in

Ο πληθωρισμός, οι αυξήσεις, οι μισθοί, το 2% και η αναμενόμενη ΑΤΑ

editor_image

Tου Δημήτρη Χρ. Μπανιά
Συνταξιούχος – Οικονομολόγος


Ανακοινώθηκε μια μέρα ότι ο τιμάριθμος έφτασε τον Αύγουστο του 2021 1,9%, αρκετοί, οι περισσότεροι λαχτάρησαν μόλις το άκουσαν, γιατί το έζησαν στο κορμί τους και στην τσέπη τους πάνω από σχεδόν 35χρόνια. Ήταν χρόνια που έφτασε ή ξεπέρασε το 20% από το 1970 μέχρι το 1990, όχι σε λίγα προϊόντα αλλά τα περισσότερα γίνονταν αυξήσεις 5-10 φορές το χρόνο. Πολλές φορές αγόραζε πάνω από την λιανική τιμή που είχε στο μαγαζί του ο μπακάλης, την νέα παρτίδα. Μέχρι το 1982 μπορούσαν οι κυβερνήσεις να βάλουν διατιμήσεις σε πολλά προϊόντα καθημερινής χρήσης, αλλά αυτό σιγά σιγά εξαφανίστηκε γιατί έβαζε φραγμούς η ΕΟΚ. Την τελευταία 10ετία ο τιμάριθμος κυμαίνονταν μεταξύ του -2% έως 1%, δηλαδή τίποτα, άμα δούμε κάνα 5% στον Δεκέμβριο θα λαχταρήσουμε.

Υπήρχε βέβαια το όπλο της υποτίμησης και γίνονταν συχνά για να μπορέσουν τα προϊόντα να γίνουν ανταγωνιστικά. Η μεγαλύτερη υποτίμηση έγινε τον Απρίλιο του 1953 με Υπουργό Συντονισμού τον Σπύρο Μαρκεζίνη και πρωθυπουργό τον Παπάγο και ήταν μεγάλη Πέμπτη, ακολουθούσαν αργίες για να μην μπορεί κάποιος να κάνει κάτι κι ας γνώριζε την πληροφορία. Πήγαμε στην υποτίμηση έναντι του δολαρίου 50% και πήγε το δολάριο 30.000 δραχμές, αργότερα αφαιρέθηκαν τα τρία μηδενικά και αυτό το τριαντάρι κράτησε πολλά χρόνια. Μετά την μεταπολίτευση και επί ΠΑΣΟΚ έγιναν μερικές υποτιμήσει.

Οι αυξήσεις σε ορισμένα εμπορεύματα, προϊόντα ξεκίνησαν την άνοδο από τον Γενάρη μήνα, αλλά κανείς δεν είχε πάρει χαμπάρι, γιατί δεν ασχολούμασταν με αυτά τα προϊόντα, π.χ τα οικοδομικά υλικά. Τα υπόλοιπα, κυρίως διατροφής είχαν τσιμπήσει λίγο, αλλά λέγαμε ότι θα είναι παροδικό, έτσι τώρα που άρχισε να μας επηρεάζουν, όλοι αναλογιστήκαμε που θα φτάσουν. Άρχισε να γίνεται πρώτον με το ρεύμα, κανείς δεν μπορεί να μαντέψει πόσο πάνω θα πάει, 20% ή 30%. Λένε μερικοί Υπουργοί ότι είναι εισαγόμενες οι αυξήσεις στην χοντρική, είναι παγκόσμιο φαινόμενο και δεν μπορούν να κάνουν τίποτα. Είπαν για τον καφέ, βγάλανε και τους καφετζήδες στα ΜΜΕ να τους ρωτήσουν πόσο θα απορροφήσουν, για γέλια η κουβέντα. Το καλαμπόκι κι το σιτάρι που είναι βασικά προϊόντα για την βιομηχανία και την καθημερινή διατροφή και μας είπε ένας πολυλογάς Υπουργός «ότι θα φταίει ο Τσίπρας αν οι αυξήσεις παραμείνουν και το 2022». Θα μας δώσουν και 9 ευρώ για το ρεύμα το μήνα, σε καλή μεριά.

Ως γνωστόν οι μισθοί έχουν καθηλωθεί για πολλά χρόνια, όλων των κατηγοριών, κατώτατοι, συλλογικές συμβάσεις τίποτα. Εξαιρέσεις υπάρχουν στους μισθούς του ιδιωτικού τομέα που είναι πάνω από το χιλιάρικο. Στο δημόσιο όλοι παλεύουν από 800 έως 1.200 το μήνα, πλην μερικών περιπτώσεων που είχαν υψηλότατους μισθούς πριν το 2011 και γλύτωσαν με περικοπές του 25% – 30%. Οι περισσότεροι νέοι στην εργασία είναι στα 650 μικτά. Μερικοί φίλοι της κυβέρνησης στα κεντρικά ΜΜΕ άρχισαν να φωνάζουν «έ που πάμε θα μας φάνε» και εννοούν να γίνουν αυξήσεις στους μισθούς.

Ο Ανδρέας Παπανδρέου κάποτε το 1982 εφάρμοσε την ξακουστή ΑΤΑ, έχει την ιστορία της πλέον. Κάθε τετράμηνο όλοι οι εργαζόμενοι έπαιρναν την αύξηση για να καλύψουν τις αυξήσεις από τον πληθωρισμό. Ήταν κλιμακωτή οι μικροί μισθοί έπαιρναν όλη την αύξηση, τα υψηλά εισοδήματα μικρότερη αύξηση. Οι Νόμοι 1249 και 1284 του 1982 ήταν οι νόμοι που είχαν ξεκαθαρίσει το θέμα της ΑΤΑ. Ένα παράδειγμα όπως ακριβώς έγινε το πρώτο τετράμηνο του 1990, ο πληθωρισμός 6%, η ΑΤΑ 5,7%, σχεδόν όλα καλύφθηκαν τον χρόνο αυτόν.

Μήπως είναι καιρός να ξαναμιλήσουμε για ΑΤΑ, μήπως πρέπει να την θυμηθούν πάλι οι εργαζόμενοι και τα κόμματα.

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *