in , ,

«Πώς η ανάγκη γίνεται ιστορία» – Αφιέρωμα στο μεγάλο Παργινό Ποιητή Άλκη Αλκαίο | Γράφουν και μιλούν: Οδυσσέας Ιωάννου, Γιώργος Μεράντζας, Βασίλης Γκίζας


Ο Βαγγέλης Λιάρος γεννήθηκε στην Κοκκινιά Θεσπρωτίας στις 23 Νοεμβρίου 1949 και απεβίωσε στην Αθήνα στις 10 Δεκεμβρίου 2012, γνωστός με το καλλιτεχνικό του όνομα Άλκης Αλκαίος. Απεβίωσε στις 10 Δεκεμβρίου 2012, σε ηλικία 63 ετών, από καρκίνο. Σχετικά με την καταγωγή του ο ίδιος αναφέρει σε επιστολή του προς το Σύλλογο Παργινών Αθήνας: «Στους φίλους μου καλλιτέχνες, όταν με ρωτούν για την καταγωγή μου, απαντώ ότι ο μεν Βαγγέλης Λιάρος είναι γέννημα Κοκκινιώτης και θρέμμα Παργινός, ο δε Άλκης Αλκαίος είναι γέννημα και θρέμμα Παργινός. Την Πάργα άλλωστε “περιέχουν” όλα μου τα τραγούδια κι ας είναι μόνο ένα απ’ αυτά που την αναφέρει ρητά (είναι η “Άνοιξη της Πάργας”), γιατί επί 45 χρόνια απ’ αυτήν φεύγω και σ’ αυτήν επιστρέφω κάθε καλοκαίρι. Γιατί η Πάργα μας είναι η νιότη μου, ο έρωτάς μου, το ταξίδι μου και η Ιθάκη μου». Αν και ο ίδιος δήλωνε στιχουργός ο Μικρούτσικος τον αποκαλούσε ποιητή και ομολογουμένως είχε δίκιο. Συνεργάστηκε εκτός από τον Μικρούτσικο, με τους Μάριο Τόκα και Νότη Μαυρουδή. Μιλτιάδης Πασχαλίδης, Βασίλης Καζούλης, Βαγγέλης Γερμανός, Χάρης & Πάνος Κατσιμίχας, Φίλιππος Πλιάτσικας, Νίκος Πορτοκάλογλου, Αλκίνοος Ιωαννίδης, Σωκράτης Μάλαμας, Διονύσης Τσακνής, Ασπασία Στρατηγού, Βασίλης Παπακωνσταντίνου, Μπάμπης Στόκας, Γιώργος Μεράντζας, Νίκος Ζούδιαρης, Αρλέτα, Λαυρέντης Μαχαιρίτσας, Χρήστος Θηβαίος, Δημήτρης Ζερβουδάκης,Μιχάλης Κουμπιός, Γιώργος Νταλάρας είναι σπουδαίοι τραγουδιστές που τον ερμήνευσαν. Επηρεασμένος από τον Καββαδία, τον Λόρκα άφησε σπουδαίο πολιτιστικό έργο.. Βασανίστηκε όσο λίγοι την περίοδο της χούντας.. Ψηφοφόρος και μέλος του ΚΚΕ.

 

