοητεύει και μαγεύει τους ανθρώπους. Η συχνότητα του ήχου και η αρμονία που χρησιμοποιούν παρέχουν ενδείξεις για την ταυτότητα και τις σχέσεις τους, καθώς ουρλιάζουν ή τραγουδούν. Συχνά προετοιμάζονται εσωτερικά για το κυνήγι ουρλιάζοντας ομαδικά. Δεν υπάρχει κάποιος που να μη συγκινηθεί βαθιά όταν πρωτακούσει στην ερημιά το ουρλιαχτό των λύκων-πολλοί μάλιστα κλαίνε. Ο τόνος της φωνής των λύκων φαίνεται πως αγγίζει την ψυχή μας, κάτι πολύ βαθιά μέσα μας. Ένα μείγμα δέους, χαρά και φόβου. Όχι, οι λύκοι δεν ουρλιάζουν στο φεγγάρι. Το εν χορώ ουρλιαχτό χρησιμεύει στην ενίσχυση των οικογενειακών δεσμών.

Οι λύκοι ζευγαρώνουν τον Φεβρουάριο μήνα.

Σημαντική παράμετρος για την καθοδήγηση μιας οικογένειας λύκων είναι η πείρα. Μια ηγετική προσωπικότητα οφείλει κατά κανόνα να διαθέτει διανοητική δεινότητα και κοινωνική ευφυΐα.

Οι άγριοι λύκοι διακρίνονται για την αρμονικότητα στη ζωή τους και για την παιχνιδιάρικη, τρυφερή συμπεριφορά που επιδεικνύουν ο ένας απέναντι στον άλλον.

Οι λύκοι είναι αυθεντίες στην επικοινωνία. «Μιλούν» με το σώμα: με τα μάτια και τα αυτιά, με τη μουσούδα και την κίνηση της ουράς, αλλά και μαρκάροντας την περιοχή τους και ουρλιάζοντας.

Ο χρόνος ζωής των λύκων που ζουν στη φύση δεν ξεπερνά κατά κανόνα τα εννέα ή έντεκα χρόνια, σε αντίθεση με τους λύκους που ζουν στα καταφύγια, οι οποίοι ζουν περίπου δεκαπέντε χρόνια.

Στους λύκους αρέσει το χιόνι και το κρύο.

Κυνηγάνε κυρίως μεγάλα οπληφόρα ζώα όπως τα ελάφια, οι άλκες και οι βίσονες.

Ο λύκος εκφράζει σε όλους τους μύθους, τις αφηγήσεις και τα παραμύθια (π.χ. Κοκκινοσκουφίτσα) δύο φαινόμενα της ανθρώπινης ύπαρξης: τον φόβο και την κυριαρχία.

Περισσότερο οι γυναίκες γοητεύονται από τους λύκους. Δε φοβούνται όταν συναντούν τους λύκους. Χαίρονται. Να αναγνωρίζουν άραγε τη δική τους «λυκίσια ψυχή» στο πρόσωπο του ζώου που στέκεται απέναντί τους; Οι γυναίκες έχουν άλλη σχέση με τη φύση.

Τις σημαντικές αποφάσεις τις παίρνει και στους ανθρώπους και στους λύκους το πρώτο στην ιεραρχία θηλυκό.

Οι λύκοι αποφεύγουν την αιμομιξία.

Κάθε λύκος είναι επαγγελματίας του αθλητισμού.

Οι καλύτεροι φίλοι των λύκων είναι τα κοράκια. Όταν οι λύκοι σκοτώσουν ένα θήραμα, τα κοράκια ορμούν αμέσως να πάρουν ένα μερίδιο φαγητού. Τα κοράκια δεν είναι απλώς συστήματα συναγερμού για τους λύκους (τα κοράκια κρώζουν αν ανακαλύψουν τροφή, εφιστούν την προσοχή των λύκων σε τραυματισμένα θηράματα ή σε κουφάρια που αυτοί δεν έχουν εντοπίσει), τρώνε μέρος της τροφής τους, είναι σύντροφοι στο παιχνίδι και «ομάδα καθαρισμού» των λημεριών τους, καθώς τρώνε τα κόπρανά τους.

Όταν οι ενήλικοι λύκοι επιστρέφουν από το κυνήγι ξερνούν τη χωνεμένη τροφή για τα κουτάβια τους.

Τις επιθέσεις οι λύκοι τις σχεδιάζουν σαν στρατιωτική μονάδα, παρατηρούν τη λεία τους πολύ προσεκτικά. Οι περισσότερες επιθέσεις διεξάγονται από τουλάχιστον δύο λύκους, οι οποίοι πλευρίζουν το ελάφι και τρέχουν παράλληλα με αυτό αρπάζοντας το από τα πίσω πόδια. Στόχος τους είναι να τραυματίσουν τη λεία και να την αποδυναμώσουν δια της απώλειας αίματος. Το να τη δαγκώσουν κατευθείαν στο λαρύγγι παραείναι επικίνδυνο. Αυτό το κάνουν μόνο με τα ελαφάκια και άλλα μικρά θηράματα, προκαλώντας τους ασφυξία. Μια δημοφιλής κυνηγετική μέθοδος των λύκων είναι και η στρατηγική ενέδρα, όπου ένας λύκος τρέχει μπροστά και κρύβεται, ενώ οι υπόλοιποι εξωθούν μια ομάδα ελαφιών προς το μέρος του. Την τελευταία στιγμή ο λύκος πετάγεται από την κρυψώνα του και επιτίθεται. Μια λεπτομερώς χορογραφημένη τελετουργία μεταξύ επιτιθέμενου και λείας, μια σειρά προβλέψιμων κινήσεων: αναζήτηση, προσέγγιση, παρακολούθηση, επίθεση, θανάτωση.