Ο Άλκης Αλκαίος δεν πέθανε ποτέ…

Οδυσσέας Ιωάννου

Στιχουργός, Συγγραφέας, Ραδιοφωνικός παραγωγός

«Πού ακούστηκε ο Άλκης να πεθαίνει;». Έφυγε τα ξημερώματα. Μετάσταση στο συκώτι κάπου το μακρινό-πρόσφατο 2012. Ένας από τους δυο τρεις ανθρώπους που με «έσπρωξαν» να γράψω τραγούδια. Δάσκαλος και φίλος. Άφαντος και αμίλητος. Δεν έδωσε καμία συνέντευξη στη ζωή του, δεν φωτογραφήθηκε ποτέ μετά από το 1981, τελευταία του δημοσιευμένη φωτογραφία στον εμβληματικό δίσκο «Εμπάργκο». Καθηλωμένος για δεκαετίες από μία αρρώστια που τον είχε διπλώσει στα δύο, πριν έρθει ο καρκίνος. Ο Άλκης – ο Βαγγέλης Λιάρος. Κάποτε διάβασε ένα ποίημα του δημοσιευμένο στον Ριζοσπάστη ο Θάνος Μικρούτσικος. Έψαξε, τον βρήκε, του ζήτησε να μελοποιήσει λόγια του. Ερωτικό (Πιρόγα), Μεσ’ στο χημείο του μαγιού, Το κακόηθες μελάνωμα, Ρόζα, Πάντα γελαστοί, Σαν πλανόδιο τσίρκο, Blues on the road, αλλά και εκείνα τα σκέτα κατάγματα, Χαρούμενο τραγούδι για την Σύλβια Πλαθ και Γαμμαγραφία. Ένα από τα ισχυρότερα δημιουργικά δίδυμα στην ιστορία της δισκογραφίας μας. Αλλά και τραγούδια για τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου, τον Νότη Μαυρουδή (Πρωινό τσιγάρο), τον Μίλτο Πασχαλίδη, τον Σωκράτη Μάλαμα, τον Μάριο Τόκα, τον Δημήτρη Μητροπάνο, τον Μπάμπη Στόκα, τον Χρήστο Θηβαίο, τον Λαυρέντη Μαχαιρίτσα… Ο Άλκης που με περίμενε Κυριακές απογεύματα, με ένα ποτήρι γάλα και πολλά τσιγάρα. Προσπαθούσε να μείνει όρθιος στην καρέκλα. Μπάσος και γρήγορος στις λέξεις. Οι στίχοι του όλοι χειρόγραφοι. Όμορφα γράμματα. «Για δες κι αυτό!» Κάποια από τις πρώτες φορές που βρεθήκαμε σπίτι του, τόλμησα να του το ζητήσω. Ευγενική άρνηση: «Αν ποτέ αποφασίσω να δώσω συνέντευξη, το ξέρεις πως θα την δώσω μόνο σε εσένα.» Τελικά, δεν την ήθελα. Γιατί να την θέλω; Δεν το αναφέραμε ποτέ ξανά. Ως γενναιόδωρος που ήταν, μου χάρισε κάτι πολύ ακριβότερο. Το 1996, κυκλοφορεί ο δίσκος “Στου αιώνα την παράγκα”. Ο δίσκος της Ρόζας. Μου αφιερώνει το τραγούδι από το οποίο προέκυψε ο τίτλος του δίσκου, το Για μια Ντολόρες. «Στον Οδυσσέα Ιωάννου, καλή θητεία αεροπόρε». Το μαθαίνω μετά από μία δύσκολη σκοπιά στην Λάρισα. Παίρνω κουράγιο για δέκα θητείες. Σπεύδω να προσφέρω ένα μικρό αντίδωρο. Του γράφω και του αφιερώνω τρία χρόνια αργότερα τις Μικρές Νοθείες, στον δίσκο Θάλασσα στην Σκάλα. Ο Άλκης που με αναστάτωσε όταν πρωτοάκουσα στίχους του. Που άλλαξε την τροχιά μου. Ο στιχουργός με τις περισσότερες ιστορικές αναφορές στα τραγούδια του. Σε γεγονότα και πρόσωπα «δεύτερης ανάγνωσης. Που γοητευόταν από τους αφώτιστους ήρωες. Αλλά και της ακαριαίας τρυφερότητας, του έρωτα δύο δυνατών σωμάτων, κάτι που μόνο με την φαντασία του μπορούσε να ζήσει. Που χρησιμοποιούσε τις λέξεις μόνο μετά από επιμελές τρόχισμα. Ο Άλκης που είχαν πέσει όλοι επάνω του, να βγάλει από το Ερωτικό την λέξη Βησιγότθοι, γιατί είναι κρίμα ένα τόσο ωραίο τραγούδι να καταστραφεί από μία λέξη…”

 

Τον δρόμο μας τον φώτησαν οι ποιητές

Γιώργος Μεράντζας

Τραγουδοποιός

Τον γνώριζα τον Άλκη Αλκαίο από το 1975. Ήμουν τυχερός που ήταν φίλος μου, που πήγαινα σπίτι του και μιλούσαμε για ωρες.

“Κολλήσαμε”..

Ο Άλκης Αλκαίος δεν είναι στοιχουργός ήταν ποιητής, δεν έγραψε μόνο στιχάκια.

Τον δρόμο μας τον φώτησαν οι ποιητές. Έτσι λοιπόν μαζί με τους υπόλοιπους μεγάλους και ο Βαγγέλης Λιάρος ή αλλιώς Άλκης Αλκαίος… Γνωρίζω ότι ο Αλκαίος αγαπούσε και επηρεάστηκε από τον Καρυωτάκη.

Εν αρχή είναι ο λόγος. Ο Άλκης έγραφε μεγαλειώδη ποιήματα.

Ακολουθούσε η μουσική.

Πρέπει να είμαστε ευλογημένοι για τον τόπο μας που βγήκαν αυτοί οι άνθρωποι.

 

Ο Άλκης Αλκαίος ως γνήσιο παιδί της Πάργας

Βασίλης Γκίζας

Αντιδήμαρχος Πολιτισμού Δήμος Πάργας

Όπως και ο ίδιος ο Άλκης Αλκαίος έχει τωνίσει στις σπάνιες συνεντεύξεις τις οποίες έχει δώσει, αν και γεννήθηκε στην Κοκκινιά Θεσπρωτίας, θεωρούσε τον εαυτό του ως παιδί της Πάργας. Όλο του το έργο είναι συνδεδεμένο με την ζωή του, τις αναμνήσεις και τα βιώματα του που έχει από την Πάργα.

Ανδρώθηκε πολιτικά στην πόλη, αλλά η πόλη έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην σύνδεση της ποίησης του και με άλλες πτυχές εκτός της πολιτικής όπως ο Έρωτας.

Αρκετά από τα έργα του ήταν συνδεδεμένα με το ερωτικό κομμάτι άλλωστε, όπως ο ίδιος αντιλαμβάνονταν τον έρωτα αλλά και την ζωή.

Η “Ρόζα” χαρακτηριστικό του τραγούδι επίσης αν και είχε πολιτική προσέγγιση, έγινε ένα “ζεϊμπέκικο” που το χόρεψαν όπως ο ίδιος αναφέρει παλιότερα από τους βασανιστές του έως και τη νεολαία που δεν ήταν φορτισμένη τόσο πολιτικά.

Για πρώτη φορά ο Δήμος Πάργας προχώρησε έπειτα από πρόταση Δημάρχου και απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου να τιμήσει τον μεγάλο Παργινό Δημιουργό. Έτσι θα δοθεί το όνομα του τιμητικά σε πλατεία στην περιοχή Καμίνι της Πάργας. Επίσης προγραμματίζεται προς τιμήν του μεγάλου ποιητή και στιχουργού η θεσμοθέτηση ενός φεστιβάλ Στίχου στον Δήμο μας. Θα υπάρξει τέλος και Μουσική Εκδήλωση με τοπικούς καλλιτέχνες αφιερωμένη στα δέκα χρόνια από τον θάνατο του.