Περίπου το ογδόντα τοις εκατό των επιθέσεων αποτυγχάνει και οι λύκοι μένουν πεινασμένοι. Σε χαλεπούς καιρούς, ωστόσο, τρέφονται για μεγάλα διαστήματα με ποντίκια, αρουραίους ή κάστορες. Στον Καναδά πιάνουν και σολομούς αλλά τρώνε μόνο τα κεφάλια τους, γιατί το σώμα των σολομών είναι μολυσμένο με βακτήρια, τα οποία μπορεί να προκαλέσουν θανατηφόρες δηλητηριάσεις στους λύκους.

Οι λύκοι επιτίθενται σε οτιδήποτε είναι σε θέση να σκοτώσουν χωρίς να κοπιάσουν, όπως πρόβατα και μοσχάρια τα οποία βόσκουν αφύλαχτα. Οι λύκοι είναι οπορτουνιστές και προτιμούν τη λεία την οποία μπορούν να σκοτώσουν άκοπα.

Η τεχνική του κυνηγιού των λύκων είναι μοναδική και φανερώνει υψηλή ευφυΐα.

Οι λύκοι είναι κορυφαίοι θηρευτές. Είναι αριστοτέχνες της προσαρμογής.

Οι λύκοι είναι ένα άκρως ευφυές και ιδιαίτερα προσαρμόσιμο ζωικό είδος.

Η στρατηγική των λύκων να εξωθούν τη λυσσαλέας αμυνόμενη λεία τους σε δύσκολο περιβάλλον πιθανόν να ενέπνευσε κάποτε και τους πρώτους ανθρώπους.

Η δύναμη των λύκων έγκειται στο γεγονός ότι εκτιμούν ρεαλιστικά τα δεδομένα και κατόπιν αποφασίζουν πώς θα κινηθούν. Οι λύκοι έχουν επιμονή και υπομονή.

Οι λύκοι όχι μόνο πενθούν, αλλά πεθαίνουν και από στενοχώρια. Αισθάνονται, όπως κι εμείς, την απώλεια των νεκρών συντρόφων τους.

Να αγαπάς την οικογένειά σου, να φροντίζεις αυτούς για τους οποίους φέρεις ευθύνη, να μην παραιτείσαι ποτέ και να μη σταματάς ποτέ να παίζεις – αυτοί είναι οι σοφοί κανόνες των λύκων.

Οι λύκοι έχουν συναισθήματα όπως αγάπη, τρυφερότητα ή αφοσίωση.

Ο «αιμοδιψής φονιάς» είναι ένας στοργικός οικογενειάρχης. Από αυτούς μαθαίνουμε πόσο σημαντική είναι η οικογένεια.

Η επαφή με άγριους λύκους αλλάζει τον πυρήνα της ύπαρξής μας.

Σήμερα δεν προσπαθούμε να σώσουμε τον λύκο, σήμερα μαθαίνουμε να ζούμε μαζί του.

Οι λύκοι μας μοιάζουν σε πολλά. Όπως και εμείς, είναι πλάσματα με προσωπικότητα, πνεύμα, ψυχή, νου και συναισθήματα. Σκέφτονται, ονειρεύονται, κάνουν σχέδια, επικοινωνούν έξυπνα μεταξύ τους και μοιάζουν με τους ανθρώπους περισσότερο από οποιαδήποτε άλλο ζώο.

Οι λύκοι θα μπορούσαν να είναι η καλύτερη μορφή του ανθρώπινου είδους.

Όλοι μπορούμε, αν είμαστε ανοιχτοί, να νιώσουμε τη σοφία των λύκων, να συναντήσουμε τον λύκο που υπάρχει μέσα μας.

«Χορεύοντας» με τους λύκους….

Πρόκειται για Αριστούργημα.

Η ΕΛΙ ΡΑΝΤΙΝΓΚΕΡ γεννήθηκε το 1951. Παράτησε το επάγγελμά της, αυτό της δικηγόρου, για να αφοσιωθεί ολοκληρωτικά στη συγγραφή και στους λύκους, που είναι το πάθος της. Είναι η πιο γνωστή ειδικός για λύκους στη Γερμανία και μοιράζεται τις γνώσεις της σε βιβλία, σεμινάρια και διαλέξεις. Επί είκοσι πέντε χρόνια περνούσε μεγάλο μέρος του έτους παρατηρώντας άγριους λύκους στο Εθνικό Πάρκο Γέλοουστοουν στο Γουαϊόμινγκ. Για δέκα χρόνια διεύθυνε τη μη κερδοσκοπική οργάνωση Society for the Protection of Wolves. Είναι επίσης εκδότρια του Wolf Magazin, του μοναδικού περιοδικού για λύκους και κυνίδες στη Γερμανία. Η ΣΟΦΙΑ ΤΩΝ ΛΥΚΩΝ κυκλοφορεί σε 17 γλώσσες.